U xơ tuyến tiền liệt

Phì đại tuyến tiền liệt (PĐTLT) lành tính hay còn gọi là bướu lành tuyến tiền liệt hoặc u xơ tiền liệt tuyến là sự tăng sinh quá mức của các tế bào tuyến tiền liệt. Tuyến tiền liệt (TTL) là một tuyến đặc biệt chỉ có ở nam giới, kích thước và hình dạng như nhân quả hạnh đào nằm phía dưới bàng quang.

Chức năng chính của tuyến tiền liệt là sản xuất tinh dịch, giúp cho việc nuôi dưỡng, vận chuyển tinh trùng, bởi vậy có thể coi bộ phận này như một thứ bảo bối của tình yêu.

Khi mới sinh, kích thước tuyến tiền liệt của một bé trai chỉ bằng hạt đỗ. Tuyến này lớn dần theo thời gian và phát triển tăng vọt vào tuổi dậy thì. Cho đến 20 tuổi tuyến tiền liệt đạt đến kích thước của người lớn. Ở một số người tuyến tiền liệt nhỏ đi nhưng đa số trường hợp tuyến phì đại và trở thành u lành. Bệnh thường xuất hiện ở nam giới trên 40 tuổi. Đối với nam giới trên 50 tuổi, tỷ lệ mắc bệnh ở Việt Nam là 50 – 60% và 70 – 80% trên thế giới.

Nguyên nhân

Hai yếu tố quan trọng gây u lành tuyến tiền liệt là tuổi và hormon nam giới testosterol.

– Tuổi đời càng cao, tuyến tiền liệt càng quá tải với chất phế thải là những độc tố, vi khuẩn, hóa chất…Bằng chứng là nam giới thường bị viêm tấy tuyến tiền liệt khi ở độ tuổi 25, phì đại nhiều hơn từ tuổi 45 và có nguy có xuất hiện ung thư khi qua tuổi ngũ tuần.

– Các nhà nghiên cứu cũng chỉ ra rằng, PÐTTL là bệnh thường gặp ở người trước đó có cuộc sống căng thẳng, có thói quen uống không đủ nước, sinh hoạt trong môi trường ô nhiễm, dinh dưỡng đơn điệu và khiếm khuyết các thành phần chống lão hóa, lạm dụng bia rượu, chất béo động vật, chất kích thích (thuốc lá, cà phê…), có bệnh trên đường tiết niệu (đặc biệt là viêm bàng quang không điều trị đúng mức), bị rối loạn nội tiếtnh ư bệnh tiểu đường , bệnh tuyến giáp…

Triệu chứng

Tuyến tiền liệt phát triển to lên, chèn ép vào niệu đạo, gây ra nhiều vấn đề tiết niệu với các biểu hiện như sau:

+ Bệnh nhân tiểu gấp, đêm phải đi tiểu nhiều lần (trên 2 lần).

+ Tiểu phải rặn, tia nước tiểu yếu.

+ Tiểu xong có cảm giác chưa hết nước tiểu, phải đi tiểu lại trong vòng chưa đầy 2 giờ.

Chẩn đoán

– Triệu chứng lâm sàng chủ yếu của bệnh là rối loạn tiểu tiện. Do đó mỗi người cũng có thể tự chuẩn đoán bệnh cho mình bằng cách theo dõi quá trình tiểu tiện của bản thân, nếu có một số hay thường xuyên những triệu chứng của bệnh như trên thì cần phải đến ngay cơ sở y tế để khám và điều trị kịp thời.

– Với sự phát triển của y học tiên tiến, biện pháp chẩn đoán bệnh phì đại tuyến tiền liệt ngày nay nhẹ nhàng êm ái vô cùng do có máy siêu âm, máy chụp hình cắt lát. Thêm vào đó, nhờ tiến bộ nhảy vọt trong ngành sinh hóa, chỉ cần theo dõi vài trị số xét nghiệm trong máu, nhà điều trị nào cũng có thể đánh giá mức độ ác tính của u TLT.

Điều trị

Chế độ ăn

a. Nên ăn các thực phẩm sau

• Tất cả món ăn từ đậu nành và đậu xanh để nhờ hoạt chất thực vật có tác dụng tương tự nội tiết tố, ức chế phản ứng viêm tấy trong tuyến tiền liệt.
• Tất cả các loại cải, đặc biệt là bắp cải, để mượn chất kháng oxy-hoá trong lá cải làm chất giải độc cho tuyến tiền liệt.
• Ăn giá sống, để làm giảm thiểu nguy cơ biến thể ác tính thông qua hoạt chất kháng ung thư. Ăn nhiều cà chua để mượn lycopen trong vỏ trái cà làm lá chắn chống ung thư.
• Các loại cá biển dồi dào dầu béo 3-Omega như cá saba, cá hồi, cá mòi để trung hoà hoạt tính của các chất gây viêm.

b.Các thực phẩm nên tránh

• Không nên ăn mỡ động vật cũng như các món ăn béo như patê gan, sốt mayonnaise, bơ, món ăn chiên mỡ vì đó là những yếu tố tăng cường tình trạng viêm tấy của tuyến tiền liệt.
• Không nên ăn thịt động vật chứa nhiều chất đạm. Theo nhiều nhà nghiên cứu, nam giới từ tuổi 50 không nên có hơn 100g thịt trong mỗi bữa ăn.

Điều trị dùng thuốc

• Thông thường phì đại tuyến tiền liệt được điều trị nội khoa bằng các loại thuốc nhằm ức chế sản xuất hormon nam giới, giảm nồng độ chất này trong máu và mô.
• Thuốc nguồn gốc thảo dược: Các dược liệu có chứa các saponin cấu trúc dammaran thường có khả năng tăng miễn dịch cơ thể mạnh, giải độc và chống u tốt như Nhân sâm, Tam thất, Trinh nữ hoàng cung, Giảo cổ lam… Trong dân gian Trinh nữ hoàng cung được sử dụng để chữa u vú, u xơ tử cung, u xơ tiền liệt tuyến. Giảo cổ lam được chứng minh là có tác dụng kìm hãm sự phát triển khối u mạnh và được sử dụng cho bệnh nhân ung thư não, phổi, tiền liệt tuyến, tử cung, vú. Việc kết hợp các dược liệu thường đem lại kết quả khả quan hơn cho sức khỏe so với khi dùng một loại. Hiện trên thị trường có nhiều sản phẩm bào chế từ cây Trinh nữ hoàng cung giúp hỗ trợ điều trị u xơ tiền liệt tuyết, u xơ tử cung, u vú… như sản phẩm Thất diệp linh (phối hợp 2 dược liệu quý là TNHC và giảo cổ lam có tác dụng ức chế mạnh sự phát triển của khối u).
• Các chỉ định điều trị phẫu thuật khi bệnh nhân bị phì đại tuyến tiền liệt chỉ áp dụng trong các trường hợp u quá lớn và sức khỏe bệnh nhân còn tốt, thời gian sống còn dài.

Kết luận

Như vậy, không phải vô cớ mà tuyến tiền liệt tự phình ra mà do trước đó, có thể do chủ quan hay khách quan, bệnh nhân đã tiếp nhận quá nhiều độc tố gây lão hóa. Vì vậy, ngay từ bây giờ, việc điều chỉnh chế độ sinh hoạt và chế độ dinh dưỡng hợp lý là một biện pháp thiết thực đối với các quý ông để phòng tránh không chỉ bệnh phì đại tuyến tiền liệt mà còn nhiều bệnh thường gặp khác. Lời khuyên hữu ích nhất cho những người trung tuổi khi đã có các biểu hiện phải nhăn mặt khi đi tiểu tiện thì đừng ngần ngại tìm đến gõ cửa thầy thuốc để nhanh chóng được điều trị, để có thể giảm nhanh những triệu chứng khó chịu của bệnh, đồng thời ngăn ngừa nguy cơ phát triển thành ung thư ở tuyến này.