Cà gai leo là dược liệu quý, đặc biệt tốt cho gan nên rất nhiều người có nhu cầu tìm hiểu, nuôi trồng hoặc muốn tự tay thu hái chúng. Vậy cây Cà gai leo thường mọc ở đâu? Mời bạn đọc cùng Tuệ Linh tìm câu trả lời nhé!
Mục lục
Cà gai leo – Dược liệu quý được “săn lùng”
Cà gai leo từ lâu đã được biết đến là một loại dược quý trong y học cổ truyền Việt Nam. Với nhiều lợi ích tuyệt vời cho gan, chúng được “săn lùng” để hỗ trợ điều trị các bệnh như viêm gan, xơ gan, gan nhiễm mỡ…
Nhiều nghiên cứu chứng minh hoạt chất Glycoalkaloid trong cà gai leo giúp giảm nồng độ virus viêm gan, làm chậm quá trình phát triển của xơ gan và kích thích phục hồi tế bào gan. Nghiên cứu lâm sàng tại Viện Dược liệu Việt Nam cũng chỉ ra rằng cà gai leo có thể hỗ trợ điều trị hiệu quả bệnh viêm gan B mạn tính, hạ men gan và cải thiện sức khỏe tổng thể.
Tìm hiểu thêm: Nghiên cứu ứng dụng Cà gai leo trị viêm gan B
Cây Cà gai leo thường mọc ở đâu?
Trong tự nhiên, Cà gai leo thường xuất hiện nhiều ở các vùng khí hậu nhiệt đới. Cây có khả năng sinh trưởng mạnh trên nhiều loại đất, từ đất cát đến đất thịt mà không cần nhiều nước.
Tại Việt Nam, Cà gai leo mọc hoang ở bìa rừng, ven đường hoặc các bãi đất hoang dọc khắp các tỉnh từ Bắc Bộ đến Nam Trung Bộ. Đặc biệt, loại cây này tập trung và phát triển nhiều nhất tại các khu vực như Thanh Hóa, Nghệ An, Quảng Nam, Quảng Trị, Thái Bình… đến một số tỉnh thuộc khu vực đồng bằng Nam Bộ.
Nhờ khả năng thích nghi cao, cây Cà gai leo có thể sinh trưởng tốt ngay cả với điều kiện sống khắc nghiệt, cho phép thu hái quanh năm (4-5 tháng thu hái một lần). Trường hợp có điều kiện thổ nhưỡng, khí hậu tốt, một năm cây có thể cho thu hái đến 3 vụ. Sau khi thu hái, người dân thường mang phơi khô để làm thuốc dùng dần.
Tuy nhiên, đứng trước thực trạng thu hái một cách ồ ạt, trữ lượng Cà gai leo trong tự nhiên ngày càng trở lên khan hiếm, đồng thời lượng dược chất cũng khó đảm bảo do điều kiện sinh trưởng cũng như hiện tượng thụ phấn chéo giữa các giống cây khác nhau. Nếu không cẩn thận, người tiêu dùng rất dễ mua phải các loại Cà gai leo kém chất lượng.
Đặc điểm nhận biết, phân biệt cây Cà gai leo
Cà gai leo thuộc họ Cà, nếu không cẩn thận ta rất dễ nhầm lẫn chúng với các cây khác cùng họ, đặc biệt là cây Cà độc dược. Dưới đây là một số đặc điểm nhận biết cây Cà gai leo:
- Rễ: Rễ Cà gai leo mềm, chuôi rễ cứng và phân thành nhiều nhánh nhỏ. Thân rễ có màu nâu hoặc vàng, dài khoảng 10 – 20cm, hương thơm nhẹ, gần giống mùi thuốc bắc.
- Thân: Thân leo nhỏ, sống nhiều năm, dài trung bình khoảng 1m hoặc hơn. Phần gốc hóa gỗ và thân cây phân thành nhiều nhánh, phủ một lớp lông hình sao, có gai cong màu vàng.
- Lá: Lá mọc so le, có hình thuôn dài hoặc bầu dục, phần đầu tròn hoặc tù, gốc lá tròn hoặc hình nêm. Bề mặt lá có xẻ thùy nông, mặt trên màu đậm hơn mặt dưới, cả hai mặt đều được phủ lông tơ màu trắng, gân và cuống lá có gai.
- Hoa: Hoa Cà gai leo có màu trắng hoặc hơi tím nhẹ, mọc thành chùm từ 2 đến 5 hoa, đôi khi nhiều hơn. Đài hoa xẻ thành 4 thùy hình trái xoan, đầu nhọn, có lông bao phủ. Nhị hoa màu vàng, gốc chỉ nhị phình to.
- Quả: Quả có hình cầu, nhẵn mọng, đường kính từ 5 – 7mm, cuống dài. Khi non quả có màu xanh, khi chín dần chuyển sang màu đỏ. Bên trong có nhiều hạt hình thận, màu vàng.
Về cây Cà độc dược, chúng có thân thảo với chiều cao có thể lên đến 2m, lá hình trứng và có kích thước lớn hơn, dày hơn so với lá Cà gai leo. Hoa cà độc dược là hoa đơn, màu trắng hoặc tím, có kích thước khá lớn. Quả của chúng cũng lớn hơn Cà gai leo, khi già có gai nhọn và bên trong chứa nhiều hạt màu nâu.
Vùng trồng Cà gai leo sạch đạt chuẩn quốc tế
Như đã nói ở trên, trữ lượng Cà gai leo trong tự nhiên ngày càng hạn hẹp, đồng thời khó kiểm soát được chất lượng dược liệu. Do vậy, để đáp ứng nhu cầu lớn về việc sử dụng Cà gai leo, loài loài cây này đã được đưa vào nuôi trồng ở nhiều khu vực khác nhau. Tuy nhiên, công dụng của Cà gai leo chỉ thực sự được phát huy tốt khi cây có đủ lượng Glycoalkaloid. Đáng tiếc, không phải vùng canh tác nào cũng cho ra được những cây Cà gai leo đạt chuẩn.
Trong số các tiêu chuẩn về trồng dược liệu, GACP (Thực hành tốt trồng trọt và thu hái dược liệu) là tiêu chuẩn duy nhất được tổ chức Y tế Thế giới (WHO) công nhận. Để đạt được tiêu chuẩn này, các vùng trồng dược liệu phải đảm bảo tuân thủ các yêu cầu khắt khe về giống cây, chất lượng đất, nguồn nước, kỹ thuật canh tác, chăm sóc và quy trình thu hái.
Tuệ Linh tự hào là đơn vị đi đầu, tiên phong trong việc bảo tồn nguồn gen quý, phát triển cây Cà gai leo với gần 15ha canh tác thuộc xã Mỹ Thành, huyện Mỹ Đức, Hà Nội. Đây cũng là vùng trồng Cà gai leo đầu tiên, lớn nhất tại Việt Nam được công nhận đạt chuẩn GACP-WHO.
Tại đây, những cây Cà gai leo mẹ được chọn lọc kỹ càng, đảm bảo thuần chủng 100%. Sau đó chúng sẽ được nhân giống và nuôi trồng trong nhà kính, tránh tình trạng thụ phấn chéo với các cây khác.
Ngoài ra, 100% diện tích đất trồng Cà gai leo đều trải qua các quy trình kiểm tra, xử lý nghiêm ngặt về mẫu đất, nguồn nước, đảm bảo hoàn toàn không tồn dư thuốc trừ sâu hay hóa chất gây hại. Những công đoạn từ gieo trồng, chăm sóc, thu hái đều được kiểm soát chặt chẽ theo tiêu chuẩn GACP-WHO.
Nhờ quy trình chuẩn hóa này, vùng trồng Tuệ Linh đã cho ra những cây Cà gai leo với hàm lượng hoạt chất Glycoalkaloid vượt trội, đạt mức 0,75%, cao hơn từ 7 đến 8 lần so với tiêu chuẩn dược chất thông thường (theo kết quả định lượng được thực hiện bởi Viện Dược liệu trung ương).
Với lợi thế về nguồn nguyên liệu chuẩn hóa cùng công nghệ tách chiết hiện đại, được chuyển giao độc quyền từ đề tài nghiên cứu của Viện Hóa học – Viện Hàn lâm Khoa học và Công nghệ Việt Nam, Tuệ Linh đã tạo ra nhiều phẩm chất lượng cao từ Cà gai leo, đặc biệt là các sản phẩm hỗ trợ điều trị bệnh gan như Trà giải độc gan Tuệ Linh, Viên uống Giải độc gan Tuệ Linh, Viên uống Giải độc gan Tuệ Linh Plus…
Trên đây Tuệ Linh đã giải đáp thắc mắc “cây Cà gai leo thường mọc ở đâu?” cũng như cung cấp cho bạn đọc những thông tin liên quan về dược liệu quý này. Hy vọng bài viết này có thể giúp bạn đọc có thêm những kiến thức bổ ích.
Nếu bạn thấy nội dung này hữu ích, hãy like hoặc share để chúng tôi có thêm nhiều động lực hơn nữa trong việc chia sẻ kiến thức mỗi ngày. Nếu bạn còn bất kỳ thắc mắc nào về dược liệu Cà gai leo hoặc cần tư vấn thêm về dòng sản phẩm Cà gai leo Tuệ Linh, hãy liên hệ với các chuyên gia của Tuệ Linh qua hotline 1800 1190 để được hỗ trợ nhanh nhất.