1. Biến chứng sau phẫu thuật ung thư não

• Trong những ngày đấu sau khi phẫu thuật bệnh nhân thường cảm thấy đau đầu hoặc cảm giác bất an. Tuy nhiên có thể dùng thuốc có thể kiểm soát được sự đau đớn.
• Bệnh nhân cũng thường cảm thấy yếu đuối và mệt mỏi. Thời gian hồi phục sau phẫu thuật thay đổi theo từng bệnh nhân.
• Ngoài ra, một số vấn đề khác tuy ít gặp nhưng vẫn có thể xảy ra. Dịch não tuỷ hoặc máu có thể tích tụ trong não và gây sưng phù não. Cần theo dõi các triệu chứng để phát hiện tình trạng này. Dùng steroids sẽ làm giảm bớt sung phù. Đôi khi cần phẫu thuật lần 2 để dẫn lưu dịch. Bác sĩ phẫu thuật sẽ đặt một ống dài và mỏng (shunt) trong não thất. Ống này được luồn dưới da xuống đến bụng. Dịch dư thừa từ não được dẫn lưu xuống bụng. Đôi khi dịch được dẫn lưu vào tim.
• Bệnh nhân có thể bị nhiễm trùngở vết mổ. Khi nhiễm trùng xảy ra, bệnh nhân sẽ được dùng kháng sinh.
• Phẫu thuật não có thể gây thương tổn đến mô lành. Tổn thương não là vấn đề nghiêm trọng. Bệnh nhân sẽ có những vấn đề về tư duy, thị giác và ngôn ngữ. Bệnh nhân có thể có thay đổi về nhân cách hoặc co giật. Đa số những biến chứng này thường giảm hoặc biến mất đi theo thời gian, nhưng đôi khi tổn thương não là vĩnh viễn. Bệnh nhân sẽ cần đến các phương pháp vật lý trị liệu, điều trị tiếng nói (speech therapy) hoặc điều trị bằng công việc (occupational therapy).

2. Biến chứng sau xạ trị

>Sau mỗi lần xạ trị, bệnh nhân thương cảm thấy:

• Buồn nôn nhiều giờ sau xạ trị. Mệt mỏi ngày càng tăng sau xạ trị. Nghỉ ngơi là cần thiết nhưng bệnh nhân cũng cần phải hoạt động tích cực.
• Xạ trị thường gây rụng tóc. Tóc sẽ mọc lại sau vài tháng. Xạ trị còn gây ảnh hưởng vùng da tương ứng. Da đầu và tai đỏ, khô và đau.
• Xạ trị đôi khi gây sưng não và nhức đầu. Dùng thuốc giảm đau sẽ đỡ hơn.
• Xạ trị có thể tiêu diệt cả mô não khoẻ mạnh. Tác dụng phụ này gọi là hoại tử sau xạ trị. Hoại tử não gây đau, co giật và có thể tử vong.
• Ở trẻ em xạ trị có thể ảnh hưởng đến tuyến yên và các mô não bình thường khác. Điều này sẽ gây những khó khăn trong học vấn và sự phát triển của cơ thể sau này. Ngoài ra, xạ trị khi bé có thể tăng nguy cơ u thứ phát về sau. Các nhà nghiên cứu đang tìm hiểu xem hoá trị có thể thay thế cho xạ trị ở trẻ em hay không
• Tác dụng phụ sẽ nặng hơn khi hoá trị và xạ trị được sử dụng đồng thời.

3. Biến chứng sau hoá trị

• Tác dụng phụ của hoá trị tuỳ thuộc vào loại thuốc được dùng. Những tác dụng phụ thường gặp nhất bao gồm sốt và lạnh run, chán ăn và cảm giác yếu mệt. Dùng thuốc có thể giảm bớt các triệu chứng.
• Bệnh nhân được cấy viên nhện (wafer) có chứa thuốc sẽ được theo dõi các dấu hiệu nhiễm trùng. Điều trị kháng sinh nếu có nhiễm trùng.

4. Biện pháp hỗ trợ điều trị

Dù ở bất cứ giai đoạn nào của bệnh, bệnh nhân u não cũng sẽ được chăm sóc hỗ trợ để phòng tránh các vấn đề nảy sinh và cải thiện chất lượng sống trong thời gian điều trị . Nếu đau do u não, có thể dùng giảm đau. Có những loại chăm sóc hỗ trợ cho bệnh nhân u não sau đây

• Steroids: Đa số bịnh nhân u não cần phải dùng corticoids để giảm bớt triệu chứng đau do sưng phù não.
• Thuốc chống động kinh: U não có thể gây co giật. Bịnh nhân có thể dùng thuốc chống động kinh để đề phòng co giật.
• Shunt: Nếu dịch tích tụ trong não, bác sĩ có thể đặt một shunt để dẫn lưu.

Đa số bệnh nhân ung thư não thường dùng các biện pháp chăm sóc hỗ trợ đồng thời với điều trị khối u. Một số quyết định không điều trị khối u mà chỉ dùng thuốc hỗ trợ để giảm đau.

5. Phục hồi chức năng sau điều trị ung thư não

Đội ngũ chăm sóc sẽ cố gắng hỗ trợ bệnh nhân để phục hồi lại các hoạt động thường ngày càng sớm càng tốt:

• Vật lý trị liệu: U não và điều trị u não có thể gây liệt. Có thể bị suy yếu và rối loạn thăng bằng. Chuyên gia vật lý trị liệu sẽ giúp bệnh nhân lấy lại sức lực và sự cân bằng.
• Chuyên gia điều trị giọng nói (Speech therapists) giúp những bệnh nhân có khó khăn về giọng nói, cách diễn đạt và rối loạn nuốt.
• Các chuyên gia về điều trị bằng công việc (Occupational therapists): Họ sẽ giúp bệnh nhân phục hồi lại các hoạt động thường ngày như ăn, dùng nhà vệ sinh, tắm rửa và thay quần áo.
• Các chăm sóc hỗ trợ đặc biệt cần thiết ở trẻ em u não nhằm phục hồi và duy trì những hoạt động của não

Chia sẻ0

Rất nhiều người cảm thấy vô vọng khi họ được thông báo mình mắc bệnh ung thư. Họ nghĩ rằng mình sẽ không thể làm gì được nữa kể cả bản thân họ cũng như các bác sỹ và các bệnh viện. Điều đó không đúng nếu như bạn tin tưởng và kiên trì để chữa trị.

Các bác sỹ của bạn sẽ lập kế hoạch điều trị cho bạn trên cơ sở xem xét rất nhiều yếu tố bao gồm khối u nói riêng và tình trạng sức khỏe chung của bạn. Các chuyên gia như chuyên gia giải phẫu thần kinh, chuyên gia thần kinh học, chuyên gia xạ trị và chuyên gia về ung thư có thể liên quan đến việc điều trị cho bạn trong những giai đoạn khác nhau.

1. Hóa trị

Hóa trị là phương pháp thường dùng được sử dụng trong điều trị ung thư, và ung thư não cũng không ngoại lệ. Hiện nay hóa trị trong điều trị ung thư não đã có tiến bộ hơn, nhưng do kết cấu đặc biệt của hàng rào máu não, nên điều trị hóa chất cho ung thư não bị nhiều hạn chế, bất kì thuốc hóa chất nào đều chỉ tan trong chất béo, thông qua màng tế bào của mạch máu mà phát huy tác dụng đối với tế bào ung thư, với mô hình này, gây ảnh hưởng tới tốc độ, hiệu quả của tác dụng thuốc hóa chất.

2. Xạ trị

Xạ trị là việc lợi dụng những tia bức xạ, tia γ hoặc tia xạ neutron cao tốc tiến hành xử lí tế bào ung thư. Xạ trị chủ yếu để chiếu bức xạ những tế bào ung thư nhạy cảm, dễ bị tổn thương, đó là đặc điểm của xạ trị trong điều trị ung thư. Xạ trị có thể tùy theo chẩn đoán sinh thiết của ung thư não, tùy thuộc vào độ biệt hóa và kết quả kiểm tra hình ảnh học thuyết để quyết định phạm vi và liều chiếu xạ. Đối với những nơi không thể phẫu thuật của não, có thể dùng xạ trị tiến hành điều trị, nhưng lại có tác dụng phụ lớn trong khi xạ trị.

3. Phương pháp phẫu thuật

Phẫu thuật cắt bỏ là các phương pháp điều trị trực tiếp ung thư não. Đối với ung thư não nguyên phát, có thể dùng phương pháp phẫu thuật ngoại khoa để cắt bỏ, cố gắng vét sạch các tế bào ung thư, nhằm tránh tế bào ung thư phát sinh lại sau khi phẫu thuật dẫn đến tái phát. Phương pháp điều trị ung thư não này thường được sử dụng nhưng tỉ lệ tái phát lại cao.

4. Điều trị ung thư nguyên căn

6. Phương pháp điều trị kiểm soát triệu chứng

Chia sẻ0

Ung thư não di căn là loại ung thư phát triển trong não từ khối u nguyên phát ở một phần khác của cơ thể. Khối u nguyên phát có thể xảy ra ở phổi, ruột kết,ngực, bạch cầu… Chúng thường xảy ra ở não trước (80%), tiểu não (13-16%) và thân não (3%). Phân nửa thời gian, nhiều khối ung thư di căn cùng tồn tại. Thường được phát hiện sau khi khối u sơ cấp được chẩn đoán và điều trị. Khoảng một phần ba bệnh nhân bị ung thư  não di căn không được chẩn đoán mắc bệnh ung thư trước đó, và các triệu chứng về hệ thần kinh trung ương của họ là dấu hiệu đầu tiên của bệnh ung thư. Trong phân nửa số bệnh nhân này, vị trí ung thư sơ cấp không bao giờ được phát hiện.

Nguyên nhân

Nhiều dạng u bướu và ung thư như ung thư vú, ung thư phổi, ung thư thận, ung thư da hay ung thư bàng quang có thể di căn lên não. Một số loại ung thư như ung thư ruột kết, chỉ thỉnh thoảng mới di căn hoặc như trường hợp ung thư tuyến tiền liệt thì rất hiếm xảy ra di căn.

U não có thể trực tiếp phá hủy tế bào não hoặc không trực tiếp làm tổn thương tế bào bằng cách gây ra nhiễm trùng, chèn ép các phần khác của não vì khi khối u phát triển, gây nên sưng não và làm tăng áp lực trong hộp sọ.

Triệu chứng của ung thư não di căn

• Nhức đầu: những cơn nhức đầu đầu tiên thường đến và đi, và thường xảy ra vào buổi sáng. Nó dần dần tăng thời gian, cường độ và mức độ.
• Sự yếu sức: cơ thể bị yếu dần đi.
• Thay đổi hành vi: một vài ví dụ bao gồm sự suy kém khả năng đánh giá, lập luận, mất trí nhớ, thay đổi tâm trạng nhanh chóng và rối loạn tâm thần.
• Về thần kinh: uể oải, thay đổi thị lực, rối loạn khi nói, vấn đề khi giữ thăng bằng, vụng về, đi không vững, chóng mặt và nôn mửa.
• Động kinh: có thể là dấu hiệu đầu tiên.

Phòng chống

Cách tốt nhất để phòng chống ung thư não di căn não là làm giảm các yếu tố nguy cơ góp phần làm phát triển các loại ung thư khác. Vì vậy, bạn nên:

• Giữ chế độ dinh dưỡng cân bằng tốt và nhiều chất xơ vì chế độ dinh dưỡng nghèo nàn và ít chất xơ có thể góp phần làm phát triển ung thư ruột.
• Ngừng hút thuốc vì có thể dẫn tới ung thư phổi.
• Hạn chế hoặc tiêu thụ rượuở mức trung bình vì uống rượu quá mức có liên quan đến ung thư gan.
• Hạn chế tiếp xúc với ánh mặt trời hoặc dùng kem chống nắng vì tiếp xúc quá mức có thể gây ung thư da.
• Đối với phụ nữ, tự kiểm tra ngực hàng tháng, chụp hình X-quang ngực/tuyến vú thường xuyên (đặc biệt nếu bạn trên 40 tuổi) có thể phát hiện ung thư ngực trong giai đoạn đầu, giai đoạn có nhiều khả năng điều trị nhất.

Chẩn đoán

Chẩn đoán dựa trên tiền sử bệnh án, kiểm tra thần kinh và scan CT hoặc MRI. Nếu không có tiền sử bị ung thư, cần được làm thêm xét nghiệm kĩ càng hơn để xác định ung thư nguyên phát như kiểm tra máu, nước tiểu và phân, chụp X-quang ngực, nội soi ruột, scan CT ngực/bụng và chụp X-quang tuyến vú.

Chia sẻ0

Cấu tạo của bộ não con người bao gồm những phần cơ bản: não bộ (não trước) gắn với bán cầu não trái và phải, tiểu não (não sau) và cuống não. Ung thư não cũng giống như các loại ung thư khác là không lây truyền cho người khác.Có 2 loại ung thư não đó là: ung thư não nguyên căn: tế bàoung thư phát triển từ trong mô não; và ung thư não di căn: một khối tế bào ung thư có nguồn gốc từ những cơ quan khác trong cơ thể di căn vào các mô thần kinh. Khối u não di căn thường phổ biến hơn khối u não nguyên căn.

Ung thư não chia làm các giai đoạn như sau:

• Giai đoạn I: U lành tính, các tế bào nhìn gần giống như các tế bào não bình thường, và chúng phát triển chậm.
• Giai đoạn II : U ác tính. Các tế bào trông giống như các tế bào bình thường so với các tế bào khối u trong giai đoạn cấp I.
• Giai đoạn III : U ác tính có các tế bào trông rất khác nhau từ các tế bào bình thường. Các tế bào bất thường đang tích cực phát triển và có một xuất hiện rõ ràng bất thường.
• Giai đoạn IV : U ác tính có các tế bào nhìn không bình thường nhất và có xu hướng phát triển nhanh chóng.

Nguyên nhân gây ra ung thư não

Ung thư não nguyên căn: sinh ra từ nhiều loại mô thần kinh như là các tế bào não phụ trong thần kinh trung ương, astrocyte và các loại tế bào não khác…
Ung thư não di căn: sinh ra bởi sự lây lan của các tế bào ung thư từ một cơ quan của cơ thể lên não. Ung thư phổi, ung thư vú là những bệnh ung thư dễ di căn lên não nhất.

Cả hai loại ung thư trên cho tới nay vẫn chưa xác định được nguyên nhân vì sao từ một tế bào bình thường phát triển thành tế bào ung thư là như thế nào. Nhưng ta có thể biết được:

• Các dữ liệu của các nhà khoa học cho thấy những người sống trong môi trường không an toàn dễ phát sinh ung thư não. Những cá nhân làm việc trong những ngành nguy hiểm như : làm việc trong các nhà máy lọc dầu, nhà hóa học, người ướp xác hay công nhân cao su có tỉ lệ bị ung thư não cao hơn.
• Ung thư não có di truyền hay không thì vẫn chưa được chứng minh.
•  Các yếu tố nguy hiểm khác như: hút thuốc, nhiễm chất phóng xạ và nhiễm HIV được cho là có liên quan đến ung thư não nhưng vẫn chưa được y học khẳng định.
• Và không có bằng chứng cho thấy ung thư não là bệnh lây lan, gây ra bởi chấn thương sọ não hay bởi việc dùng điện thoại di động thường xuyên.

Chia sẻ0

Trong điều trị ung thư não, phẫu thuật, xạ trị, hóa trị là các phương pháp thường dùng để điều trị. Tùy từng bệnh nhân, vị trí khối u… mà có thể sử dụng đơn lẻ hoặc kết hợp các phương pháp trên. Tuy nhiên mỗi phương pháp đều có những mặt tích cực và tác dụng phụ khác nhau cần được cân nhắc kỹ trước khi áp dụng.

Bệnh nhân u não có nhiều chọn lựa trong điều trị. Tuỳ theo typ của khối u và giai đoạn và bệnh nhân có thể được điều trị bằng phẫu thuật, xạ trị hoặc hoá trị. Một số bệnh nhân được điều trị phối hợp.

1. Phẫu thuật

Phẫu thuật là phương pháp điều trị thường dùng cho đa số bệnh nhân ung thư não. Cạo tóc sạch, gây mê toàn phần, rạch da đầu, mở cửa sổ ở hộp sọ, mổ lấy một phần hoặc toàn bộ khối u, đóng hộp sọ, khâu lại da đầu. Bệnh nhân có thể hỏi bác sĩ một số câu trước khi phẫu thuật được tiến hành:

• Tôi sẽ cảm thấy ra sao sau phẫu thuật?
• Tỷ lệ thành công là bao nhiêu phần trăm?
• Nếu đau thì bác sĩ sẽ xử trí thế nào?
• Tôi phải nằm viện bao lâu?
• Tác dụng phụ về lâu dài sau này? Tóc tôi có mọc trở lại không?
• Khi nào thì tôi có thể trở về với những hoạt động bình thường?
• Khả năng hồi phục hoàn toàn của tôi thế nào?

Khi u nằm ở thân não, bác sĩ sẽ không thể cắt bỏ khối u mà không làm tổn thương đến các mô não bình thường. Lúc đó sẽ dùng đến các phương pháp điều trị khác.

2. Xạ trị (điều trị bằng tia xạ)

Xạ trị là phương pháp dùng các tia năng lượng cao để tiêu diệt tế bào ung thư. Tia xạ có thể là tia XQuang, tia gamma , hoặc tia protons. Dùng một cỗ máy lớn chiếu chùm tia vào khối u và mô chung quanh. Đôi khi tia xạ còn được chiếu vào toàn bộ não bộ hoặc tuỷ sống.

Xạ trị thường được thực hiện sau phẫu thuật. Tia xạ tiêu diệt những tế bào còn sót lại. Đôi khi xạ trị sẽ được sử dụng thay thế khi không thể tiến hành phẫu thuật. Liệu trình xạ trị thay đổi tuỳ theo loại u, kích thước, và tuổi của bịnh nhân. Mỗi lần điều trị chỉ kéo dài vài phút. Bác sĩ sẽ tiến hành từng bước để bảo vệ mô lành chung quanh khối u khi xạ trị:

• Phân đoạn (fragmentation): Xạ trị thường được thực hiện 5 ngày mỗi tuần trong nhiều tuần. Khi rải đều tổng liều xạ trị trong một thời gian dài hơn sẽ giúp bảo vệ các mô lành ở vùng khối u.
• Siêu phân đoạn (hyperfragmentation): Bệnh nhân được chiếu những liều bức xạ nhỏ ngày 2 hay 3 lần thay vì dùng liều cao ngày 1 lần.
• Xạ trị lập thể (Stereotactic radiation therapy): Sử dụng những chùm tia xạ rất hẹp chiếu vào khối u ở nhiều góc độ khác nhau. Khi dùng phương pháp này , bịnh nhân sẽ phải đội một khung cứng trên đầu. Chụp MRI hoặc CT scan để tạo hình ảnh chính xác và vị trí của khối u. Bác sĩ sẽ tính toán chính xác liều bức xạ cần thiết cùng kích thước và góc chiếu của các chùm tia. Có thể xạ trị một lần hoặc vài lần.
• Xạ trị theo không gian 3 chiều (3-dimension conformal radiotherapy): Máy tính vẽ ra hình ảnh không gian 3 chiều của khối u và mô lành chung quanh. Bác sĩ chiếu nhiều chùm tia vào hình dáng chính xác của khối u. Việc chiếu tia tập trung chính xác vào khối u sẽ giúp bảo vệ các mô lành chung quanh.
• Xạ trị bằng chùm tia Proton (Proton beam radiation therapy): Nguồn bức xạ là protons thay cho XQuang. Bác sĩ nhắm chùm tia protons vào khối u. Protons có thể đi xuyên qua mô lành mà không gây tổn thương gì đáng kể. Cần tính toán liều lượng tia bức xạ để chiếu vào u não

Sau đây là một số điều mà bệnh nhân có thể hỏi bác sĩ trước khi xạ trị:

• Tại sao tôi cần xạ trị?
• Khi nào thì bắt đầu? Khi nào thì chấm dứt điều trị?
• Xạ trị có tác dụng phụ gì?
• Tôi sẽ tự chăm sóc ra sao trong khi xạ trị?
• Làm thế nào để biết là xạ trị có hiệu quả?
• Tôi có thể tiếp tục những hoạt động hàng ngày khi xạ trị?

3. Hoá trị liệu (Chemotherapy)

Hóa trị là dùng thuốc để tiêu diệt tế bào ung thư, đôi khi cần thiết trong điều trị u não. Thuốc có thể dùng đường uống hoặc tiêm. Dù đường nào thì thuốc cũng vào máu và di chuyển khắp cơ thể. Thuốc này được sử dụng từng đợt để cơ thể có thời gian hồi phục sau mỗi đợt điều trị.

• Hoá trị liệu thường được sử dụng ngoại trú. Ít khi cần nhập viện điều trị
• Hoá trị liệu thường được sử dụng ở trẻ em. Tuy nhiên, người lớn cũng có thể được hoá trị sau khi đã phẫu thuật và xạ trị.
• Ở những bệnh nhân có u não tái phát, bác sĩ phẫu thuật sẽ cắt bỏ khối u và cấy vào vài viên nhện có tẩm hoá chất. Mỗi viên nhện có kích thước khoảng một đồng xu. Trong vài tuần, viên nhện rã ra và phóng thích thuốc vào não. Thuốc có tác dụng diệt tế bào ung thư.

Bệnh nhân có thể hỏi một số câu hỏi chung quanh việc sử dụng hoá trị:

• Tại sao tôi cần dùng phương pháp điều trị này?
• Hoá trị sẽ tác dụng ra sao?
• Có tác dụng phụ không? Tôi sẽ đối phó ra sao?
• Khi nào thì bắt đầu điều trị? Khi nào thì chấm dứt
• Tôi có cần tái khám thường xuyên không?

Ngoài ra, ở bất cứ giai đoạn nào của bệnh, bệnh nhân cũng cần được điều trị giảm đau và các triệu chứng khác của ung thư, điều trị giảm nhẹ các tác dụng phụ và điều trị nâng đỡ về mặt tinh thần. Phương pháp này được gọi là điều trị triệu chứng, điều trị hỗ trợ hoặc hoặc điều trị giảm nhẹ. Bác sĩ sẽ là người phù hợp nhất để bàn luận về những chọn lựa điều trị và dự báo các kết quả.

Chia sẻ0

Nếu cảm nhận thấy một trong những triệu chứng bất thường trên bạn nên tham khảo ý kiến bác sỹ ngay lập tức.Bác sỹ có thể thực hiện một hoặc nhiều thủ tục kiểm tra sau:

• Khám nghiệm sức khỏe – bác sĩ kiểm tra dấu hiệu chung của sức khỏe.
• Kiểm tra thần kinh – bác sĩ kiểm tra sự tỉnh táo, sức mạnh cơ bắp, phối hợp, phản xạ, và để đáp ứng với đau. Bác sĩ cũng kiểm tra mắt để tìm sưng gây ra bởi một khối u đè lên dây thần kinh nối mắt và não.
• Chụp cắt lớp CT scan – Một máy x-ray liên kết với một máy tính có một loạt các hình ảnh chi tiết đầu. Bệnh nhân có thể được tiêm một loại thuốc nhuộm đặc biệt để bộ não cho thấy rõ ràng trong những hình ảnh. Các hình ảnh có thể thấy những khối u trong não.
• Chụp cộng hưởng từ MRI – Một nam châm mạnh mẽ liên quan đến một máy tính làm cho hình ảnh chi tiết của các khu vực bên trong cơ thể. Những hình ảnh được xem trên một màn hình và cũng có thể được in. Đôi khi cần phải tiêm một loại thuốc đặc biệt để giúp hiển thị trong các mô của não rõ hơn. Các hình ảnh có thể hiển thị chi tiết khối u trong não.
  • Chụp cắt lớp phát xạ (PET/CT) là một hình thức chẩn đoán bằng hình ảnh các chuyển hóa sinh học hoặc chức năng trong cơ thể có thể chụp được và nghiên cứu một số các chức năng chuyển hóa ở dạng tế bào. Đây là điểm cực kỳ khác biệt so với các thiết bị chẩn đoán khác như cộng hưởng từ (MRI) hay chụp cắt lớp điện toán (CT) thường được dùng để nhận diện các bệnh lý và các bệnh cảnh ở giai đoạn chớm của bệnh thông qua việc phát hiện cấu trúc hay những thay đổi về kết cấu tổ chức của cơ thể.

Những chuyển hóa bất thường trong cơ thể thường xảy ra sớm hơn so với các thay đổi về cấu trúc cơ thể, vì thế chẩn đoán hình ảnh PET cho phép phát hiện sớm phần lớn các bệnh cảnh ung thư và đánh giá mức độ di căn của ung thư trong cơ thể một cách chính xác hơn so với các thiết bị chẩn đoán hình ảnh thông thường như cộng hưởng từ (MRI) và chụp cắt lớp điện toán (CT scans). Chẩn đoán hình ảnh bằng PET hiệu quả và ưu việt hơn trong việc xác định giai đoạn và đánh giá chuyển đoạn của các bệnh ung thư, phát hiện tái phát cũng như việc đánh giá theo dõi các đáp ứng cơ thể đối với điều trị.

Chia sẻ0

Trong những năm gần đây, số người mắc và điều trị ung thư tại các bệnh viện gia tăng trong đó ung thư não. Mặc dù nguyên nhân gây ra ung thư não chưa được xác định chính xác nhưng nếu phát hiện sớm và điều trị kịp thời, đúng với phác đồ thì tiên lượng của bệnh lại khá  khả quan, trong đó chế độ dinh dưỡng hợp lý và hỗ trợ tâm lý bệnh nhân sẽ làm tăng cường hiệu quả điều trị và khả năng phục hồi cho người bệnh.

1. Chăm sóc tâm lý cho bệnh nhân ung thư não

Bi quan và tuyệt vọng chỉ làm cho bệnh phát triển nặng thêm. Vì thế, người nhà phải thường xuyên gần gũi bệnh nhân để làm giảm bớt cảm giác lo âu, tuyệt vọng của họ. Kế đó làm cho bệnh nhân có tâm lý phấn đấu kiên trì thông qua việc giải thích, an ủi để họ thấy có nhiều hy vọng phục hồi. Có người, bệnh tình phát triển cực nhanh nhưng có người thì từ từ. Căn cứ vào tình hình thực tế để chúng ta giải thích và tạo cho họ tinh thần lạc quan.

Sự chăm sóc của thân nhân cũng rất quan trọng trong việc giúp bệnh nhân ngăn ngừa lở loét. Cụ thể, cần phải siêng năng làm các việc như: trở mình, lau rửa, xoa bóp, tắm giặt, kiểm tra…  Đối với bệnh nhân nằm trường kỳ trên giường, chúng ta phải mỗi ngày định giờ thay đổi tư thế nằm của họ. Cứ 2 hay 3 giờ đổi một lần, tối đa không được quá 4 giờ.Lúc đổi thế nằm, phải nâng bệnh nhân lên, tránh động tác lôi kéo hay đẩy mạnh ở chỗ xương nhô cao, phải lót đệm bằng hơi hoặc lông…; mặt giường phải bằng phẳng, khô ráo, sạch sẽ, không dính vật nhỏ nào; khăn, mền bị ướt phải kịp thời thay ngay; lúc tiêu tiểu phải giữ cho da khô ráo, lúc dùng bàn cầu phải nâng bệnh nhân lên một cách khéo léo, trên thành bàn cầu tốt nhất nên phủ giấy hay vải mềm để tránh trầy da thịt; mỗi ngày kiểm tra theo giờ những bộ phận bị đè ép; dùng nước ấm và khăn lông lau sạch chỗ bị đè ép; nếu da quá khô và lột da thì có thể dùng thuốc mỡ thoa chút ít để tránh nứt da, chảy máu.

2. Quan tâm tới chế độ dinh dưỡng

Người mắc bệnh ung thư não cần có chế độ dinh dưỡng và chăm sóc đặc biệt do họ có nhu cầu dinh dưỡng rất cao, trong khi khả năng ăn uống lại giảm sút. Chán ăn là biểu hiện hay gặp ở các bệnh nhân ung thư do thay đổi tâm sinh lý, do các chất tiết của khối u, của các tế bào miễn dịch và các cơ quan bị tổn thương trong cơ thể và do những tác dụng không mong muốn của quá trình điều trị. Suy dinh dưỡng còn do một lượng lớn chất dinh dưỡng bị các tế bào ung thư sử dụng, do tăng cường hoạt động của miễn dịch, do rối loạn chuyển hóa và rối loạn hoạt động của các cơ quan, bộ phận của cơ thể, như hệ thần kinh trung ương, tiêu hóa, nội tiết.

3. Người mắc ung thư não nên ăn và không nên ăn gì?

Người bệnh cần tham khảo ý kiến của bác sĩ điều trị về chế độ ăn uống của ung thư não trong các giai đoạn của bệnh, phác đồ điều trị và thể trạng của người bệnh. Tuy nhiên, nguyên tắc chung là chọn thực phẩm dễ tiêu, hợp khẩu vị, chia nhỏ và ăn thành nhiều bữa nhằm bảo đảm cung cấp đủ năng lượng và chất dinh dưỡng cho cơ thể để duy trì được cân nặng và khối cơ bắp.

Do khả năng tiêu hóa và hấp thu cao hơn vào ban ngày, nên cần tăng lượng ăn vào buổi sáng và trưa, hơn là vào buổi tối. Khẩu phần cần tăng protein so với bình thường, trứng, cá, thịt gà, vịt là những nguồn cung cấp protein tốt cho bệnh nhân ung thư. Cũng cần tránh những thực phẩm có khả năng gây đầy hơi như đậu nấu tái, quá nhiều rau bắp cải, gia vị cay như ớt, hạt tiêu.

Không bổ sung các chất chống oxy hóa như vitamin A, E, C, Selen dưới dạng thuốc vì các thuốc này thường làm giảm khả năng tiêu diệt tế bào ung thư. Cũng không nên dùng vitamin B12. Để bù nước do thay đổi mức chuyển hóa trong cơ thể, cũng như để làm giảm tác dụng phụ của thuốc điều trị ung thư, người bệnh cần uống đủ nước.

Trong giai đoạn bệnh đã ổn định, chế độ ăn vẫn cần được cung cấp đủ năng lượng và chất dinh dưỡng để bảo đảm nâng cao sức khỏe và tình trạng dinh dưỡng. Cần ăn nhiều hoa quả, nhất là đu đủ, dứa, tỏi, rau xanh. Ngoài ra cũng có thể sử dụng vitamin tổng hợp hoặc chất khoáng hằng ngày với liều nhỏ. Cũng như trong dự phòng và quá trình điều trị ung thư, nên chế biến thực phẩm bằng phương pháp luộc, hấp nhỏ lửa, không dùng các cách chế biến như nướng, hun khói, rán, tẩm ướp đường vào thịt khi chế biến. Hạn chế ăn thịt, nhất là thịt màu đỏ (thịt trâu, bò, ngựa v.v…), thịt nguội và đồ hộp. Cần từ bỏ thói quen uống rượu, bia, cà phê, thuốc lá và tăng cường hoạt động thể lực.

4. Những hướng dẫn đối với việc nâng cao sức khoẻ tổng quát

• Ăn những thức ăn giàu dinh dưỡng với lượng calori hạn chế.
• Duy trì cân nặng của cơ thể khoẻ mạnh.
• Tập thể dục thường xuyên.
• Ăn nhiều loại trái cây, rau củ, ngũ cốc và các sản phẩm bơ sữa ít chất béo mỗi ngày.
• Ít ăn chất béo và tránh axít béo.
• Thường xuyên chọn những loại trái cây giàu chất xơ, rau củ và ngũ cốc.
• Ăn ít thức ăn có lượng muối cao. Chọn nhiều thực phẩm chứa nhiều kali (như chuối, rau bina và khoai tây).
• Những ai thích những thức uống có chứa cồn nên uống điều độ  Một số bệnh nhân hoàn toàn không sử dụng thức uống có cồn.
• Giữ cho thực phẩm an toàn khi chế biến, trữ và ăn uống.

5. Có nên dùng thuốc đông y cho người bệnh ung thư não không?

Có một số thảo dược có tác dụng trong phòng chống ung thư như tỏi ta, dừa cạn, gấc, đu đủ, tam thất, nhân sâm, nấm linh chi v.v… Tuy nhiên cũng cần hỏi ý kiến bác sĩ điều trị và bác sĩ y học cổ truyền để xác định thời điểm, liều lượng và cách dùng sao cho việc điều trị an toàn và đạt hiệu quả cao nhất.

Chia sẻ0

Việt Quất tốt cho người ung thư não

Đa số các bệnh nhân ung thư não đều bị sụt cân. Nó có thể do lo lắng vì căn bệnh, hoặc tác dụng phụ của các phương pháp điều trị ung thư hoặc nó cũng có thể là hậu quả chính từ khối ung thư. Những thay đổi chuyển hóa đi kèm với ung thư làm bệnh nhân giảm sự ngon miệng và giảm lượng ăn vào, làm cơ thể đốt nhiều calo hơn bình thường, làm tăng sự phá hủy mô khiến khối nạc cũng như khối mỡ của cơ thể bị hao gầy.

Những loại thực phẩm dưới đây có thể giúp bệnh nhân ung thư não chống chọi với bệnh tốt hơn. Nên có chế độ ăn nhiều rau xanh, hoa quả tươi, các loại thịt nạc, carbohydrates, hạn chế những thực phẩm có nhiều chất béo, chứa hàm lượng protein cao.

1. Những loại thực phẩm tốt cho bệnh nhân ung thư não

Acid folic: Nếu bạn nhận được đủ axit folic trong chế độ ăn uống của bạn, nó sẽ giúp cho bệnh u não lây lan chậm hơn. Mỗi ngày bệnh nhân u não cần cung cấp cho cơ thể ít nhất 400mg acid folic. Ngoài việc bổ sung bằng vitamin tổng hợp có thể bổ sung bằng các loại thực phẩm như:

• Rau có màu xanh thẫm như cải xoăn, rau bina.
• Ngũ cốc.
• Đậu hạt.
• Các loại hạt như vừng, lạc.
• Súp lơ xanh.
• Trái cây, đặc biệt như cam, bưởi.
• Gan (trong 300gr gan có chứa tới 176 axit folic) và các bộ phận nội tạng.
• Thịt gia cầm.
• Nên ăn bữa sáng với ngũ cốc.

Chất chống oxy hóa: Các loại thực phẩm có một số lượng cao chất chống oxy hóa, được biết đến để chống lại và ngăn ngừa u não. Thực phẩm chứa chất chống oxy hóa cao như: quả việt quất, dâu tây và nho, cam quýt, táo,… Các loại trái cây càng tươi, sử dụng ngay sau khi thu hoạch sẽ chứa hàm lượng chất chống oxy hóa cao nhất.

Omega-3: có thể được tìm thấy trong cá, omega -3 không chỉ chống lại bệnh ung thư bằng cách giảm tốc độ tăng trưởng của khối u, mà còn có tác dụng tăng cường hệ thống miễn dịch trong cơ thể. Nếu bạn có thể giúp cho hệ thống miễn dịch khỏe mạnh cơ thể bạn có thể chống lại các tế bào ung thư tốt hơn.

Thực phẩm bổ sung omega-3

Thực phẩm chống ung thư: Bệnh nhân u não nên ăn một số các thực phẩm có chứa chất chống ung thư cao như: cà chua, bông cải xanh, trà xanh, đậu nành ở dạng thô.

Ngoài ra có thể bổ sung thêm một số loại vitamin D, C, E nhưng cần tham khảo ý kiến của bác sĩ.

2. Những thực phẩm không tốt cho bệnh nhân ung thư não

Bên cạnh những loại thực phẩm tốt cho bệnh nhân ung thư não thì ta cũng cần chú ý với những loại thực phẩm mà bệnh nhân ung thư não không được phép ăn:

• Các món ăn nhiều dầu mỡ như chiên, rán, xào…
• Các thực phẩm được chế biến theo phương pháp lên men.
• Hạn chế những loại thực phẩm có chứa lượng đạm cao như: trứng vịt lộn, thịt chó…

Ngoài chế độ ăn uống và dùng thuốc người bệnh nên tập thể dục nhẹ nhàng và giữ tinh thần lạc quan sẽ có hiệu quả đẩy lùi bệnh tật dễ dàng hơn.

Chia sẻ0

1. Phẫu thuật loại bỏ ung thư di căn

Có hai dạng phẫu thuật:

• Sinh thiết: lấy một mảnh nhỏ của khối u để khẳng định chính xác bản chất của khối u hoặc để giúp chẩn đoán khối u nguyên phát nếu vẫn chưa được xác định.
• Cắt bỏ: được khuyến khích nếu sức khỏe của bệnh nhân tốt, không có di căn ở các phần khác của cơ thể, ung thư nguyên phát không phản ứng dương tính đối với xạ trị và chỉ có một khối u di căn độc lập có thể được tiếp cận qua phẫu thuật mà không gây tổn thương thần kinh quá mức. Cắt bỏ thường được tiếp tục bằng xạ trị toàn bộ não.

2. Xạ trị

Xạ trị là phương pháp phóng xạ giết chết các tế bào ung thư  trực tiếp hoặc can thiệp vào sự phát triển của chúng. Có 2 loại xạ trị hiện nay:

• Xạ trị thông thường: Toàn bộ não bị bức xạ trong 1-2 tuần. Đây có thể là phương pháp điều trị duy nhất dành cho bệnh nhân ung thư hạch lympho hay ung thư phổi tế bào nhỏ bởi vì những bệnh ung thư này rất nhạy với phóng xạ. Bức xạ toàn bộ não thường theo sau phẫu thuật cắt bỏ. 60-80% các bệnh nhân phản ứng với xạ trị cho thấy sự thuyên giảm các triệu chứng.
• Xạ phẫu: Các máy Gamma Knife sử dụng 201 chùm tia gamma hẹp, nhằm chính xác vào các khối u từ nhiều hướng vòng quanh đầu. Mỗi phần của não nơi các chùm tia đi qua chỉ nhận được một lượng nhỏ trong tổng liều, trong khi cho phép một liều lớn được chuyển đến khối u. Phương pháp này đòi hỏi phải biết được vị trí chính xác của khối u, và được gắn một vòng đặc biệt (khung tiếp xúc Leksell) vào đầu dưới sự gây tê cục bộ và quét MRI với khung tiếp xúc (stereotactic) đã được đặt vào chỗ.

Xạ phẫu là phương pháp thích hợp cho di căn có đường kính 3cm hoặc ít hơn. Không cần phải nhập viện và không có nguy cơ nhiễm trùng hoặc các biến chứng phẫu thuật. Tuy nhiên nó không cung cấp cơ hội để xác nhận chẩn đoán mô học, các kết quả của việc điều trị không phải là ngay lập tức.

3.Hóa trị

Hóa trị được khuyến khích cho di căn dịch tủy sống và vẫn còn đang được kiểm tra để sử dụng đối với các khối u di căn não. Nếu khối u nguyên phát phụ thuộc vào kích thích tố, kích thích tố hoặc thuốc chặn kích thích tố có thể được sử dụng. Ung thư vú phản ứng dương tính với estrogen được điều trị với tamoxifen, cũng đồng thời làm thu nhỏ các khối u di căn. Ung thư di căn tuyến tiền liệt cũng có thể được chữa trị bằng kích thích tố. Steroid có thể có hiệu quả ở bệnh nhân bị ung thư hạch lympho.

4. Steroids

Steroid như Dexamethazone, có hoạt tính nhanh chóng làm giảm các triệu chứng của chứng tăng áp lực nội sọ do sưng não đi kèm với khối u di căn não, nhưng không giết chết các tế bào ung thư. Cải tiến đáng chú ý trong vòng 6-24 giờ. Liệu pháp này có hiệu lực trong sáu mươi đến tám mươi phần trăm bệnh nhân có khối u di căn não. Steroid thường xuyên được kê toa trong quá trình xạ trị để giảm sưng tấy gây ra bởi bức xạ.

Sử dụng steroid được theo dõi của bác sĩ vì những tác dụng phụ tiềm ẩn của nó như đau dạ dày và xuất huyết, làm nặng thêm bệnh tiểu đường, giảm khả năng kháng nhiễm của cơ thể…

Chia sẻ0

Thông thường, ung thư có thời gian ủ bệnh (tức là thời gian khi một tế bào bị đột biến thành tế bào ung thư đến khi các triệu chứng của bệnh được bộc lộ ) khá dài, khoảng 10 năm hoặc hơn thế nữa tùy thuộc vào thể loại ung thư. Mỗi loại ung thư não đều có những dấu hiệu và triệu chứng khác nhau, nhưng đa số các bệnh nhân đều có những triệu chứng sau:

1. Những triệu chứng thông thường của ung thư não

a. Ung thư não gây đau đầu, buồn nôn: Ở giai đoạn sớm, ung thư não hầu hết thường dẫn tới đau đầu và cảm giác bị ốm (buồn nôn). Những triệu chứng xuất hiện thường do việc tăng áp lực tới vùng não do sự phát triển của khối u. Sự tăng áp lực đó gọi là tăng áp lực nội sọ (ICP).Dĩ nhiên có rất nhiều lý do khác nhau dẫn đến đau đầu và có cảm giác ốm, nhưng nếu bạn bị như thế vài tuần mà không khỏi bệnh thì bạn rất cần phải đến bác sỹ.

Những cơn đau đầu dữ dội thường đến sớm vào các buổi sáng lúc 4-5h và thường làm bạn thức giấc. Thông thường đau đầu kiểu này sẽ giảm hơn trong ngày. Tuy nhiên, nó có thể đau hơn khi bạn ho, hắt hơi, cúi xuống hoặc làm các công việc nặng khác. Tất cả những việc đó đều có xu hướng gây tăng áp lực lên não. Việc tăng áp lực khiến bạn bị ốm thì bạn sẽ bị nặng vào buổi sáng, giảm nhẹ đi trong ngày, đôi khi còn khiến bạn bị nấc.

b. Ung thư não gây rối loạn tầm nhìn: Như đã mô tả ở trên, tăng áp lực trong hộp sọ cũng gây rối loạn tầm nhìn của bạn khiến bạn bị nhầm lẫn và ảnh hưởng đến khả năng thăng bằng.

c. Các dấu hiệu khác: Ung thư não cũng có một số biểu hiện thường gặp: chứng động kinh dẫn đến ngất, các cơn co thắt hoặc những thời điểm vô ý thức. Có những cơn đau có thể rất dữ dội nhưng không phải tất cả là do một khối u não. Tuy nhiên bạn cần phải đến phòng y tế để kiểm tra nguyên nhân chính xác và có biện pháp chữa trị phù hợp.

2. Những triệu chứng liên quan đến vị trí của ung thư não

Một vài triệu chứng có thể được gây ra bởi khối u tại một số vùng cụ thể của não. Nhìn chung mỗi vùng của não điều khiển một số chức năng cụ thể, và khối u có thể làm cản trở hoạt động bình thường của não.

Những triệu chứng của ung thư não được liệt kê dưới đây theo nhóm dưới các phần khác nhau của  não. Nó chỉ mang tính chất định hướng, việc chẩn đoán chính xác sẽ được thực hiện bởi các bác sỹ thông qua cá cuộc xét nghiệm. Mô tả các chức năng của mỗi vùng não:

• U thùy trán: Thay đổi về tính cách và trí tuệ. Đi không thẳng hàng hoặc suy nhược một bên người. Mất khứu giác, đôi khi khó phát âm.
• U thùy đỉnh: Khó khăn trong việc diễn đạt  hoặc hiểu từ ngữ, có vấn đề trong đọc hoặc viết. Khó khăn trong việc thực hiện các di chuyển phối hợp. Liệt hoặc suy yếu nửa người.
• U thùy trẩm: Mất tầm nhìn một phía. Dấu hiệu này có thể không dễ nhận ra ngay và đôi khi được phát hiện trong quá trình làm các xét nghiệm về mắt.
• U thùy thái dương: Các cơ đau có thể dẫn tới những cảm giác kỳ lạ, một cảm giác của sự sợ hãi hoặc sợ những thứ quen thuộc, mùi lạ hoặc tối sầm mặt mũi, đôi khi khó phát âm.
• U tiểu não: Thiếu sự phối hợp ảnh hưởng đến đi bộ và phát âm (chứng loạn cận ngôn), loạng choạng, mắt đảo không có chủ ý (chứng giật cầu mắt), nôn và vướng cổ.
• U cuống não: Mất phương hướng và không kết hợp trong các bước đi. Mặt biến dạng, cười lệch một bên hoặc xệ mí mắt, nhìn một thành hai. Một số ít bị nôn hoặc đau đầu sau khi đi bộ, khó nói và nuốt. Những triệu chứng đó có thể xuất hiện dần dần.

3. Thay đổi tính cách

Chia sẻ0