Rubella, còn được gọi là bệnh sởi Đức, là một bệnh dễ lây do virus đặc trưng bởi những nốt phát ban màu đỏ trên da. Bệnh thường lành tính. Tuy nhiên ở phụ nữ mang thai trong 3 tháng đầu, virus có thể gây tử vong hoặc khuyết tật nặng cho thai nhi.
Dấu hiệu và triệu chứng
Triệu chứng thường xuất hiện 2 – 3 tuần sau khi tiếp xúc với virus, và thường kéo dài 2 – 3 ngày, bao gồm:
- Sốt nhẹ 39oC trở xuống
- Đau đầu
- Hắt hơi hoặc chảy nước mũi
- Mắt viêm đỏ
- Hạch sưng to, đau ở vùng cổ, sau gáy và sau tai
- Những nốt phát ban nhỏ màu hồng bắt đầu từ mặt và nhanh chóng lan ra xuống thân, tay và chân, sau đó hết theo đúng thứ tự đó.
- Đau nhức khớp, nhất là ở phụ nữ trẻ.
Nguyên nhân
Nguyên nhân gây bệnh rubella là một loại virus lây từ người sang người qua ho, hắt hơi, qua tiếp xúc trực tiếp với chất tiết của người bệnh hoặc lây từ mẹ sang thai nhi. Bệnh có thể lây từ 1 tuần trước khi phát ban đến 1 – 2 tuần sau khi đã ban đã lặn hết.
Xét nghiệm và chẩn đoán
Phát ban do rubella rất giống với nhiều loại phát ban do virus khác. Vì vậy chẩn đoán xác định thường dựa vào nuôi cấy virus hoặc xét nghiệm máu để phát hiện kháng thể kháng rubella trong máu. Sự có mặt của kháng thể cho biết người bệnh đang hoặc đã từng nhiễm rubella hoặc đã tiêm vaccin.
Điều trị
Không có thuốc điều trị nào để rút ngắn diễn biến của bệnh. Và triệu chứng thường là nhẹ không cần điều trị.
Nếu bệnh xảy ra khi mang thai, cần hỏi ý kiến bác sĩ về những nguy cơ đối với em bé. Nếu bệnh nhân muốn tiếp tục giữ thai, có thể tiêm kháng thể hyperimmune globulin để chống lại virus. Cách làm này có thể giảm nhẹ triệu chứng nhưng không hoàn toàn loại trừ nguy cơ bị hội chứng rubella bẩm sinh ở trẻ.
Phòng bệnh
· Vaccin rubella thường được tiêm ở dạng phối hợp 3 vaccin sởi-quai bị-rubella (vaccin MMR). Vaccin được tiêm cho trẻ từ 12 – 15 tháng tuổi và tiêm nhắc lại khi trẻ được 4 – 6 tuổi. Việc tiêm vaccin là đặc biệt quan trọng đối với các bé gái đề đề phòng bệnh xảy ra sau này khi mang thai.
· Không nên tiêm vaccin cho:
- Phụ nữ có thai hoặc dự định sẽ có thai trong vòng 4 tuần tới
- Người có phản ứng dị ứng nặng với gelatin hoặc kháng sinh neomycin.
- Người bị ung thư, bệnh máu hoặc bệnh ảnh hưởng đến hệ miễn dịch cần hỏi ý kiến bác sĩ trước khi tiêm vaccin.
