Thiểu năng tuần hoàn não là một bệnh rất hay gặp ở lứa tuổi trên 50. Nguyên nhân hay gặp nhất là do vữa xơ động mạch… Thiểu năng tuần hoàn não có thể diễn tiến lâu ngày, hoặc có biến chứng nặng nề là gây nên bệnh cảnh đột quỵ nhồi máu não hệ sống nền rất nguy hiểm khi một động mạch bị huyết khối gây tắc hoàn toàn; bệnh nhân có thể tử vong do suy hô hấp, tuần hoàn vì thân não bị nhồi máu hoại tử cấp tính, phù não.
Để hiểu về cách chữa trị trước mắt chung ta có thể hiểu nhanh các nguyên gây thiểu năng tuần hoàn não như sau:
Các nguyên nhân gây thiểu năng tuần hoàn não
- Xơ mỡ động mạch làm hẹp lòng ống để chứa máu và vận chuyển (nguyên nhân chính chiếm 60 – 80%).
- Dị dạng bẩm sinh hay u, sùi, bóc tách thành mạch làm hẹp lòng mạch.
- Các cục máu đông gây cản trở dòng tuần hoàn máu.
- Thoái hóa, vôi hóa đốt sống cổ làm đè ép vào mạch máu vốn đi chui trong lòng chúng.
- Các chèn ép từ bên ngoài vào thành động mạch…
Điều trị thiểu năng tuần hoàn não
Điều trị bệnh có hiệu quả phải tìm nguyên nhân để điều trị tận gốc. Kết hợp với điều trị triệu chứng. Nếu huyết áp thường xuyên thấp hơn bình thường nên dùng các thuốc nâng huyết áp (heptamyl) hoặc uống trà gừng, trà sâm hằng ngày vào buổi sáng.
Cần thiết phải phát hiện bệnh và điều trị bệnh sớm: vì các biểu hiện không đầy đủ, chỉ thoáng qua, nên thiểu năng tuần hoàn não có khi dễ bị nhầm là suy nhược thần kinh, rối loạn tiền đình. Vì vậy, khi nghi ngờ bị thiểu năng tuần hoàn não (có đau đầu, chóng mặt, buồn nôn…), cần điều trị ngay và rất nên kiểm tra bệnh định kỳ. Phải điều trị ngay khi có cơn cấp: thiểu năng tuần hoàn não, nhất là khi có xơ vữa động mạch nặng sẽ dễ dẫn tới tai biến mạch máu não.
Hiện nay có rất nhiều loại thuốc chữa triệu chứng chóng mặt, tùy cơ chế bệnh sinh, có thể với bệnh nhân này hiệu quả với thuốc này nhưng lại ít hiệu quả với bệnh nhân khác. Các thuốc có cả dạng tiêm và uống như tanganil; thuốc dạng uống đơn thuần như sibelium; beta serc; dedalon…
Các thuốc cải thiện tuần hoàn não tác động trên nhiều cơ chế khác nhau như giãn mạch não như stugeron hoặc tăng cung cấp ôxy não như duxil hoặc tăng lưu thông mạch máu như pyracetam… Một số thuốc nguồn gốc Đông y cũng được sử dụng có hiệu quả như Hoạt huyết dưỡng não… Tuy nhiên để điều trị bệnh có hiệu quả và an toàn cần phải được khám bệnh kê đơn tại các cơ sở y tế chuyên khoa, tránh tình trạng người dân thấy triệu chứng giống nhau là tự ý mua thuốc dùng. Thuốc có thể chỉ định được cho bệnh nhân này nhưng với người bệnh khác lại là chống chỉ định. Càng không thể chỉ dựa vào đọc tác dụng của thuốc mà dùng ngay cho bản thân, điều này rất nguy hiểm.
Khi đã được xác định bị thiểu năng tuần hoàn não, cần tuân theo những lời tư vấn của bác sĩ, nhất là chế độ ăn, tập luyện, dùng thuốc. Cần cho những thành viên trong gia đình biết về bệnh của mình, nhất là các bệnh có liên quan đến bệnh thiểu năng tuần hoàn não để được giúp đỡ, giám sát và tạo điều kiện thuận lợi trong chế độ ăn, uống, nghỉ ngơi và dùng thuốc. Không nên tắm nước lạnh khi mới đi ngoài trời nắng về, nên mặc ấm, nơi nằm ngủ tránh gió lùa. Mùa đông mỗi lúc thức dậy, nhất là lúc nửa đêm và gần sáng cần nằm tĩnh dưỡng một lúc mới ngồi dậy, tránh lạnh đột ngột, nhất là người cao tuổi (NCT) bởi vì người cao tuổi bị thiểu năng tuần hoàn não có nhiều nguyên nhân gây nên nhưng nếu liên quan đến bệnh của hệ thống tim mạch (tăng huyết áp) mà bị lạnh thì mạch máu co lại đột ngột làm não thiếu máu đột xuất sẽ rất dễ gây tai biến mạch máu não.
Phòng ngừa thiểu năng tuần hoàn não
Trong cuộc sống hàng ngày cần có chế độ ăn uống hợp lý như ăn nhiều rau, quả, cá (mỗi tuần nên ăn vài ba bữa cá), hạn chế ăn nhiều thịt, không nên ăn mỡ động vật. Nên hạn chế đến mức tối đa uống rượu, bia. Nên bỏ thuốc lá hoặc thuốc lào. Tập thể dục đều đặn để ngăn ngừa một số bệnh như tăng huyết áp, xơ vữa động mạch, thừa cân vì các bệnh này gián tiếp làm xuất hiện bệnh thiểu năng tuần hoàn não.