Một cặp vợ chồng mới cưới, có sức khỏe bình thường, sau 12 tháng chung sống sinh hoạt tình dục không sử dụng bất kỳ biện pháp tránh thai nào mà chưa có con được xếp vào nhóm vô sinh. Bài viết dưới đây chúng tôi xin đề cập tới một số nguyên nhân dẫn đến vô sinh ở nam giới
Hình ảnh minh họa.
Tinh hoàn là nơi sản sinh ra tinh trùng. Tinh hoàn chịu sự chi phối nội tiết từ tuyến nội tiết trên não là tuyến dưới đồi và tuyến yên để đảm bảo cơ chế sinh tinh trùng bình thường. tinh trùng sinh ra cần được phóng ra qua ống dẫn tinh và niệu đạo khi xuất tinh trong giao hợp để gặp trứng. vì vậy nguyên nhân vô sinh nam giới cũng chia ra thành 3 nhóm:
Nguyên nhân trước tinh hoàn
Là các nguyên nhân từ các tuyến (tuyến dưới đồi, tuyến yên): hội chứng suy sinh dục tiên phát, suy tuyến yên, u tuyến yên, tăng prolactin máu…
Sự sinh tinh bình thường đòi hỏi phải có nội tiết tố FSH, LH và testosterone.
FSH và LH tiết ra từ tuyến yên khi GnRH được kích thích tiết ra từ tuyến dưới đồi.
Lượng FSH, LH tiết ra được kiểm soát bởi cơ chế phản hồi (feedback) của testosterone. Testosterone tác dụng phản hồi tới tuyến yên, hạ đồi để điều chỉnh lượng FSH, LH sinh ra. Một nội tiết tố khác tên là inhibin do tế bào Sertoli tiết ra cũng có tác dụng phản hồi kiểm soát chất lượng GnRH và FSH sinh ra.
Hệ thống hoạt động các nội tiết tố liên quan với nhau phức tạp và khi mất cân bằng nội tiết tố, như quá inhibin, suy giảm tuyển yên, hoặc có sự bất thường của thụ cảm nội tiết tố ở bất cứ cơ quan nào sẽ có thể làm sự sinh tinh thất bại, làm giảm số lượng tinh trùng hay không có tinh trùng.
Nguyên nhân tại tinh hoàn
- Các bất thường nhiễm sắc thể – gene (hội chứng Klinefelter, hội chứng thừa nhiễm sắc thể Y…)
- Không có tinh hoàn.
- Hội chứng chỉ có tế bào Sertoli.
- Nhiễm độc sinh dục (do thuốc, tia xạ).
- Viêm, chấn thương tinh hoàn.
- Bệnh toàn thân (suy thận, bệnh gan, bệnh hồng cầu hình liềm…).
- Bệnh tinh hoàn ẩn, giãn tĩnh mạch tinh, xoắn tinh hoàn đã bị cắt…
- Tăng nhiệt độ hoặc tác dụng tĩnh điện quanh tinh hoàn.
Nguyên nhân sau tinh hoàn
– Các rối loạn vận chuyển tinh trùng: các bất thường bẩm sinh hoặc mắc phải, các rối loạn chức năng, tật không có ống dẫn tinh bẩm sinh…; điều trị kém hoặc không điều trị các loại nhiễm Chlamydia, xuất hiện tế bào viêm trong tinh dịch, tắc mào tinh hay ống dẫn tinh do sẹo, lậu hoặc Chlamydia.
Hình ảnh minh họa.
– Các rối loạn về tính di động và chức năng của tinh trùng: các khuyết tật về đuôi tinh trùng, rối loạn về miễn dịch, nhiễm khuẩn.
– Các rối loạn về tình dục: rối loạn cương dương, rối loạn xuất tinh trùng (khó xuất tinh, không xuất tinh, xuất tinh ngược dòng…)
Một số nguyên nhân gây vô sinh khác
- Cách sinh hoạt như uống nhiều rượu, hút thuốc lá, stress.
- Kháng thể bất động tinh trùng.
- Điều trị hoá chất chống ung thư.
- Tinh dịch bất thường tự phát như hội chứng OAT không tìm thấy nguyên nhân.