Sử dụng rượu bia là một trong những nguyên nhân hàng đầu gây tổn thương gan. Vậy bạn đã biết cách bảo vệ gan trước tác hại của rượu bia chưa? Trong bài viết này, mời bạn đọc cùng Tuệ Linh tìm hiểu những cách làm mát gan ngay sau khi uống rượu bia để có một lá gan khỏe mạnh hơn.
Mục lục
Uống rượu bia gây hại đến gan như thế nào?
Gan là cơ quan nội tạng lớn nhất và đảm nhận nhiều chức năng quan trọng trong hoạt động sống như chuyển hóa chất dinh dưỡng, dự trữ năng lượng, lọc và đào thải độc tố, sản xuất dịch mật… Việc uống quá nhiều rượu bia có thể khiến các tế bào gan bị tổn thương và chức năng gan suy giảm.
Cụ thể, rượu bia có chứa ethanol (cồn), một chất có khả năng gây kích thích hệ thần kinh. Khi vào cơ thể, chúng sẽ được hấp thụ rất nhanh qua niêm mạc dạ dày và ruột non rồi đi thẳng vào máu. Chỉ khoảng 10% ethanol được đào thải qua hơi thở, mồ hôi, trong khi 90% còn lại sẽ được chuyển hóa tại gan.
Theo nghiên cứu, một lá gan khỏe mạnh mất khoảng 1 giờ để xử lý 1 ly rượu tiêu chuẩn, tương đương với 355ml bia, 148ml rượu vang hoặc 43ml rượu mạnh. Điều này có nghĩa nếu bạn uống 5 ly rượu tiêu chuẩn trong một buổi, gan của bạn sẽ cần hoạt động liên tục ít nhất khoảng 5 giờ để loại bỏ chúng. Điều này sẽ tạo gánh nặng lớn lên gan, khiến gan phải làm việc quá tải. Đồng thời, lượng cồn trong rượu bia sẽ được chuyển hóa thành acetaldehyde – một chất rất độc cho gan và cả thần kinh, thị giác, hệ tiêu hóa…
Ngoài ra, cồn cũng kích hoạt tế bào Kupffer – tế bào đóng vai trò quan trọng trong hệ miễn dịch của gan, khiến tăng sinh các chất gây viêm như Interleukin và TNF-α, tấn công và tiêu diệt các tế bào gan. Mức độ tổn thương gan mà chúng gây ra thậm chí còn nghiêm trọng hơn so với tác hại trực tiếp của cồn, khiến chức năng gan suy giảm nhanh chóng.
Mặt khác, sau khi đã loại bỏ rượu, gan vẫn cần thời gian để giải quyết các tổn thương do rượu gây ra và khôi phục chức năng bình thường. Với các tổn thương như gan nhiễm mỡ, quá trình phục hồi có thể diễn ra trong vài tuần. Trường hợp viêm gan do rượu, quá trình này có thể cần đến vài tháng, thậm chí vài năm. Nghiêm trọng hơn, gan có thể gặp phải những tổn thương không thể phục hồi như xơ gan, ung thư gan.
Ngay sau khi uống rượu bia nên làm gì để mát gan?
Để làm mát gan, hạn chế tác hại của rượu bia, ngay sau khi uống rượu bạn có thể làm những điều sau:
Sử dụng các loại nước uống giải rượu
Ngay sau khi uống rượu bia, bạn có thể sử dụng các loại nước uống giải rượu dưới đây để hỗ trợ quá trình đào thải ethanol diễn ra nhanh chóng hơn, giảm cảm giác say như đau đầu, chóng mặt, buồn nôn.
1. Nước chanh mật ong
Chanh giàu vitamin C và chất chống oxy hóa, giúp làm sạch gan, bảo vệ tế bào và tăng sản xuất dịch mật. Uống nước chanh sau khi uống rượu cũng giúp cân bằng pH và lợi tiểu, góp phần đào thải ethanol nhanh hơn.
- Chuẩn bị: Chanh tươi, mật ong và nước ấm.
- Vắt chanh vào nước ấm, thêm mật ong, khuấy đều và thưởng thức.
2. Trà Cà gai leo
Từ xa xưa, người dân Tây Bắc đã nhai rễ Cà gai leo trước khi uống rượu để giảm cảm giác say. Ngoài ra, uống nước sắc Cà gai leo sau khi uống rượu cũng giúp hỗ trợ giải rượu nhanh chóng, giúp tỉnh táo, giảm đau đầu. Đặc biệt, glycoalkaloid được tìm thấy trong Cà gai leo có tác dụng bảo vệ, hỗ trợ phục hồi và ngăn ngừa tổn thương do rượu bia gây ra.
Cách giải rượu với Cà gai leo:
- Sắc 100g Cà gai leo khô với 400ml nước, uống trước khi uống rượu.
- Hãm 50g Cà gai leo với nước sôi, uống sau khi uống rượu để giải rượu nhanh.
☛ Xem thêm: Dược liệu Cà gai leo
3. Trà Actiso
Cynarin và acid chlorogenic trong Actiso có khả năng hỗ trợ giải độc và bảo vệ tế bào gan, tăng sản sinh dịch mật và đào thải độc tố từ rượu, từ đó làm giảm các triệu chứng say như đau đầu, chóng mặt.
- Chuẩn bị: 1 bông Actiso tươi, 3 thìa đường phèn.
- Rửa sạch hoa Actiso, đun với 2 lít nước trong 45 phút.
- Thêm đường phèn, khuấy đều rồi thưởng thức.
- Uống nóng hoặc nguội tùy thích. Uống trước và sau khi uống rượu để giảm cảm giác say.
4. Trà hoa cúc
Các hoạt chất và chất chống oxy hóa trong hoa cúc có thể bảo vệ gan khỏi tổn thương do các gốc tự do, đồng thời hỗ trợ chuyển hóa và loại bỏ độc tố từ rượu bia.
- Chuẩn bị: 10g hoa cúc khô, 30ml mật ong.
- Tráng hoa cúc rồi ủ với nước sôi khoảng 3 phút.
- Thêm mật ong, khuấy đều và uống khi còn ấm.
5. Nước ép trái cây tươi
Nước ép trái cây có rất nhiều vitamin, khoáng chất và các chất chống oxy hóa, giúp hỗ trợ giải độc, mát gan và giảm say rượu hiệu quả. Một số loại nước ép bạn không nên bỏ qua gồm:
- Nước ép cam: Giàu vitamin C và chất chống oxy hóa, giúp tăng cường hệ miễn dịch và hỗ trợ quá trình chuyển hóa, bảo vệ tế bào gan khỏi tổn thương do rượu, đồng thời thúc đẩy sản xuất dịch mật, giúp loại bỏ độc tố ra khỏi cơ thể hiệu quả hơn.
- Nước ép dưa hấu: Dưa hấu có tính hàn, giúp giải khát, mát gan và lợi tiểu. Nước ép dưa hấu không chỉ giúp giải rượu hiệu quả mà còn bổ sung nước, thúc đẩy đào thải rượu qua đường tiểu, đem lại cảm giác tỉnh táo hơn.
- Nước ép cà chua: Cà chua chứa nhiều khoáng chất như canxi, kali và natri… Uống nước ép cà chua sau khi uống rượu có thể giúp cơ thể phục hồi và cân bằng lại các khoáng chất bị mất do say rượu và nôn mửa.
☛ Đọc tiếp: Các loại trà mát gan giải độc
Ăn các món giải rượu, mát gan
Một bát cháo hoặc một to canh ấm nóng, thơm lừng có thể giúp bạn cảm thấy thoải mái, nhẹ nhõm và tỉnh táo hơn sau khi uống rượu bia. Ngoài ra, nếu lựa chọn đúng món, chúng còn giúp bạn hỗ trợ giải độc gan hiệu quả.
1. Cháo đậu xanh
Đậu xanh được biết đến với tính mát, có khả năng thanh nhiệt và hỗ trợ giải độc gan nhờ giàu vitamin, khoáng chất. Món cháo đậu xanh không chỉ giúp làm mát gan mà còn là lựa chọn tuyệt vời giúp giảm nhanh cảm giác khó chịu do say rượu bia gây ra.
Cách nấu cháo đậu xanh
- Chuẩn bị: 100g đậu xanh nguyên vỏ, 50g gạo tẻ.
- Đậu xanh nhặt bỏ hạt hỏng, ngâm 3 – 4 tiếng, gạo vo sạch.
- Cho đậu xanh và gạo vào nồi, thêm 1 lít nước, đun sôi thì hạ nhỏ lửa, ninh đến khi chín mềm.
- Múc cháo ra bát, thêm muối hoặc đường tùy thích rồi thưởng thức.
2. Cháo gừng tỏi giải rượu
Gừng và tỏi có tính ấm, giúp giải độc, tán hàn, sát khuẩn, giảm đau đầu và buồn nôn. Ăn một bát cháo gừng ấm nóng sẽ giúp cải thiện tiêu hóa, hỗ trợ giảm bớt áp lực cho gan và giải rượu hiệu quả.
- Chuẩn bị: 50g gạo, 20g gừng tươi, 3 tép tỏi, hành lá, gia vị (muối, hạt nêm…)
- Vo sạch gạo, thêm nước vào ninh mềm thành cháo loãng.
- Gừng rửa sạch, thái lát mỏng; tỏi bóc vỏ, băm nhuyễn.
- Khi cháo chín, cho gừng và tỏi vào và nấu thêm khoảng 5 phút.
- Tắt bếp, nêm nếm gia vị vừa ăn, thêm hành lá cắt nhỏ rồi thưởng thức.
3. Canh Actiso
Actiso chứa nhiều chất chống oxy hóa, đặc biệt là Cynarin có khả năng thanh nhiệt, giải độc và đào thải cồn ra khỏi cơ thể. Các hoạt chất trong Actiso cũng giúp kích thích sản xuất dịch mật, hỗ trợ tiêu hóa và hỗ trợ chức năng giải độc của gan diễn ra hiệu quả hơn.
Cách nấu canh Actiso giải rượu, mát gan:
- Chuẩn bị: 2 bông actiso tươi, 200g sườn non, hành tây, cà rốt, gia vị (muối, tiêu, nước mắm…), hành, mùi.
- Sơ chế các nguyên liệu: Actiso rửa sạch, cắt miếng vừa ăn, Cà rốt gọt vỏ, cắt khúc; hành tây lột vỏ, cắt múi cau; hành mùi nhặt bỏ rễ, rửa sạch, cắt khúc.
- Sườn non chần qua nước sôi, hầm khoảng 20 phút.
- Thêm Actiso và Cà rốt vào đun thêm 30 phút, nêm nếm gia vị vừa ăn rồi tắt bếp, thêm hành, mùi.
- Múc canh ra bát và ăn khi còn nóng.
☛ Tham khảo thêm: 8 món ăn mát gan giải độc
Dùng viên uống Giải độc gan Tuệ Linh Plus
Viên uống Giải độc gan Tuệ Linh Plus là lựa chọn phổ biến của nhiều người, đặc biệt là các trường hợp thường xuyên sử dụng rượu bia để hỗ trợ phục hồi chức năng gan, giải độc và bảo vệ gan.
Sản phẩm được chiết xuất từ các thảo dược quý giá như Cà gai leo, Mật nhân, Actiso, Khúng khéng và Kế sữa, giúp thải độc nhanh chóng và phục hồi chức năng gan một cách an toàn.
Cách sử dụng:
Trường hợp cần giải rượu: Uống 4 viên trước khi uống rượu, sau khi uống tiếp tục dùng thêm 4 viên.
Trường hợp cần hỗ trợ giải độc gan, tăng cường chức năng gan:
- Liều tăng cường: Uống 3 viên x 2 lần/ngày.
- Liều duy trì: Uống 2 viên x 2 lần/ngày.
Đặc biệt, Giải độc gan Tuệ Linh Plus đã được Bộ Y tế cấp phép, hoàn toàn không chứa chất cấm, đảm bảo chất lượng, an toàn cho người sử dụng.
Kết hợp xoa bóp bấm huyệt giải rượu
Theo y học cổ truyền, cơ thể có các kinh mạch giúp lưu thông khí huyết và kết nối các cơ quan nội tạng. Trong khi đó, triệu chứng say rượu được xác định do sự mất cân bằng chuyển hóa trong cơ thể. Việc tác động vào các huyệt đạo có thể giúp kích thích kinh mạch, điều hòa năng lượng, qua đó hỗ trợ giải rượu nhanh chóng và hạn chế tác hại của rượu bia lên các cơ quan.
Khi bấm huyệt, ta sẽ dùng các đầu ngón tay tác động một lực vừa phải lên các huyệt vị. Dưới đây cách bấm huyệt giải rượu:
- Giảm buồn nôn do say rượu: Bấm huyệt Nội quan trên cổ tay, cách nếp gấp cổ tay khoảng 2 thốn hướng về phía cánh tay.
- Giảm đau đầu do say rượu: Bấm huyệt Hợp cốc (giữa ngón tay cái và trỏ) và huyệt Thần môn (trên đường lằn cổ tay).
- Giảm chóng mặt: Bấm huyệt Thái xung (giữa ngón chân cái và ngón thứ 2)
- Giảm đau bụng, khó tiêu sau khi uống rượu: Bấm huyệt Thượng quản (giữa rốn và xương ức).
- Chữa mệt mỏi: Bấm huyệt Bách hội ở giữa đỉnh đầu, kết hợp với xoa bóp sau gáy và các huyệt Túc tam lý, Dũng tuyền.
Lưu ý giúp bảo vệ gan khỏi tác hại của rượu bia
Thực tế không có cách nào có thể ngăn chặn hoàn các tác hại của rượu bia lên gan. Vì một lá gan khỏe mạnh, hãy tránh sử dụng các loại đồ uống chứa cồn. Nếu không thể, hãy uống một cách có trách nhiệm, chừng mực.
Một vài lưu ý quan trọng để hỗ trợ bảo vệ gan khi uống rượu bia bao gồm:
- Không lạm dụng rượu bia: Theo khuyến nghị của Trung tâm Quốc gia về Thúc đẩy Sức khỏe và Phòng ngừa Bệnh tật Hoa Kỳ, nữ giới và người trên 65 tuổi không nên uống quá 1 ly/ ngày và 7 ly mỗi tuần, nam giới không uống 1 quá 2 ly/ngày và quá 14 ly/tuần.
- Không uống rượu khi đói: Uống rượu lúc đói có thể làm cơ thể hấp thu ethanol nhanh hơn, tăng cảm giác say như buồn nôn, chóng mặt, đồng thời gây kích ứng đường tiêu hóa. Để hạn chế tác hại của rượu bia, hãy ăn các thực phẩm giàu protein, chất xơ và chất béo trước khi uống.
- Không pha trộn nhiều loại rượu bia: Mỗi loại rượu, bia sẽ có nồng độ cồn và thành phần khác nhau. Việc pha trộn nhiều loại với nhau có thể làm tăng lượng ethanol và sinh ra các chất gây hại, tăng nguy cơ đầu độc gan.
- Không uống rượu bia nếu đang dùng thuốc trị bệnh: Rượu bia có thể tương tác với thuốc, làm giảm hiệu quả điều trị và tăng nguy cơ tác dụng phụ. Do đó, nếu đang sử dụng thuốc, bạn hãy tránh xa rượu bia.
Trên đây là những cách hỗ trợ làm mát, cải thiện chức năng gan sau khi uống rượu bia hiệu quả. Nếu bạn thấy nội dung này hữu ích, hãy like hoặc share để chúng tôi có thêm nhiều động lực hơn nữa trong việc chia sẻ kiến thức mỗi ngày. Nếu bạn còn bất kỳ thắc mắc nào về việc giải độc gan hoặc cần tư vấn thêm về viên uống Giải độc gan Tuệ Linh Plus, hãy liên hệ với các chuyên gia của Tuệ Linh qua hotline 1800 1190.
Nguồn tham khảo:
- https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC6826796/
- https://www.prevention.va.gov/Healthy_Living/Limit_Alcohol.asp