Tật lê là một cây thuốc cổ truyền dùng hàng nghìn năm nay ở Ấn Độ, Ai Cập, Thổ Nhĩ Kỳ, Trung Quốc và Việt Nam. Nhưng trong hơn chục năm nay, cây này đã được nhiều nhà khoa học trên thế giới nghiên cứu về thành phần hoá học và tác dụng dược lý, trên cơ sở đó đã đưa vào sử dụng các chế phẩm Tribestan, Tribestriol, có tác dụng tăng cường các chức năng giới tính cho Nam giới và còn được dùng làm thuốc phòng và điều trị bệnh xơ vữa động mạch.

Hình ảnh minh họa cây bạch tật lê

Bạch tật lê có tên khoa học là Tribulus terrestris L. Họ Tật lê Zygophyllaceae. Bộ phận dùng là phần trên mặt đất của cây. Cách dùng thường sắc uống hoặc nấu cao. Cao khô của Tật lê có chứa các saponin steroid mà khi thuỷ phân thì được diosgenin và một số genin steroid khác, là những chất tạo nên các hoóc môn testosterol, hooc môn quyết định tình trạng sức khỏe sinh lý và khả năng duy trì nòi giống của nam giới. Từ thời cổ đại, 4000-5000 năm trước, Y học ấn Độ đã dùng Tật lê làm thuốc tráng dương, bổ thận, điều trị đau lưng, tinh dịch ít, gầy yếu. ở Việt nam, Tật lê chủ yếu được dùng trong dân gian làm thuốc cường dương, sáng mắt và trị viêm họng. Ngoài ra còn dùng để điều trị đau đầu, chóng mặt, loét miệng. Có nhiều bài thuốc chủ vị là tật lê có tác dụng chữa thận hư, di tinh, hoạt tinh, liệt dương. Cây Tật lê mọc hoang ở các vùng bãi cát gần biển từ Quảng Bình đến Bình Thuận, nhất là Nam Trung Bộ - nơi có người Chăm sinh sống. Năm 1989 TS. Phan Quốc Kinh đã nghiên cứu cây Tật lê mọc hoang với trữ lượng lớn ở Thuận Hải và xác định Tật lê Việt nam cũng có chứa tỉ lệ cao saponin steroid mà genin chính là diosgenin giống như Tật lê ở Ai Cập, Thổ Nhĩ Kỳ. Đã tiến hành chiết xuất cao cồn Tật lê ở Bình Thuận, Ninh Thuận và bào chế thành các viên nang 300mg. Thuốc đã được thử lâm sàng tại Viện y học cổ truyền Việt nam do GS. Trần Thuý viện trưởng chủ trì. Qua thử nghiệm cho các bệnh nhân nam đã xác định Tật lê ở nước ta có tác dụng tăng cường sinh lực và nâng cao khả năng sinh dục như các chế phẩm tương tự của nước ngoài.

Hình ảnh sản phẩm Ochukim của công ty Tuệ Linh

Trong khuôn khổ đề tài nghiên cứu chế phẩm từ thiên nhiên dùng tăng sức, tăng lực và tăng khả năng chịu đựng của chiến sỹ nơi thao trường, bộ đội đặc công. Tật lê cũng đã chứng tỏ tác dụng rất tốt. Sản phẩm từ Tật lê Việt Nam nổi tiếng ở trong nước có tên OCHUKIM. Sự khoa học trong việc kết hợp Tật lê và Sâm cau cùng các dược liệu quý khác đã làm tăng tác dụng lên rõ rệt. Hoàn toàn có thể sánh ngang hàng, thậm chí ưu việt hơn hẳn các chế phẩm Tật lê ngoại nhập. Một minh chứng nữa cho sự phong phú và độc đáo của dược liệu nước nhà.

TS. Đàm Nhận