Từ lâu những nhà nghiên cứu về ong đã tự hỏi: Tại sao con Ong chúa cũng do một trứng như những trứng ong khác trong tổ nở ra, lại lớn và nặng gấp hai những con ong thợ? Tại sao ong chúa lại có thể đẻ một số lượng trứng vô cùng lớn (tới 2000 trứng) và cuối cùng tại sao ong chúa có thể sống tới gần sáu năm trong khi ong thợ chỉ sống 30 đến 35 ngày?
Đi tìm câu trả lời cho những câu hỏi trên, các nhà khoa học đã phát hiện ra sự khác biệt duy nhất đó là: Ong chúa được nuôi dưỡng bằng một loại thức ăn riêng, duy nhất, là chất dịch sánh màu trắng đục tiết ra từ hạch hầu của những con thợ (những ong thợ này được nuôi bằng phấn hoa và chỉ làm nhiệm vụ tiết sữa và…chết). Chất dịch sánh này được gọi là sữa Ong chúa .
Ngay từ khi mới nở ra, chỉ có 1 con ong được nuôi dưỡng bằng sữa chúa và con ong đó sẽ trở thành ong chúa sau này. Đi sâu nghiên cứu về sữa ong chúa đã tiết lộ nhiều bí mật về tác dụng kỳ diệu của Sữa chúa đối với sức khỏe con người.
Nghiên cứu về thành phần của Sữa ong chúa là một trong những công việc khó khăn nhất do sự đa dạng trong thành phần cũng như hàm lượng cao những chất dinh dưỡng thiết yếu đối với cơ thể. Sữa ong chúa bao gồm 22 acid amin thiết yếu, các vitamin quan trọng như B1, B2, niacin, B5 (pantothenic acid), B6, biotin, folic acid, B12, A, C, D, và E, inositol, choline cùng những khoáng chất như canxi, đồng, chất sắt, phospho, kali, silic, lưu huỳnh…Đặc biệt có chất 10-hydroxy-2decenoic axít (10-HDA) và các hoóc môn có khả năng làm trẻ hóa tế bào mạnh. Có nhiều thành phần dinh dưỡng trong sữa ong chúa chưa được xác định hoặc có tính mới, vì vậy trong tương lai sẽ còn tiếp tục có nhiều triển vọng tốt đẹp về chất sữa thiên nhiên này.
Thành phần các chất dinh dưỡng quý và đa dạng nên tác dụng với sức khỏe con người cũng vô cùng phong phú. Đầu tiên phải kể tới khả năng chống lại quá trình lão hóa cơ thể mạnh. Theo như một thí nghiệm tại một bệnh viện lớn ở Paris, bác sỹ Moreau cho rằng Sữa chúa là một loại thuốc tuyệt diệu có thể tạm thời làm ngừng hiện tượng lão hóa cơ thể. Nghiên cứu bởi bác sỹ Roger J. Williams, một trong những nhà sinh hóa nổi tiếng nhất thế giới, ông đã cung cấp sữa ong chúa hằng ngày cho đối tượng thí nghiệm và kết quả là ông đã kéo dài đời sống của vật thí nghiệm 18%, điều này tương đương với 13 năm dài thêm trong thời hạn đời sống con người.
Từ thời thượng cổ, mật ong và sữa ong chúa đã được dùng để làm đẹp da cho các hoàng hậu của vua pharaong. Ngày nay các bác sỹ chuyên khoa nổi tiếng về da khuyến khích thêm sữa ong chúa vào kem dưỡng da, nước thơm và kem mặt nạ dùng hằng ngày để tăng khả năng tái tạo tế bào, làm da mềm mại và xóa nếp nhăn. Chất acid amin sền sệt tìm thấy trong sữa ong chúa làm cho làn da căng trở lại, tươi trẻ, và không mắc các khiếm khuyết. M. Experrois, một bác sỹ chuyên khoa thẩm mỹ ở Pháp, thuộc Viện hóa học Pháp cũng tin vào khả năng tái tạo tế bào da mới, đẩy lùi sự lão hóa, xóa những vết nám, nếp nhăn và mụn do Sữa ong chúa giúp kích thích sự lưu thông máu, phân phát thêm chất dinh dưỡng có nhiều oxy vào da, hồi sinh những tế bào cằn cỗi. Ngoài ra, sữa ong chúa còn chứa đựng chất chống lại vi khuẩn có hại, góp phần rất lớn trong sự bảo vệ làn da. Sở dĩ sữa ong chúa rất tốt cho da và có thể làm da trẻ hóa và căng mịn trở lại với tốc độ kinh ngạc chính là nhờ các hoóc môn tự nhiên có trong thành phần. các chất này khi vào cơ thể chuyển thành hóc môn estrogen nếu là nữ giới và testosteron nếu ở nam giới. Đây là các hoóc môn quyết định tình trạng sức khỏe cũng như làm chậm sự lão hóa của cơ thể. Nó cũng là hoóc môn quyết định sự căng mịn của da ở cả hai giới. Đây cũng là nguyên nhân lý giải Sữa ong chúa có tác dụng kích thích sinh lý cho cả hai giới. Phục hồi khả năng gây cương cứng ở nam giới và giảm thiểu triệu chứng tiền mãn kinh ở nữ giới như khô âm đạo, đau rát khi quan hệ…
Đối với những người làm việc văn phòng, làm việc với máy tính nhiều. Mắt là một bộ phận thường xuyên phải làm việc quá sức, dẫn tới những bệnh như giảm thị lực, khô giác mạc, tổn thương thị giác, nhức mỏi mắt, nhìn mờ, hay chảy nước mắt…Trong Sữa ong chúa rất giàu acid béo không no, DHA, Vitamin B2, và các acid amin thiết yếu, giúp tăng cường khả năng tái tạo tế bào thị giác, bảo vệ mắt trước tác hại của tia cực tím. Có thể khẳng định, Sữa ong chúa khi phối hợp cùng với Dầu gấc là một vị thuốc vô giá dành cho mắt, làm chậm đáng kể khả năng lão hóa mắt, ngăn ngừa đục thủy tinh thể.
Sử dụng Sữa chúa cho kết quả tốt ở những bệnh tim mạch, viêm khớp (phối hợp với nọc ong), tiêu hóa, lao, bệnh do brucella, bệnh liệt rung… Sữa chúa rất giàu acetylcholin đặc biệt tốt cho những người cao huyết áp. Những kết quả trên lâm sàng cũng chứng tỏ rằng sữa chúa cũng có tác dụng tốt đối với những trường hợp huyết áp hạ. Như vậy sữa chúa là một vị thuốc điều hòa huyết áp: đối với người huyết áp cao thì lạm hạ, còn đối với người huyết áp thấp thì nó đưa về mức bình thường. Đồng thời, những nghiên cứu cũng cho thấy rằng, chất pantothenic axít (vitamin B5) trong sữa ong chúa chữa trị bệnh viêm khớp một cách hiệu quả. Người mắc bệnh viêm khớp nên uống sữa ong chúa thường xuyên để luôn có chất pantothenic axit trong máu chống lại triệu chứng bệnh này. Các nhà nghiên cứu cũng lý luận rằng chất 10-HDA làm giảm sưng cho những người bệnh viêm khớp đang bị đau sưng trầm trọng.
Sữa ong chúa cũng được công nhận để dùng cải tiến nhiều sự rối loạn khác của cơ thể như: biếng ăn, tăng cường sức co bóp cơ tim, chống viêm khớp, hen xuyễn, hạ mỡ trong máu, chống ung thư, phóng xạ, cải thiện công năng tạo máu của tủy xương. Nâng cao sức đề kháng và miễn dịch của cơ thể.
Tóm lại, những nghiên cứu về sữa ong chúa trên thế giới không chỉ dừng lại ở các tác dụng như trên. Còn rất nhiều những nghiên cứu mới sẽ dần dần khám phá thêm về Sữa ong chúa về mặt thành phần hóa học, tác dụng lâm sàng…. Tới đây, nhiều độc giả sẽ vô cùng quan tâm tới Sữa ong chúa, làm sao để sử dụng sữa ong chúa thật hiệu quả, sử dụng như thế nào, làm sao để phân biệt Sữa ong chúa thật giả, và cả vấn đề làm thế nào để thu hoạch được sữa ong chúa với sản lượng đủ cung cấp cho nhu cầu rất lớn của người tiêu dùng. Ở số sau của tạp chí, chúng tôi sẽ có bài phỏng vấn với những nhà nghiên cứu cũng như những người trực tiếp cung cấp Sữa ong chúa để có câu trả lời chính xác cho độc giả.
Vì chứa nhiều đạm và giầu dinh dưỡng nên sữa chúa rất dễ hỏng ở nhiệt độ thường. Cần phải bảo quản lạnh. Đó là lý do mặc dù nhiều người biết sữa chúa rất tốt nhưng không tiếp cận được những “tinh túy của thiên nhiên này”. Việc bào chế ra những sản phẩm từ Sữa ong chúa để tiện sử dụng rất khó khăn và phức tạp. Tại Việt Nam nguồn sữa chúa rất nhiều và chất lượng rất cao, tuy nhiên do có khó khăn về bào chế nên chúng ta chủ yếu là xuất khẩu. Sau những nỗ lực nghiên cứu, gần đây các nhà khoa học Dược Việt Nam cũng đã thành công trong việc sản xuất ra viên LYCOPEGA có Sữa ong chúa kết hợp với dầu Gấc và vitamin E thiên nhiên, vừa giúp bảo quản và hấp thu tối đa hoạt chất, vừa tiện dụng. Sản phẩm này hứa hẹn rất tốt cho những người thường xuyên phải làm việc với máy tính, làm việc khuya, thức đêm nhiều dẫn tới lão hóa mắt, mắt mỏi và nhức, chảy nước mắt, có quầng thâm quanh mắt. Chế phẩm này cũng là món quà giá trị làm đẹp da, giúp da căng mịn ngay cả ở độ tuổi 40, làm chậm quá trình lão hóa da, tránh các khiếm khuyết như nám da, sạm da, nếp nhăn, hồi xuân cho cả hai giới.