Bạn có biết : Một chế độ ăn uống lành mạnh hợp lý có thể giúp ngăn chặn sự phát triển của các loại sỏi hình thành bất cứ nơi nào ở đường tiết niệu? Và với người bị sỏi thận, chế độ ăn uống hợp lý không bao giờ là thừa cả. Dưới đây là một số lưu ý trong chế độ ăn uống dành cho người bị sỏi thận.

Nên :

Nên bổ sung nhiều canxi: Đã có nhiều nghiên cứu chứng minh rằng, việc bổ sung các thực phẩm giầu canxi giúp giảm nguy cơ hình thành sỏi thận. Một số thực phẩm giầu canxi như: phô mai, sữa, sữa chua….

Nên uống nhiều nước: Theo khuyến cáo thì các chuyên gia, người bị sỏi thận nên uống ít nhất 3 lít nước mỗi ngày, như vậy sẽ giúp thải lọc những viên sỏi nhỏ hoặc các chất dư thừa trong thận mà có thể hình thành sỏi.

Không nên:

Hạn chế các loại thịt và gia cầm: Giảm lượng thịt bò, thịt gia cầm và cá. Đây là những thực phẩm rất giàu protein. Nhiều protein trong chế độ ăn uống sẽ khiến lượng oxalate trong nước tiểu tăng lên, hình thành các loại sỏi.

Các loại rau quả giầu oxalate : Sự tích tụ của oxalat trong nước tiểu có thể làm tăng nguy cơ bị sỏi thận. Vì vậy, người bị sỏi thận nên hạn chế các thực phẩm giầu axalate như rau bina, loại đậu, củ cải đường, dâu, cam, sô-cô-la, cà phê và đậu phộng……

Hạn chế ăn mặn : Giảm lượng muối trong chế độ ăn cũng có thể cắt giảm lượng oxalate trong nước tiểu. Vì vậy lời khuyên cho người bị sỏi thận là nên cố gắng ăn nhạt nhất có thể.

Tổng hợp

Chia sẻ0

Sỏi thận, sỏi mật gặp nhiều ở phụ nữ tuổi trung niên trở lên và gặp nhiều ở phụ nữ hơn nam giới. Triệu chứng chủ yếu là cảm giác đau ở vùng hạ sườn phải, cơn đau có thể kéo dài từ 15 phút đến vài giờ. Đôi khi người bệnh bị ói mửa hay đổ mồ hôi. Theo các chuyên gia khuyến cáo, sỏi thận sỏi mật có liên quan nhiều đến lối sống. Dưới đây là một số thói quen gây sỏi ở mật hoặc sỏi thận mà có thể bạn chưa biết:

Thói quen ăn nhiều mỡ

Thức ăn giầu protein và chất béo làm tăng thêm hàm lượng cholesterol trong dịch mật, hình thành nên sỏi.  Ngoài ra, ăn nhiều nội tạng động vật, thịt sẽ tạo ra các chất chuyển hóa acid uric, dẫn đến sỏi.

Lời khuyên: Nên hạn chế lượng cholesterol trong chế độ ăn uống, nên ăn ít hoặc tránh ăn các thực phẩm giầu giàu cholesterol. Bổ sung nhiều trái cây tươi và rau quả, tỏi, hành tây, nấm, nấm đen … sẽ có tác dụng tốt cho việc làm giảm cholesterol.

Thói quen ăn chay

Ăn chay là lựa chọn của nhiều chị em muốn giảm cân. Tuy nhiên, theo nhiều chuyên gia tư vấn, rau bina, cần tây,  cà chua, măng và rau quả khác giàu axit oxalic… nếu ăn quá nhiều có thể gây kết tủa từ nước tiểu và tạo thành sỏi, với các sản phẩm đậu nành hoặc thực phẩm có chứa quá nhiều canxi có xu hướng hình thành sỏi.

Lời khuyên: Nên hạn chế các loại rau quả có chứa oxalat, trước khi ăn trần hoặc luộc để giảm lượng axit oxalic. Ngoài các loại thực phẩm trên, một số loại khác giầu oxalat nên hạn chế như loại đậu, củ cải đường, dâu, cam, sô-cô-la, cà phê và đậu phộng.

Uống không đủ nước

Việc không cung cấp đủ nước cho cơ thể sẽ khiến hệ tiết niệu ít việc, lượng nước tiểu bị lưu giữ lâu, nồng độ của nước tiểu đậm đặc, chất động lại tăng lên và dễ hình thành sỏi thận và sỏi tiết niệu.

Uống đủ nước mỗi ngày không chỉ tốt cho sức khỏe mà còn phòng ngừa nguy cơ sỏi thận

Lời khuyên: Uống nhiều nước, khuyến cáo mỗi ngày nên uống nhiều hơn 2lít nước và nước lọc là sự lựa chọn tốt nhất cho cơ thể bạn.

Lười vận động, ít thể thao

Lười vận động, ít thể thao gây ảnh hưởng đến sự hấp thụ canxi, tăng muối canxi trong thành phần nước tiểu, dẫn đến sỏi thận hoặc sỏi đường tiết niệu. Đồng thời, việc lười vận động sẽ làm thành bụng lỏng lẽo, gây sa nội tạng, chèn ép ông mật, dịch mật không bài tiết được gây ra tích tụ, từ đó hình thành nên sỏi mật.

Lời khuyên: Tốt nhất,dù công việc của bạn có bận rộn đến mấy cũng nên sắp xếp thời gian vận động, thư giãn, tập thể dục ít nhất 30 phút mỗi ngày, việc đó không chỉ đẩy nguy cơ sỏi thận ra xa mà còn phòng ngừa các bệnh nguy hiểm khác như huyết áp, tim mạch, béo phì, tiểu đường …..

Tổng hợp

Chia sẻ0

Đau dữ dội

Cảm giác đau dữ dội, mãnh liệt, cảm giác bị co thắt bên trong, lăn lộn, không nằm ở tư thế nào để giảm đau, người bệnh bị nôn và thường xuyên buồn nôn.

Thường là đau xuất hiện ở vùng hố sườn lưng một bên hay hai bên, cả vùng hạ sườn. Đau co thể lan từ hố thắt lưng lan xuống dưới hoặc ra phía trước đến hố chậu rồi bộ phận sinh dục ngoài và mặt trong đùi.

Tiểu tiện ra máu

Sau cơn đau quặn thận, người bệnh thường bị tiểu ra máu toàn bãi, thường tái phát khi bệnh nhân rung chuyển nhiều và mạnh, có thể đỡ khi bệnh nhân được nghỉ ngơi. Ngoài tiểu ra máu, một số bệnh nhân bị tiểu ra mủ, tiểu buốt hay tiểu gắt.

Sốt cao

Nếu bị viêm đài- bể thận, bệnh nhân dễ bị sốt rất cao, có cảm giác rét run. Khi đó, bệnh nhân cần được xét nghiệm nước tiểu, đo pH, cấy nước tiểu , siêu âm, chụp thận UIV, UPR hay xét nghiệm máu để có kết luận cụ thể về tình trạng bệnh.

Mai Linh

Chia sẻ0

Hiện tượng bế tắc

Những hòn sỏi hình thành trong lòng đường tiểu như đài thận, bồn thận, bọng đái đều có khả năng rơi vào niệu quản hoặc niệu đạo và gây bế tắc. Khi đó, hệ niệu đạo sẽ phản ứng co bóp mạnh để cố gắng tống hòn sỏi ra khỏi chỗ tắc nghẽn. Điều đó sẽ dẫn đến:

• Các cơn đau bão thận
• Gây ra hiện tượng thận ứ nước hoặc niệu quản ứ nước. Nếu hòn sỏi được lấy ra kịp thời hiện tượng này có thẻ mất đi. Còn không, sau một thời gian  ứ nước kéo dài, đôi khi thận không còn khả năng hồi phục nữa nên sau đó, dù đã khỏi bệnh rồi mà khi siêu âm, thận vẫn còn ứ nước độ I hoặc độ II.
• Gây ra hiện tượng bí tiểu.

Sỏi thận có thể gây bí tiểu

Bị nhiễm trùng

Hòn sỏi nằm lâu ngày trong hệ niệu là nơi vi trùng tụ tập và phát triển, do đó sẽ gây nhiễm trùng. Ở các trường hợp nhiễm trùng nhẹ, các triệu chứng có thể là tiểu gắt, đau lưng, thử nước tiểu thấy có bạch cầu một + hoặc hai +. Trường hợp nặng hơn, bệnh nhân có thể bị tiểu ra mủ, sốt cao. Nếu phối hợp với bế tắc đường tiểu thì có thể gây ra thận ứ mủ hoặc thận hoá mủ.

Nếu bệnh nhân bị sỏi thận không được phát hiện sớm, để đến giai đoạn bị nhiễm trùng thì việc điều trị sẽ gặp khá nhiều khó khăn. Các bác sĩ thường chỉ dám đặt một ống vào thận để dẫn lưu mủ ra ngoài rồi chờ cho tình trạng nhiễm trùng giảm đi, bệnh nhân khá hơn  mới dám điều trị triệt để.

Sỏi thận có thể dẫn đến suy thận cấp

Nếu hai quả thận đều bị bế tắc cùng một lúc, bệnh nhân rất dễ rơi vào tình trạng không có một giọt nước tiểu nào cả, nếu kéo dài trong vài ngày có thể dẫn đến tử vong.

Quá trình nhiễm trùng, ứ nước lâu ngày có thể hủy hoại dần dần chủ mô thận. Vắng khoảng 50% số đơn vị thận, người ta vẫn có thể sống một cách bình thường. Nhưng nếu vắng đến 75%, tình trạng suy thận sẽ xuất hiện. Lúc đó, người bệnh sẽ phải cần đến các biện pháp rất tốn kém để duy trì sinh mạng như chạy thận nhân tạo hay ghép thận.

Hiện nay, ghép thận thì nước ta chưa có điều kiện để phát triển nhân rộng, còn thận nhân tạo thì chỉ có một vài trung tâm có,mà chi phí chạy thận rất đắt đỏ với những bệnh nhân có hoàn cảnh khó khăn.

Vỡ thận

Vỡ thận xảy ra khi thận bị ứ nước to, vách thận mỏng. Tuy nhiên đây là trường hợp rất hiếm gặp.

Thế mới biết, biến chứng sỏi thận nguy hiểm như thế nào, lời khuyên tốt nhất dành cho bệnh nhân vẫn là việc thăm khám phát hiện sớm bệnh để điều trị sớm.

Tổng hợp

Chia sẻ0

Sỏi thận được hình thành do lượng nước tiểu quá ít, hay nồng độ các chất khoáng tăng cao trong nước tiểu. Các chất khoáng như canxi, oxalat, muối urat, natri, cystine hay phốt-pho lắng đọng trong đài, bể thận kết thành sỏi. Bình thường quá trình hình thành sỏi không có triệu chứng rõ ràng nên nhiều người không biết mình bị sỏi thận. Vậy làm thế nào để nhận biết?

Với những trường hợp sỏi nhỏ, (kích thước nhỏ hơn hoặc bằng hạt cát) có thể tự ra ngoài trong quá trình bài tiết nước tiểu mà không gây triệu chứng gì. Con với những ca bệnh có sỏi lớn, tùy theo kích thước nhỏ to mà xảy ra các trường hợp: di chuyển theo dòng nước tiểu ra ngoài được nhưng có thể gây đau đớn và chảy máu đường tiết niệu; mắc lại ở những chỗ hẹp của niệu quản gây viêm tắc niệu quản; sỏi nằm lại trong đài bể thận, hoặc trong bể thận rồi phát triển to dần choán hết đài bể thận, gây ra những tai biến nghiêm trọng làm huỷ hoại thận và các chức năng của thận. Do sỏi thận có bề mặt xù xì, lởm chởm, sắc nhọn nên rất dễ làm tổn thương thận tạo nên những vết sẹo trong thận, dẫn đến suy thận.

Những dấu hiệu nhận biết

Quá trình hình thành sỏi không có triệu chứng nên bệnh nhân thường không biết mình bị sỏi thận. Chỉ đến khi sỏi gây đau đớn, hay đi tiểu ra sỏi mới biết. Nếu có thấy xuất hiện một số triệu chứng sau thì cần xét nghiệm chẩn đoán thêm:

• Cơn đau thận do sỏi gây tắc bể thận và niệu quản, gây đau vùng thắt lưng, lan xuống hố chậu, bìu, kèm nôn hay trướng bụng.
• Cơn đâu âm ỉ vùng thắt lưng do sỏi không gây tắc;
• Đái ra máu do sỏi gây tổn thương đường tiết niệu hay do nhiễm khuẩn gây tổn thương thận chảy máu.
• Những triệu chứng trên kết hợp sốt cao 38 – 39o, và/hoặc ớn lạnh,  thận to đau, cảm giác bỏng rát, đau khi tiểu, nước tiểu đục do nhiễm khuẩn.

Hướng điều trị sỏi thận

2 hướng điều trị chính của sỏi thận chủ yếu là phá hủy cho sỏi thải ra ngoài cơ thể và tạo điều kiện để sỏi không hình thành. Thuốc có thể hòa tan những viên sỏi có kích thước không quá 0.5 cm. Đôi khi chỉ cần liệu trình 2 – 6 tháng là đủ. Bác sỹ sẽ chỉ định bệnh nhân nên dùng thuốc nào tùy thuộc vào thành phần sỏi của người bệnh. Không phải sỏi nào cũng có thể hòa tan và thải ra ngoài được.

Gần đây, y học đã có nhiều tiến bộ trong việc điều trị sỏi thận. Đó là phương pháp mổ nội soi hoặc dùng thiết bị chuyên dụng để nghiền nhỏ sỏi trong thận và ống tiểu. Sóng điện từ trong điều trị sỏi thận được điều chỉnh ở tần số phù hợp để có thể xuyên qua mô cơ thể mà không gây tổn thương.  Sóng điện từ sẽ phá huỷ sỏi thành những hạt nhỏ để có thể thải ra theo đường tự nhiên.

Phẫu thuật sỏi thận được áp dụng khi sỏi có hình thức phức tạp kiểu san hô hoặc số lượng nhiều. Sau khi khám nghiệm, các bác sỹ phẫu thuật là sẽ quyết định bệnh nhân cần lây sỏi ra hay không. Nếu sỏi nhỏ, trong một thời gian dài không to lên và không gây phiền phức thì có thể để nguyên một thời gian. Tuy nhiên,phải dõi theo thường xuyên hàng năm bằng siêu âm, xét nghiệm máu và nước tiểu phân tích sinh hóa, khi cần có thể tiến hành soi rơn-ghen.

Phòng ngừa đúng cách giúp giảm khả năng tái phát bệnh xuống ít nhất 3 lần. Cần lưu ý đến chế độ dinh dưỡng, tránh lao động nặng và cẩn thận với thời tiết lạnh và ẩm ướt.

Tổng hợp

Chia sẻ0

Sỏi thận hình thành như thế nào?

Sỏi thận hình thành do lắng đọng các chất trong thận. Lúc đầu sỏi chỉlà có kích thước hiển vi sau đó lớn dần lên.

Thận có chức năng lọc các chất thải từ máu và sản xuất nước tiểu. Khi các chất thải trong nước tiểu không được hòa tan hoàn toàn sẽ dẫn đến sự hình thành các tinh thể. Quá trình lắng đọng tiếp tục dẫnđến hình thành sỏi.

Sỏi thận được hình thành dưới các dạng tinh thể khác nhau. Hầu hết là calcium oxalate, calcium phosphate. Khoảng 75% sỏi thận là sỏi canxi. Các hợp chất hóa học khác có thể tạo sỏi trong ống tiết niệu như axit uric, magnesium ammonium phosphate, và tinh thể axit amino.

Các bệnh làm tăng nguy cơ sỏi thận

• Bệnh gout: làm tăng hàm lượng axit uric trong máu và nước tiểu, do vậy có thể dẫn đến sự hình thành sỏi axit uric.
• Cường canxi (hàm lượng canxi cao ở trong nước tiểu). Những người mắc chứng bệnh này thường có quá nhiều canxi được hấp thụ từ thức ăn và bài tiết qua nước tiểu, hình thành nên sỏi calcium oxalate hoặc calcium phosphate.
• Một số căn bệnh khác làm tăng nguy cơ sỏi thận bao gồm chứng tăng năng tuyến cận giáp, các bệnh thận như nhiễm toan ống thận.
• Chứng tiểu ra cystin (cystinuria) và tăng oxalat niệu (hyperoxaluria) là hai rối loạn chuyển hoá di truyền hiếm gặp khác thường gây ra sỏi thận.
• Các bệnh mạn tính như tiểu đường và huyết áp cao và những người mắc chứng bệnhviêm nhiễm đường ruột cũng có nguy cơ cao mắc bệnh sỏi thận.

Một số loại thuốc cũng gây ra sỏi thận như thuốc lợi tiểu, thuốc giảm axit trong dạ dày có chứa canxi và thuốc Crixivan – một loại thuốc dùng điều trị nhiễm HIV.

Các yếu tố về chế độ ăn cũng tăng nguy cơ hình thành sỏi thận như tiêu thụ quá nhiều protein động vật, chế độ ăn hàm lượng muối cao, ăn quá nhiều đường, quá nhiều vitamin D hay rau bina (một loại rau có chứa hàm lượng cao oxalate).

Do đó, với những người mắc các chứng bệnh kể trên cần có chếđộ chăm sóc phù hợp để giảm đến tối thiểu nguy cơ mắc bệnh sỏi thận nguy hiểm. Tốt nhất, chúng ta nên biết tự chăm sóc bản thân, tránh xa những thói quen không tốt để có thể có sức khỏe tốt nhất.

Theo Quách Vinh // Dân trí // MedicineNet

Chia sẻ0

Nguyên nhân, tỉ lệ mắc, và các yếu tố có tính nguy cơ.

Sỏi thận có thể hình thành khi nước tiểu của bạn trở nên quá cô đặc với các chất nhất định nào đó. Những chất này có thể tạo ra các tinh thể nhỏ và trở thành sỏi thận. Sỏi thận có thể không tạo ra các triệu chứng cho tới khi chúng di chuyển xuống niệu quản, gây đau. Cơn đau thường là nặng và thường bắt đầu ở vùng sườn, sau đó di chuyển xuống háng

Sỏi thận là một bệnh lí phổ biến. Khoảng 5% phụ nữ và khoảng 10% nam giới sẽ mắc ít nhất trong một giai đoạn trước tuổi 70. Một người đã từng có sỏi thận thông thường sẽ lại có trong tương lai. Sỏi thận phổ biến ở những trẻ sinh non.

Các yếu tố có tính nguy cơ bao gồm nhiễm axit ông thận và nhiễm canxi thận thứ cấp.

Một số loại của sỏi thận có xu hướng hoạt động trong các gia đình. Một số loại có thể liên quan tới bệnh đường ruột, các khiếm khiếm khuyết của ông thận,

Các loại của sỏi thận bao gồm:

Sỏi canxi là phổ biến nhất. Mức độ phổ biến gấp 2 đến 3 lần ở nam giới, thường xuất hiện ở độ tuổi từ 20-30. Tái phát là có thể xảy ra. Canxi có thê kết hợp với cá chất khác như oxalat (chất phổ biến nhất), phosphat hay carbonnat để tạo thành sỏi. Oxalat xuất hiện trong một số thức ăn. Các bệnh của ruột non làm tăng xu hướng tạo sỏi oxalat canxi
Sỏi axit uric phổ biến hơn ở nam giới. Chúng có liên quan với bệnh gout hay hóa trị liệu. Sỏi axit uric chiếm khoảng 10% tất cả các loại sỏi.
Sỏi xystin có thể hình thành ở những người mắc xystin niệu. Là một rối loạn di truyền ảnh hưởng đến cả nam và nữ
Sỏi struvite chủ yếu được tìm thấy ở phụ nữ là kết quả của nhiễm trùng đường tiết niệu. Chúng có thể lớn lên nhanh chóng và làm tắc thận, niệu quản, hay bàng quang
Các chất có thể kết tinh, kết tủa và hình thành sỏi.

Các triệu chứng

• Đau sườn hay đau lưng
• Một hay cả hai bên sườn
• Đau tăng dần
• Đau nặng
• Đau bụng (giống co thắt)
• Có thể tỏa ra hay di chuyển xuống vùng dưới sườn, khung chậu, háng, cơ quan sinh dục ngoài
• Buồn nôn, nôn
• Đi tiểu thường xuyên/khẩn cấp, gia tăng (cảm giác muốn đi tiểu kéo dài)
• Máu trong nước tiểu
• Đau ở vùng bụng
• Đi tiểu đau
• Ngắt quãng khi đi tiểu
• Đau tinh hoàn
• Đau háng
• Sốt
• Ớn lạnh
• Màu nước tiểu bất bình thường

Chuẩn đoán

Cơn đau có thể đủ nặng để yêu cầu thuốc gây mê. Có sự mềm mại ở bụng hay lưng khi sờ vào. Nếu sỏi nặng, dai dẳng, hay trở lại liên tục, có thể đó là dấu hiệu của suy thận

Lọc nước tiểu có thể thu được sỏi từ đường tiết niệu khi chúng được thải ra
Xét nghiệm sỏi có thể cho thấy một số loại sỏi
Xét nghiệm nước tiểu có thể cho thấy các tinh thể và các hồng cầu trong nước tiểu

Axit uric tăng lên
Sỏi hay tắc niệu quản có thể được nhìn thấy khi:

Siêu âm thận
Chụp x quang thận niệu quản qua đường tĩnh mạch (IPV)
Chụp X quang thận niệu quản hồi lưu
CT scan bụng
Chụp MRI bụng.thận
Các xét nghiệm có thể cho thấy mức canxi trong máu hay nước tiểu cao.

Điều trị

Mục tiêu của điều trị là làm nhẹ đi các triệu chứng và ngăn chặn các triệu chứng khác. (sỏi thận thường tự nó mất đi) điều trị sẽ thay đổi tùy thuộc vào loại sỏi và mức độ của các triệu chứng hay biến chứng. Nhập viện có thể được yêu cầu nếu các triệu chứng là nặng

Khi sỏi bật ra, nước tiểu phải được lọc và sỏi được lưu giữ để xét nghiệm xác định loại sỏi

Uống đủ nước để sản sinh một lượng nước tiểu cao. Ít nhất 6-8 cốc/ngày. Chất lỏng qua đường truyền tĩnh mạch cũng có thể được yêu cầu

Các thuốc giảm đau có thể cần thiết để điều trị các cơn đau bụng do thận (các cơn đau liên quan tới sự bật ra của sỏi). Các cơn đau nặng có thể đỏi hỏi đến thuốc giảm đau gây mê

Tùy thuộc vào dạng của sỏi, các thuốc có thể được kê để giảm sự hình thành sỏi và/hay trợ giúp phá vỡ và thải ra ngoài của các chất gây ra sỏi. Các thuốc có thể bao gồm thuốc lợi tiểu, các dung dịch phosphat, allopurinol (dùng cho sỏi axit uric), các thuốc kháng sinh (dành cho sỏi struvite), và các thuốc kiềm hóa nước tiểu như muối bicarbonat, hay muối citrat.

Nếu như sỏi không tự bật ra, phẫu thuật lấy ra có thể được yêu cầu. Thủ thuật tán sỏi có thể là một giải pháp thay thế phẫu thuật. Sóng siêu âm hay sóng xung kích được sử dụng để tán nhỏ các viên sỏi do vậy chúng có thể được thận đẩy ra nước tiểu (tán sỏi bằng sóng xung kích từ bên ngoài) hay sỏi có thể được lấy ra bằng một ống nội soi được đưa vào thận thông qua vết rạch nhỏ ở sườn (gọi là mổ thận lấy sỏi qua da)

Bạn có thể cần thay đổi chế độ ăn của bạn để ngăn chặn một số loại sỏi không cho chúng tái phát.

Tiên lượng

Sỏi thận gây đau đớn nhưng thường dược thải ra ngoài mà không gây ra các hư hại lâu dài cho thận. Chúng có xu hướng tái phát trở lại, đặc biệt khi các nguyên nhân ngầm không được tìm ra và điều trị

Các biến chứng

• Sỏi tái phát
• Nhiễm trùng đường tiết niệu
• Tắc niệu quản, bệnh lí tắc một bên niệu quản cấp
• Suy thận, hình thành sẹo
• Suy giảm hay mất chức năng thận của thận bị ảnh hưởng bởi sỏi

Ngăn chặn

Nếu có tiền sử bị sỏi thận, chất lỏng được khuyến khích uống để sản sinh đủ số lượng nước tiểu loãng (thường từ 6-8 cốc/ngày). Tùy thuộc vào loại sỏi, các thuốc hay các phương pháp khác có thể được yêu cầu để ngăn chặn tái phát.

Chia sẻ0