Ghẻ là một bệnh da liễu gây ngứa do một loại bét nhỏ có tên là Sarcoptes scabiei còn gọi là cái ghẻ gây ra. Bét đào hang trong da và gây ngứa dữ dội. Bệnh dễ lây qua tiếp xúc.
Dấu hiệu và triệu chứng
– Ngứa nhiều và nặng lên vào ban đêm
– Những nốt mụn nước nhỏ tạo thành đường ngoằn ngoèo trên da. Hay gặp nhất ở các vùng:
- Kẽ tay
- Nách
- Quanh hông
- Dọc mặt trong cổ tay
- Trên nếp khuỷ tay
- Quanh vú
- Quanh bộ phận sinh dục nam
- Mông
- Khoeo chân
- Nếp gấp dưới xương bả vai.
Nguyên nhân
Cái ghẻ có kích thước rất nhỏ và hầu như không thể nhìn thấy bằng kính lúp. Cái ghẻ đào hang để đẻ trứng dưới da tạo thành những đường hầm ngoằn ngoèo. Trứng phát triển trong 21 ngày và cái ghẻ mới sẽ tìm đường chui lên mặt da để trưởng thành và có thể làm lây bệnh sang người khác. Ngứa do ghẻ là hậu quả của phàn ứng dị ứng của cơ thể với cái ghẻ, trứng và chất bài tiết của chúng.
Xét nghiệm và chẩn đoán
Để chần đoán, bác sĩ sẽ khám da tìm dấu hiệu của cái ghẻ, bao gồm hình ảnh hang ghẻ đặc trưng. Khi xác định được hang ghẻ, bác sĩ có thể lấy một ít da ở vùng này để đem soi kính hiển vi tìm trứng và cái ghẻ.
Điều trị
Hiện có nhiều loại kem và nước bôi để điều trị ghẻ. Thuốc cần bôi khắp người và để nguyên ít nhất 8 tiếng. 2 thuốc hay được kê đơn nhất là permethrin và crotamiton. Mặc dù thuốc sẽ nhanh chóng diệt được cái ghẻ nhưng ngứa có thể còn kéo dài vài tuần. Với những người có hệ miễn dịch suy yếu hoặc không đáp ứng với thuóc bôi tại chỗ, có thể phải dùng thuốc uống. Cần điều trị cho tất cả mọi người trong gia đình.
Phòng bệnh
Để phòng tái phát và phòng bệnh lây sang người khác, cần thực hiện những bước sau:
- Vệ sinh tất cả quần áo và đồ vải trong nhà. Giặt tất cả quần áo, chăn màn, khăn đã dùng trước khi điều trị bằng xà phòng và nước nóng. Phơi hoặc sấy khô ở nhiệt độ cao.
- Diệt cái ghẻ. Cho tất cả những vật dụng không thể giặt được vào túi nhựa buộc kín và cất vào một chỗ khuất, ví dụ như cho vào kho trong vài tuần. Cái ghẻ sẽ chết nếu không được ăn trong một tuần.