Tăng áp lực động mạch phổi là một dạng tăng huyết áp chỉ tác động đến các động mạch ở phổi. Đây là một chứng bệnh thường tiến triển nặng dần và có thể dẫn đến tử vong..
Dấu hiệu và triệu chứng
- Khó thở, ban đầu chỉ khó thửo khi gắng sức nhưng rồi dần dần bệnh nhân khó thở ngay cả khi nghỉ ngơi.
- Mệt mỏi
- Chóng mặt hoặc choáng ngất
- Tức hoặc đau ngực
- Phù ở chân và cổ trướng
- Da và môi xanh tái
- Mạch nhanh hoặc nhịp tim nhanh
Nguyên nhân
– Tăng áp lực động mạch phổi tiên phát: Chưa xác định được nguyên nhân chính xác, song các nhà khoa học cho rằng phần lớn bệnh nhân bị mẫn cảm đặc biệt với một số chất gây co thắt mạch máu, ví dụ như cocaine và fenfluramine. Một số người khác có cơ địa di truyền dễ bị bệnh. Ở những người này, tăng áp lực động mạch phổi được khởi phát bởi một bệnh khác, như xơ gan, AIDS, bệnh hồng cầu liềm, xơ cứng bì và lupus.
– Tăng áp lực động mạch phổi thứ phát: thường là hậu quả trực tiếp của một bệnh khác, bao gồm:
- Huyết khối trong phổi
- Bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính
- Các bệnh mô liên kết, như xơ cứng bì
- Bệnh tim bẩm sinh
- Bệnh phổi, như xơ hóa phổi
- Suy tim trái
- Lên cao đột ngột.
- Xét nghiệm và chẩn đoán
– Không có một xét nghiệm nào để chẩn đoán được tăng áp lực động mạch phổi. Trong một số trường hợp chẩn đoán có thể dựa trên kết quả chụp X quang ngực hoặc điện tâm đồ. Nhưng thường rất khó phát hiện trong giai đoạn sớm.
– Các xét nghiệm giúp loại trừ những nguyên nhân khác gồm:
- Siêu âm tim.
- Xét nghiệm chức năng phổi.
- Chụp tưới máu phổi có tiêm chất đòng vị phóng xạ.
- Thông tim phải.
- Chụp cắt lớp máy tính (CT)
- Chụp cộng hưởng từ (MRI)
Điều trị
- Thuốc giãn mạch, gồm prostacyclin, epoprostenol, iloprost, treprostinil.
- Thuốc đối kháng thụ thể endothelin, như bosentan.
- Chất chẹn calci liều cao, gồm những thuốc như amlodipine, diltiazem, và nifedipine.
- Sildenafil. Có tác dụng làm giãn mạch máu ở phổi, nhưng cần sử dụng thận rọng vì có thể gây các vấn đề về mắt.
- Thuốc chống đông
- Thuốc lợi tiểu.
- Oxy.
- Ghép phổi hoặc ghép tim-phổi, nhất là cho bệnh nhân trẻ bị tăng áp lực động mạch phổi tiên phát.
