Khí phế thũng là một bệnh phổi tiến triển gây khó thở và làm giảm khả năng hoạt động thể lực. Đây là hậu quả của tình trạng viêm khiến cho phế nang và thành phế quản mất khả năng đàn hồi, cản trở luồng khí thở ra. .
Dấu hiệu và triệu chứng
Triệu chứng chính của khí phế thũng là khó thở và giảm khả năng hoạt động thể lực. KHó thở có thể nặng lên khi nằm và đặc biệt nghiêm trọng khi bị nhiễm tùng hô hấp, như cảm lạnh hoặc cúm.
Các dấu hiệu và triệu chứng khác gồm:
- Ho nhẹ khéo dài không có đờm
- Chán ăn và sụt cân.
- Mệt mỏi.
Nguyên nhân
– Hút thuốc lá: Đây là nguyên nhân hay gặp nhất. Khói thuốc lá gây liệt tạm thời các lông chuyển bình thường có tác dụng đẩy các chất gây kích ứng và mầm bệnh ra khỏi đường hô hấp. Khi hoạt động của các lông này bị cản trở, các chất gây kích ứng sẽ ứ động ở phế quản và thâm nhiễm vào phế nang, gây viêm và cuối cùng gây xơ hóa các sợi chun, khiến phế nang mất khả năng đàn hồi.
– Thiếu protein: Ở một số ít bệnh nhân, bệnh là hậu quả của thiếu protein alpha-1-antitrypsin (AAt), có tác dụng bảo vệ các cấu trúc chun trong phổi khỏi tác dụng phá huỷ của một số enzym. Thiếu AAt có thể dẫn đến tổn thương phổi tiến triển và cuối cùng dẫn đến khí phế thũng.
Xét nghiệm và chẩn đoán
- Xét nghiệm chức năng phổi.
- Chụp X quang phổi.
- Phân tích khí máu động mạch.
- Đo lượng oxi trong máu .
- Xét nghiệm đờm.
- Chụp cắt lớp máy tính (CT)
- Chụp cộng hưởng từ (MRI)
Điều trị
-Bỏ thuốc lá: Đây là bước đầu tiên và là cách duy nhất để tổn thương ở phổi không tiến triển nặng thêm.
Các cách điều trị khác nhằm làm giảm triệu chứng và ngăn ngừa biến chứng, gồm:
- Thuốc giãn phế quản
- Steroid dạng hít
- Thở oxi
- Tiêm truyền protein AAt.
- Kháng sinh chống bội nhiễm.
- Tiêm vaccin phòng cúm và viêm phổi.
- Phẫu thuật cắt bỏ phần mô phổi bị tổn thương.
- Ghép phổi cho những người bị bệnh nặng và các biện pháp điều trị khác thất bại.
- Chương trình phục hồi chức năng phổi, kết hợp giáo dục, tập luyện và can thiệp hành vi để mang lại mức độ sống độc lập cao nhất có thể được.
Phòng bệnh
- Không hút thuốc lá hoặc bỏ thuốc càng sớm càng tốt.
- Hạn chế tiếp xúc với khói thuốc lá
- Mang khẩu trang bảo hộ nếu phải làm việc trong môi trường nhiều hóa chất và bụi.
