Cách tốt nhất để phòng ngừa tiểu đường thai kỳ là giữ lượng đường trong máu ở mức cân bằng, tránh nguy cơ tăng đường huyết trong giai đoạn mang thai. Bước đầu tiên để ngăn chặn tiểu đường thai kỳ là để tìm hiểu về các yếu tố nguy cơ phát triển bệnh như tình trạng béo phì, có tiền sử bị bệnh ở lần mang thai trước, có người trong gia đình mắc bệnh tiểu đường…

Ngoài các yếu tố nguy cơ này, một nghiên cứu gần đây cho thấy rằng những phụ nữ hàm lượng mỡ động vật cao trong chế độ ăn trước khi mang thai có khả năng phát triển bệnh tiểu đường thai kỳ gấp hai lần so với những người ăn ít mỡ động vật hơn. Nghiên cứu cũng phát hiện ra rằng ăn một chế độ ăn giàu cholesterol trước khi mang thai làm tăng nguy cơ của bệnh tiểu đường thai kỳ lên tới 45%.

Nếu thai phụ có nguy cơ cao mắc bệnh tiểu đường thai kỳ, các bác sĩ sẽ kiểm tra lượng đường trong máu sớm trong thời kỳ mang thai, và sau đó kiểm tra lại khoảng tuần thứ 24. Phụ nữ có nguy cơ mắc bệnh tiểu đường thai kỳ  ở mức trung bình, thấp hơn sẽ được kiểm tra từ tuần 24 và 28 của thai kỳ.

Khi lượng đường trong máu cao, phụ nữ mang thai có thể gặp một số vẫn đề sức khỏe nghiêm trọng đến sức khỏe bà mẹ và trẻ sơ sinh. Một người phụ nữ mắc tiểu đường thai kỳ có lượng đường trong máu vẫn cao, có cơ hội gia tăng tiền sản giật (huyết áp cao, protein trong nước tiểu, sưng tấy) hoặc sinh non (em bé sinh ra trước 37 tuần)

Một người phụ nữ mắc bệnh tiểu đường từ trước (bao gồm loại 1 và loại 2), lượng đường trong máu vẫn ở mức cao có thể gây ra hoặc làm trầm trọng thêm các vấn đề sức khỏe nhất định, bao gồm: Cao huyết áp, tiền sản giật, bệnh thận, tổn thương thần kinh, bệnh tim, mù…Nghiêm trọng hơn, một người phụ nữ đang mắc tiểu đường và có lượng đường trong máu cao, khi mang thai có thể có nguy cơ sẩy thai, sinh non, thai chết lưu…

Bên cạnh bà mẹ mang thai gặp nguy hiểm, trẻ sơ sinh của một phụ nữ mắc tiểu đường thai kỳ có lượng đường trong máu cao có những nguy cơ như dị tật bẩm sinh, đặc biệt là não, tim và cột sống, tăng trọng lượng sơ sinh, tổn thương thần kinh vai trong khi sinh, hạ đường huyết sau khi sinh, tăng nguy cơ thừa cân, béo phì, và / hoặc bệnh tiểu đường sau này trong cuộc sống

Phòng, chống tiểu đường thai kỳ

Khi mang thai, cần kiểm tra thường xuyên nếu có nguy cơ cao mắc bệnh tiểu đường thai kỳ hoặc dù không có dấu hiệu hay những nguy cơ kể trên, việc có kế hoạch phòng ngừa là bước cần thiết đê bảo vệ sức khỏe bà mẹ và trẻ sơ sinh. Dưới đây là một số biện pháp phòng ngừa bệnh tiểu đường thai kỳ hợp lý và hiệu quả.

Giữ thói quen vận động. Tập thể dục trước và trong khi mang thai có thể giúp bảo vệ chống lại việc phát triển bệnh tiểu đường thai. vận động trong 30 phút ở mức vừa phải hầu hết các ngày trong tuần. Hãy đi bộ nhanh mỗi ngày, đi xe đạp, bơi vòng….

Bottom of Form Ăn các thực phẩm lành mạnh Chọn thực phẩm nhiều chất xơ và ít chất béo và calo. Tập trung vào trái cây, rau và ngũ cốc. Phấn đấu cho sự đa dạng để giúp bạn đạt được mục tiêu của bạn mà không ảnh hưởng đến mùi vị hoặc dinh dưỡng.

Giảm cân dư thừa trước khi mang thai Không nên giảm cân trong thời kỳ mang thai vì cơ thể phải làm việc nhiều thêm để hỗ trợ sự phát triển của em bé. Nhưng có thể giảm cân hợp lý trước thời kỳ mang thai để có sức khỏe tốt cho thai kỳ. Tập trung vào việc thay đổi thói quen ăn uống. Động viên bản thân bằng cách ghi nhớ những lợi ích lâu dài của việc giảm cân…

Theo dõi lượng đường trong máu của bạn thường xuyên. Mang thai ảnh hưởng đến kiểm soát lượng đường trong máu. Cần phải kiểm tra lượng đường trong máu của bạn thường xuyên hơn so với khi không mang thai. Nói chuyện với bác sĩ về mức độ thường xuyên kiểm tra lượng đường trong máu hợp lý.

Kiểm soát và điều trị hạ đường huyết một cách nhanh chóng. Việc kiểm soát lượng đường trong máu có thể dẫn tới một số trường hợp hạ đường huyết. Hãy chuẩn bị sẵn kẹo ngọt hoặc một sản phẩm có đường để ứng phó kịp thời với những trường hợp bất ngờ. Sau đó, cần gặp bác sĩ để kiểm tra tình trạng đường huyết và lên kế hoạch dinh dưỡng phù hợp

Thu Cúc

Chia sẻ0

Hình ảnh minh họa.

Mấu chốt của việc chữa trị tiểu đường thai nghén là kiểm soát ăn uống để khống chế lượng đường huyết trong máu không cho tăng quá vì có thể dẫn đến sẩy thai, hôn mê do tăng đường huyết. Trường hợp nhẹ có thể chỉ cần dùng ăn uống để chữa trị. Trường hợp nặng cần dùng thêm thuốc chữa, món ăn chỉ là phụ trợ, nếu không sẽ nguy hiểm đến tính mạng của người mẹ và thai nhi.

Người bệnh mắc tiểu đường lúc mang thai cần ăn ít chất ngọt và các thức ăn tinh bột. Lúc mang thai, đại đa số cơ thể âm hư nên cần ăn các thức ăn bổ âm giải nhiệt như mộc nhĩ trắng, bách hợp… Ngoài ra, do tiểu nhiều nên mất nhiều nước nên phải bổ sung nước và chất điện giải; nên uống nhiều nước canh, ăn hoa quả để bớt háo khát (quýt, lê tươi).

Dưới đây là một số món ăn – bài thuốc hỗ trợ cho việc kiểm soát đường huyết:

• Lá khoai lang 50g, bí xanh 100g, cùng thái vụn thêm nước vừa đủ nấu chín, ăn mối ngày một lần. Dùng chữa bệnh tiểu đường khi mang thai, ăn nhiều uống nhiều.

Hình ảnh minh họa.

• Râu ngô 50g, nước 1,5lít, sắc còn một nửa, chia thành hai lần uống hết trong ngày, dùng cho bệnh nhân tiểu đường khi mang thai, khát nhiều.
• Râu ngô 30 – 60g, thịt trai 50 – 200g, cùng nấu, thêm gia vị, uống cách ngày, dùng cho thai phụ bị tiểu đường, miệng khát.
• Dùng 150g mướp đắng tươi, bỏ hạt, ruột, rửa sạch, thái lát mỏng, cho dầu lạc vào chảo đun, sau cho mướp đắng, xào lửa to đến khi gần chín thì thêm 100g đậu phụ, chút muối. Sau đó, tiếp tục dùng lửa to xào đến khi mướp đắng chín. Mỗi ngày ăn một lần, dùng cho thai phụ bị tiểu đường ăn nhiều.
• Người bị tiểu đường lúc mang thai, ăn uống không điều độ: Nấu 120g sinh sơn (củ mài) với một lít nước, uống lúc ấm thay trà, uống hết thì ăn sơn được. Hoặc bột sinh sơn dược 80g, hạt sen bỏ lõi 20g, xích đậu giã nhừ 15g, bột gạo nếp 500g, trộn đều bốn thứ này làm thành viên tròn nhỏ, nấu canh ăn.
• Cám tiểu mạch, nấu cháo ăn, mỗi ngày ăn hai lần, mỗi lần một bát, dùng bài này để chữa bệnh tiểu đường khi mang thai thể âm hư, người bức bối.

Thông tin hữu ích: Chữa tiểu đường không dùng thuốc

Chia sẻ0

Hình ảnh minh họa.

Sẩy thai: Nguy cơ cao hơn nếu kiểm soát mức đường huyết không tốt.

Những bất thường bẩm sinh: Phần lớn nghiên cứu cho rằng bất thường bẩm sinh tăng gấp 3 lần ở những thai nhi có mẹ mắc bệnh tiểu đường. Thời gian bị ảnh hưởng (gây bất thường bẩm sinh), rất giới hạn, khi tuổi thai khoảng 3 – 6 tuần. Vì vậy, việc kiểm soát đường huyết chặt chẽ, sớm trong thai kỳ, thậm chí ngay cả trước khi có thai, sẽ giúp bạn ngăn ngừa những bất thường của thai nhi.

Suy hô hấp: Tăng gấp 5 – 6 lần so với trẻ có mẹ bình thường, ở tất cả tuổi thai.

Hạ đường huyết: Thường xảy ra trong những giờ đầu tiên sau khi sinh. Nếu hạ đường huyết kéo dài và trầm trọng có thể làm cho tổn thương não của thai nhi. Kiểm soát đường huyết tốt ở mẹ ngăn ngừa tình trạng này. Sau sinh nên kiểm tra và theo dõi ngay.

Con quá to: Khi đường huyết tăng, thai nhi tăng tiết insulin để tiêu thụ lượng đường này nên vì vậy bé cũng tăng trưởng và dự trữ năng lượng dưới dạng glycogen ở lớp mỡ của thai nhi.

Hạ canxi máu: Trẻ bứt rứt hay co cứng. Người ta chưa giải thích được lý do tại sao.

Tăng bilirubin máu: Thường gặp ở những trẻ có mẹ bị bệnh tiểu đường. Thường trẻ bị vàng da nhẹ, có thể điều trị bằng cách bù nước và chiếu tia cực tím. Bệnh tiểu đường trong kỳ mang thai.

Chết chu sinh: Có thể chết đột ngột, đặc biệt nếu lượng đường cao. Trong những thai nhi có mẹ bị ketoacidosis (một biến chứng của bệnh tiểu đường) thì 50% thai nhi chết. Cơ chế chính xác không được biết, có thể thiếu oxy cấp, vì đường gắn kết với tế bào máu hay vì sự di chuyển đột ngột của nước đường.

Chia sẻ0

Những người mắc đái tháo đường vẫn có thể sinh con.

Phần lớn những người mắc bệnh đái thóa đường đều có thể có con. Bệnh đái tháo đường là bệnh do nhiều căn nguyên khác nhau đóng góp, trong đó có cả những yếu tố di truyền và yếu tố không di truyền. Để có thể tư vấn tốt hơn thì có thể xét đến các yếu tố như: niềm mong muốn của gia đình, lịch sử bệnh tật của gia đình, đặc điểm hiện tại, các chỉ số sinh học…

Nếu bố hoặc mẹ mắc bệnh đái tháo đường type 2 khả năng mắc bệnh của con là 15%. Nhưng nếu cả bố và mẹ đều bị mắc bệnh đái tháo đường type 2 khi đó khả năng có con sẽ mắc bệnh giống bố mẹ tăng lên tới 75% – hay nói một cách khác ¾ số con của các cặp vợ chồng mắc bệnh đái tháo đường type 2 sẽ tiến triển tới bệnh đái tháo đường. Nếu bản thân bị mắc bệnh đái tháo đường, khi làm xét nghiệm chẩn đoán bệnh cho thế hệ trước, người ta ước đoán bố/ mẹ người đó sẽ có khả năng mắc bệnh tới 40%.

Khi ta sinh ra, những gen gây bệnh đái tháo đường đã có sẵ trong tinh trùng của người đàn ông và trứng của người phụ nữ, những gen bệnh này có thể di truyền đến thế hệ sau, dù rằng lúc đẻ con, người đó chưa hề mắc bệnh đái tháo đường. Và một điều quan trọng cần nhớ rằng: dù có gen bệnh trong người, nhưng những người này có thể làm giảm hơn 50% nguy cơ mắc bệnh đái tháo đường chỉ bằng cách có lối sống tốt.

Nếu bệnh nhân đái tháo đường type 2 có anh chị em sinh đôi không cùng trứng, khả năng mắc bệnh của người đó sẽ là 10%. Nhưng nếu là sinh đôi cùng trứng, khả năng mắc bệnh sẽ lên đến 90%.

Với một số người mắc đái tháo đường type 2 ở tuổi rất trẻ (thời niên thiếu hoặc vị thành niên) – đây là loại bệnh di truyền trội – khả năng mắc bện của con hoặc anh/ chị em của bệnh nhân này sẽ vào khoảng 50%.

Một người trẻ có thể đánh giá khả năng mắc đái tháo đường type 1 là 8 – 9% nếu bố mắc đái tháo đường type 1; là 2 – 3 % nếu mẹ mắc đái tháo đường type 1; và sẽ là 30% nếu cả bố và mẹ đều mắc đái tháo đường type 1. Như  vậy, nếu mẹ bị mắc đái tháo đường type 1, khả năng di truyền sang con khá thấp.

Một cách khái quát, anh chị em của người mắc đái tháo đường type 1 sẽ có khả năng mắc đái tháo đường type 1 là 10%. Khả năng mắc bệnh sẽ tăng lên rất cao (90%) nếu người anh chị e ssó có cùng nhóm kháng nguyên bạch cầu (HLA) và có hiệu giá kháng thể liên quan đến bệnh đái tháo đường cao. Nhưng  khả năng mắc bệnh sẽ chỉ còn 1% nếu không cùng nhóm kháng nguyên bạch cầu và không có kháng thể liên quan đến bệnh đái tháo đường.

Với những cặp sinh đôi cùng trứng, khả năng mắc bệnh khoảng 40%. Nhưng nếu sinh đôi không cùng trứng, khả năng mắc bệnh còn 15% ở người mắc đái tháo đường type 1.

Dù rằng phần lớn bệnh nhân mắc đái tháo đường đều có thể có con nhưng cần lưu ý một số vấn đề như sau:

1. Phụ nữ mắc đái tháo đường đang có mức đường máu cao không ổn định, khả năng bị dị tật thai có thể lên tới 22%. Do vậy, ổn đinh đường máu tốt những tháng trước khi mang thai và 3 tháng đầu là rất quan trọng để có thai được an toàn (khả năng bị dị tật thai chỉ tương đương như  người không mắc đái tháo đường là 1%). Hãy trao đổi với bác sỹ về kế hoạch có con để nhận được chăm sóc một các tốt nhất.

2. Bố hoặc mẹ mắc đái tháo đường đang ở vào giai đoạn biến chứng nặng, khả năng sống thêm không còn nhiều (suy thận giai đoạn cuối) nên khó có khả năng chăm sóc nuôi dạy trẻ, lúc này là câu chuyện thuộc về chính bản thân người bệnh hơn là đứa trẻ sẽ được sinh ra.

Chia sẻ0

Nguyên nhân và yếu tố nguy cơ

Lý giải cho đái tháo đường dạng này là khi mang thai, sự rối loạn nội tiết trong cơ thể người phụ nữ là rất lớn, trong đó ảnh hưởng không nhỏ đến hoạt động nội tiết của insulin khiến cho insulin mất tác dụng trên tế bào. Chính điều đó khiến cho hàm lượng đường trong máu luôn cao trong suốt thai kì.

Bạn sẽ được xếp vào nhóm nguy cơ mắc đái tháo đường thai kỳ nếu :

• Mang thai sau 25 tuổi
• Tiền sử gia đình bị đái tháo đường
• Bạn sinh con nặng quá 9 pounds hoặc trẻ có dị tật bẩm sinh.
• Huyết áp cao
• Thai có lượng nước ối cao
• Đã từng bị sẩy thai hay thai chết lưu không rõ nguyên nhân.
• Béo phì trước khi mang thai

Triệu chứng bệnh tiểu đường thai kỳ

Thường sẽ không có triệu chứng biểu hiện rõ bên ngoài mà chỉ xác định chính xác được khi  đo đường huyết. Một số triệu chứng có thể gặp là :

• 4 triệu chứng nhiều kinh điển của đái tháo đường : ăn nhiều – uống nhiều – tiểu nhiều – sụt cân nhiều.
• Mắt mờ, hoa mắt
• Thường hay mệt mỏi
• Thường bị nhiễm trùng như ở da, âm đạo, bàng quang.

Đái tháo đường thai kỳ thường khởi phát từ giữa thai kỳ, tức ở tháng thứ 5, thứ 6 của thai kỳ. Các bà bầu nên tham gia đánh giá đường huyết bằng phương pháp dung nạp glucose đường uống vào khoảng tuần thứ 24 – 28 của thai kỳ. Nếu thai phụ nằm trong nhóm có yếu tố nguy cơ cao thì  kiểm tra càng sớm càng tốt.

Nếu được chẩn đoán là đái tháo đường thai kỳ, bạn nên kiểm tra đường huyết thường xuyên tại nhà bằng máy đo đường huyết cá nhân và ghi lại các chỉ số để theo dõi.

Điều trị

Mục tiêu lớn nhất của điều trị là giữ đường huyết ở mức bình thường trong suốt thai kì, tránh tình trạng đường huyết tăng vọt quá cao ảnh hưởng không nhỏ đến sự phát triển của thai nhi.

– Nên định kì đến bác sĩ sản khoa kiểm tra đường huyết và sự phát triển của thai nhi trong suốt thai kỳ.

– Ăn uống đa dạng những món ăn bổ dưỡng và phù hợp cho bà bầu. Ăn vừa phải chất béo và protein. Giảm lượng đường từ bánh kẹo, nước ngọt. Lượng tinh bột từ cơm, bánh mì … nên được hấp thu qua nhiều bữa ăn nhỏ. Trái cây, rau quả giúp cho lượng đường hấp thu từ từ và rất tốt cho miễn dịch cơ thể/

– Nếu đã kiểm soát tối đa lượng đường cơ thể hấp thu nhưng đường huyết vẫn tăng cao, bác sĩ sẽ chỉ định dùng thuốc uống trị đái tháo đường hoặc tiêm insulin, tuy nhiên số lượng này không chiếm tỉ lệ cao.

Sau khi qua thời kỳ sinh nở bạn có thể quan tâm đến: Điều trị đái tháo đường dùng thuốc

Hậu quả

Thai phụ đái tháo đường thường có xu hướng sinh con to nặng. Điều này làm tăng nguy cơ rủi ro khi bạn sinh con như chấn thương sau sinh nở do thai quá to hay nguy cơ trẻ chết sau sinh cũng cao hơn. Trẻ sinh ra lại có lượng đường huyết thấp trong những ngày đầu sau sinh.

Đái tháo đường thai kỳ cũng là yếu tố kéo theo nguy cơ tăng huyết áp thai kỳ.

Dù đường huyết thường sẽ trở về mức bình thường sau khi sinh con nhưng cũng có trường hợp nhiều phụ nữ tiếp tục bị tăng đường huyết suốt 5-10 năm sau sinh và bắt buộc phải dùng thuốc để kiểm soát . Do đó, sau khi sinh, rất cần thiết đến bác sĩ để được chẩn đoán và tư vấn đúg đắn về vấn đề này.

Chia sẻ0