Có hai loại ung thư nãođó là ung thư não nguyên căn và ung thư não di căn. Loại phổ biến nhất của bệnh ung thư não là ung thư não di căn: ung thư từ một phần khác của cơ thể chuyển tới não.
Ung thư não di căn là loại ung thư phát triển trong não từ khối u nguyên phát ở một phần khác của cơ thể. Khối u nguyên phát có thể xảy ra ở phổi, ruột kết,ngực, bạch cầu… Chúng thường xảy ra ở não trước (80%), tiểu não (13-16%) và thân não (3%). Phân nửa thời gian, nhiều khối ung thư di căn cùng tồn tại. Thường được phát hiện sau khi khối u sơ cấp được chẩn đoán và điều trị. Khoảng một phần ba bệnh nhân bị ung thư não di căn không được chẩn đoán mắc bệnh ung thư trước đó, và các triệu chứng về hệ thần kinh trung ương của họ là dấu hiệu đầu tiên của bệnh ung thư. Trong phân nửa số bệnh nhân này, vị trí ung thư sơ cấp không bao giờ được phát hiện.
Nguyên nhân
Nhiều dạng u bướu và ung thư như ung thư vú, ung thư phổi, ung thư thận, ung thư da hay ung thư bàng quang có thể di căn lên não. Một số loại ung thư như ung thư ruột kết, chỉ thỉnh thoảng mới di căn hoặc như trường hợp ung thư tuyến tiền liệt thì rất hiếm xảy ra di căn.
U não có thể trực tiếp phá hủy tế bào não hoặc không trực tiếp làm tổn thương tế bào bằng cách gây ra nhiễm trùng, chèn ép các phần khác của não vì khi khối u phát triển, gây nên sưng não và làm tăng áp lực trong hộp sọ.
Triệu chứng của ung thư não di căn
- Nhức đầu: những cơn nhức đầu đầu tiên thường đến và đi, và thường xảy ra vào buổi sáng. Nó dần dần tăng thời gian, cường độ và mức độ.
- Sự yếu sức: cơ thể bị yếu dần đi.
- Thay đổi hành vi: một vài ví dụ bao gồm sự suy kém khả năng đánh giá, lập luận, mất trí nhớ, thay đổi tâm trạng nhanh chóng và rối loạn tâm thần.
- Về thần kinh: uể oải, thay đổi thị lực, rối loạn khi nói, vấn đề khi giữ thăng bằng, vụng về, đi không vững, chóng mặt và nôn mửa.
- Động kinh: có thể là dấu hiệu đầu tiên.
Phòng chống
Cách tốt nhất để phòng chống ung thư não di căn não là làm giảm các yếu tố nguy cơ góp phần làm phát triển các loại ung thư khác. Vì vậy, bạn nên:
- Giữ chế độ dinh dưỡng cân bằng tốt và nhiều chất xơ vì chế độ dinh dưỡng nghèo nàn và ít chất xơ có thể góp phần làm phát triển ung thư ruột.
- Ngừng hút thuốc vì có thể dẫn tới ung thư phổi.
- Hạn chế hoặc tiêu thụ rượuở mức trung bình vì uống rượu quá mức có liên quan đến ung thư gan.
- Hạn chế tiếp xúc với ánh mặt trời hoặc dùng kem chống nắng vì tiếp xúc quá mức có thể gây ung thư da.
- Đối với phụ nữ, tự kiểm tra ngực hàng tháng, chụp hình X-quang ngực/tuyến vú thường xuyên (đặc biệt nếu bạn trên 40 tuổi) có thể phát hiện ung thư ngực trong giai đoạn đầu, giai đoạn có nhiều khả năng điều trị nhất.
Chẩn đoán
Chẩn đoán dựa trên tiền sử bệnh án, kiểm tra thần kinh và scan CT hoặc MRI. Nếu không có tiền sử bị ung thư, cần được làm thêm xét nghiệm kĩ càng hơn để xác định ung thư nguyên phát như kiểm tra máu, nước tiểu và phân, chụp X-quang ngực, nội soi ruột, scan CT ngực/bụng và chụp X-quang tuyến vú.