Hình ảnh minh họa.

Nguyên nhân dẫn đến gan nhiễm mỡ ở trẻ em

Nguyên nhân dẫn đến gan nhiễm mỡ ở trẻ em không giống với ở người lớn như là rượu, các bệnh đái tháo đường, viêm gan… vậy nguyên nhân chủ yếu ở trẻ là gì?

Trẻ em trong thời kỳ đặc biệt của sự tăng trưởng và phát triển, cũng là thời kỳ quan trọng của sự phát triển mỡ. Do sự chăm sóc không thích hợp nên ngày càng nhiều trẻ béo phì. Vì thế, béo phì trở thành nguyên nhân chủ yếu gây ra gan nhiễm mỡ ở trẻ em.

Gan nhiễm mỡ ở trẻ em không chỉ có ở những trẻ béo phì, một số tuy không mập nhưng vẫn bị gan nhiễm mỡ . Trong rất nhiều bệnh mạn tính như: lao phổi, nhiễm trùng huyết, viêm xương tủy, thiếu máu trầm trọng, tiêu chảy mạn tính, các bệnh về chuyển hóa như bệnh về đường tiêu hóa, dẫn đến không thể ăn uống, bệnh tiểu đường, làm cơ thể tiêu hao nhiều hay chuyển hóa khác thường, năng lượng thường xuyên không thể thỏa mãn nhu cầu của cơ thể, dẫn đến kích thích phân giải mỡ toàn thân thành acid béo, vận chuyển đến gan, nhưng gan không thể chuyển hết thành năng lượng, các phần dư thừa lắng đọng trong gan, hình thành gan nhiễm mỡ.

Ngộ độc thuốc: Ngộ độ thuốc tetraclin, phosphor, carbon tetreclorid… đều dẫn đến mỡ tồn đọng trong tế bào gan hình thành gan nhiễm mỡ.

Dùng chất kích thích trong thời gian dài cũng có thể làm cho sự chuyển hóa chất béo khác thường, cũng có thể dẫn đến gan nhiễm mỡ.

Những nguyên nhân khác: Những bệnh di truyền, các bệnh chuyển hóa như hội chứng Prader Willi, hội chứng Frohlich… rất ít gặp. Hơn nữa trẻ thường có gương mặt đặc thù, trí lực thấp, cơ quan sinh dục ngoài phát triển không tốt… Hội chứng Reye là biến chứng do nhiễm virus nghiêm trọng, rất ít gặp.

Biểu hiện gan nhiễm mỡ ở trẻ

Phần lớn trẻ bị gan nhiễm mỡ không hề có cảm giác khó chịu. Một số trường hợp bệnh nhẹ, có cảm giác đau từ hai bên sườn trở lên hoặc đau bụng.

Gan phù thũng ở mức nhẹ hoặc mức trung bình có biểu hiện mép bóng trơn, ấn không đau, nên hơi cứng hoặc là rất cứng. Thời gian bệnh càng dài, gan càng cứng nhưng chức năng của gan có thể vẫn bình thường.

Gan nhiễm mỡ có thể sẽ phát triển thành xơ gan, thậm chí gan mất chức năng chuyển hóa, xuất hiện những tình trạng nghiêm trọng như tràn dịch màng bụng, hôn mê…

Chia sẻ0

Gan nhiễm mỡ là tình trạng mà bất cứ ai cũng có thể mắc phải đặc biệt là nhóm người uống rượu nhiều, béo phì, tiểu đường, dùng corticoid kéo dài, ăn uống bất hợp lý và ít vận động. Có nhiều thông tin cho rằng, gan nhiễm mỡ rất có thể dẫn đến xơ gan và ung thư gan. Thực tế như thế nào? Gan nhiễm mỡ có nguy hiểm không? Mời bạn đọc theo dõi qua thông tin dưới đây.

Gan nhiễm mỡ có nguy hiểm không?

Gan nhiễm mỡ chỉ là bệnh nhẹ nếu chỉ bị gan nhiễm mỡ đơn thuần, tế bào gan chưa bị hoại tử và xơ hóa do chất mỡ. Người ta thường phát hiện ra mình bị gan nhiễm mỡ ở giai đoạn 1 qua khám sức khỏe định kỳ như siêu âm, xét nghiệm máu….Ở giai đoạn này bệnh nhân hầu như không có biểu hiện triệu chứng bên ngoài. Ở các giai đoạn sau người bệnh thường thấy rất mệt mỏi, uể oải, đầy hơi, khó chịu, chán ăn, ngứa ngáy, làm việc lười biếng không tập trung và sức khỏe suy giảm rõ rệt…

Gan nhiễm mỡ là một bệnh lành tính, không nguy hiểm nếu như được phát hiện sớm và có can thiệp kịp thời. Tuy nhiên, đây là một bệnh lý diễn biến âm thầm, cơ thể người bệnh sẽ dần thích nghi với những triệu chứng bệnh lý nên thường bỏ qua, do vậy bệnh sẽ trở nên vô cùng nguy hiểm, diễn tiến nặng của bệnh gan nhiễm mỡ có thể gây xơ gan, ung thư gan.

Lời khuyên tốt nhất dành cho chúng ta là hãy kiểm soát chế độ dinh dưỡng vận động hợp lý để phòng nguy cơ bị gan nhiễm mỡ. Và cũng nên kiểm tra sức khỏe định kỳ để theo dõi kiểm soát sức khỏe của mình một cách tốt nhất.

Đọc tiếp: Người bệnh gan nhiễm mỡ nên làm gì?

Chia sẻ0

Phát hiện sớm gan nhiễm mỡ

Như đã nói ở trên, phần lớn các trường hợp bị gan nhiễm mỡ không có triệu chứng. Các bệnh nhân thường được phát hiện một tình trạng gan to, hoặc những sự bất thường nhẹ về chỉ số aminotransferase hoặc alkaline phosphatase khi đi khám bệnh định kỳ. Ở một số bệnh nhân xuất hiện cảm giác mệt mỏi, khó chịu ở vùng thượng vị phải.

Gan nhiễm mỡ hầu như rất ít triệu chứng bên ngoài

Gan nhiễm mỡ ở thể nặng có thể có triệu chứng vàng da, đau bụng, buồn nôn, ói mửa và gan to nhẹ. Ở những bệnh nhân nhiểm mỡ khác nhau thì cũng có kèm theo nhũng triệu chứng toàn thân và những triệu chứng đặc trưng của những nguyên nhân đó.

Để phát hiện gan nhiễm mỡ có thể bằng phương pháp siêu âm hoặc chụp cắt lớp điện toán (CT). Sự thâm nhiễm mỡ ở gan thường lan tỏa nhưng thỉnh thoảng rất khu trú và có thể nhận biết rõ chỉ trong một vùng gan.

Phòng ngừa gan nhiễm mỡ

Để tránh bị gan nhiễm mỡ, chế độ ăn uống là rất quan trọng. Theo đó, chúng ta cần có chế độ ăn uống hợp lý, ăn đa dạng, ăn thực phẩm gần với thiên nhiên nhất, vận động thể lực đều đặn, sống năng động nhằm duy trì cân nặng lý tưởng. Chúng ta nên hạn chế tối đa rượu bia, cần tham vấn bác sỹ trước khi dùng thuốc để tránh gây ngộ độc cho gan, thường xuyên kiểm tra đường huyết, cholesterol và triglyceride máu định kỳ mỗi 6 tháng hoặc theo hướng dẫn của bác sỹ tùy theo tình trạng bệnh lý của mỗi cá nhân.

Chia sẻ0

Nên thăm khám định kỳ

Đặc biệt là những người bị béo phì, người nghiện rượu, người bị tiểu đường tuýp 2 và những người bị suy dinh dưỡng thiếu protein. Ngoài ra, những người bị viêm gan C mãn tính, người bị tăng mỡ máu, người dùng liều cao một số thuốc như corticoides, tétracycline, estrogen. Đây là những người có nguy cơ cao bị gan nhiễm mỡ nên việc thăm khám định kỳ để phát hiện và điều trị sớm gan nhiễm mỡ là rất cần thiết.

Ở mức độ nhẹ, gan nhiễm mỡ hầu như không có triệu chứng biểu hiện cụ thể. Chỉ một số người có cảm giác mệt mỏi hoặc hơi tưng tức ở vùng dưới sườn bên phải. Mức độ nặng hơn, người bệnh có cảm giác chán ăn, buồn nôn, trướng bụng, có người xuất hiện vết bầm ở da, sừng hóa da, móng, tóc…Nặng hơn nữa, người bệnh còn bị chứng vàng da, cổ trướng. Khi có những dấu hiệu tương tự như vậy, người bệnh nên thăm khám để phát hiện sớm bệnh.

Tập luyện và chế độ dinh dưỡng

Hiện nay, gan nhiễm mỡ không thể điều trị bằng thuốc hay bằng phẫu thuật. Khi bị gan nhiễm mỡ, đặc biệt là viêm gan mỡ không do rượu, phương án điều trị hữu hiệu nhất là do sự chủ động của người bệnh bằng chính chế độ tâp luyện và dinh dưỡng hợp lý.

Chế độ ăn uống hợp lý phòng ngừa gan nhiễm mỡ

Theo đó, người bị gan nhiễm mỡ nên giảm các thực phẩm giầu cholesterol như phủ tạng động vật, long đỏ trứng. Hạn chế chất béo, nên ưu tiên dầu thực vật, hạn chế mỡ động vật. Ngoài ra, người bệnh cũng cần hạn chế các món chiên xào, lạp xườn, xúc xích, các món đồ ngọt như bánh, kẹo, mật đường, mía, các loại nước ngọt…Không nên ăn các loại thức ăn quá cay và nóng như gừng, tỏi, ớt, hạt tiêu rượu.

Một số loại thức ăn rất tốt cho người bị gan nhiễm mỡ như : dầu đậu nành, đậu Hà Lan, cà chua tươi chín, rau ngót, rau cần tây, diếp cá, tỏi, bắp chuối…Một số trái cây tốt như như chanh, cam, quýt, bưởi, táo chín. Trong khẩu phần ăn nên tăng cường lượng rau, mỗi người nên ăn tối thiểu 300g rau xanh, 200g quả chín tươi/ngày.

Một số thực phẩm nên dùng đối với người bị gan nhiễm mỡ:

• Nhộng tằm: Nhộng tằm có tác dụng làm giảm cholesterol huyết thanh và cải thiện chức năng gan. Nhộng thường dùng dưới dạng các món ăn hoặc tán thành bột để uống.
• Nấm hương : Nấm hương chứa những chất có tác dụng làm giảm cholesterol trong máu và tế bào gan. Thường dùng dưới dạng thực phẩm để chế biến các món ăn.
• Lá trà: Có khả năng giảm trừ các chất bổ, béo. Trà có khả năng làm tăng tính đàn hồi thành mạch, làm giảm cholesterol trong máu và phòng chống sự tích tụ mỡ trong gan.
• Lá sen: Giảm mỡ máu, giảm béo và phòng chống sự tích tụ mỡ trong tế bào gan. Lá sen được dùng pha với nước sôi uống thay trà hoặc nấu cháo lá sen.
• Bắp trái, rau cần: Có tác dụng hạ cholesterol trong máu và tế bào gan, đặc biệt thích hợp cho bệnh nhân bị gan nhiễm mỡ.

Gan nhiễm mỡ tuy là bệnh lành tính  nhưng tỉ lệ phát sinh xơ hóa cao đến 25%, có khoảng 1,5 – 8%  người bệnh có thể phát sinh xơ gan. Một khi phát sinh xơ gan, tiên lượng giống như xơ gan dạng tĩnh mạch cửa, tức là sẽ có báng bụng, giãn tĩnh mạch, đường tiêu hóa xuất huyết nhiều, sau cùng dẫn đến tử vong. Gan nhiễm mỡ cấp tính do thuốc, ngộ độc, thai nghén thì tỷ lệ tử vong rất cao. Đại đa số gan nhiễm mỡ mạn tính nếu sớm phòng trị hoàn toàn có thể ngăn cản bệnh phát triển nặng thêm. Chính vì vậy, vai trò của việc phát hiện phòng trị gan nhiễm mỡ là rất cần thiết và quan trọng với sức khỏe của chính chúng ta.

Chia sẻ54

Ăn uống khoa học phòng tránh gan nhiễm mỡ

Gan nhiễm mỡ là tình trạng hàm lượng mỡ trong gan >=5% so với trọng lượng gan. Người bị gan nhiễm mỡ đa phần không có triệu chứng cụ thể.  Chỉ khi nào tốc độ lắng đọng mỡ trong gan xảy ra nhanh, gan lớn và bệnh nhân cảm thấy đau tức thì mới có thể phát hiện ra bệnh.

Những nguyên nhân chính dẫn đến nguy cơ bị gan nhiễm mỡ chủ yếu là béo phì, thừa cân, lười vận động, người hay uống rượu, người bị tiểu đường hoặc suy dinh dưỡng do thiếu protein. Bị gan nhiễm mỡ có thể phòng tránh và điều trị được nếu chúng ta tuân thủ những nguyên tắc trong sinh hoạt và ăn uống:

• Mỗi ngày bạn nên dành một khoảng thời gian nhất định để tập thể dục, vận động cơ thể. Thời gian khoảng 30 phút đễn 1 tiếng cho mỗi ngày là khoảng thời gian vừa đủ tốt cho sức khỏe của bạn.
• Bạn cần giảm thực phẩm giầu choresterol như phủ tạng, lòng đỏ trứng, hạn chế các chất béo.
• Nên hạn chế sử dụng mỡ mà thay vào đó nên là dầu ăn.
• Hạn chế, tránh những thực phẩm nhiều đạm.
• Bổ sung nhiều rau xanh và trái cây
• Không uống rượu vì việc uống rượu đã quá rõ ràng liên quan đến nguy cơ gan nhiễm mỡ.
• Với những người mắc bệnh tiểu đường, cần kiểm soát lượng đường trong máu, tránh sử dụng các loại thuốc có hại cho gan.

Chia sẻ0

Xét về các nhóm nguyên nhân có liên quan đến gan nhiễm mỡ, có thể tách ra làm 2 nhóm: Nhóm nguyên nhân từ lối sống dẫn đến nguy cơ bị gan nhiễm mỡ và nhóm nguy cơ dẫn đến gan nhiễm mỡ mãn tính và cấp tính.

Rượu bia nhiều làm tăng nguy cơ gan nhiễm mỡ

Gan nhiễm mỡ và những nguy cơ từ lối sống

Gồm có:

• Dinh dưỡng không hợp lý: Chế độ dinh dưỡng ăn quá nhiều chất béo, hấp thụ quá nhiều đường, thói quen ăn uống không tốt, uống nhiều bia rượu, chế độ sinh hoạt không điều độ hoặc do yếu tố di truyền nếu trong gia đình có nhiều người bị béo phì…
• Do chất hóa học: Nguy cơ cao bị gan nhiễm mỡ khi người bệnh uống quá nhiều rượu bia, nhiễm độc phospho, Arsenic, chì…
• Gan nhiễm mỡ do nội tiết, do bệnh tiểu đường…
• Gan nhiễm mỡ do miễn dịch.
• Gan nhiễm mỡ do dùng một số loại thuốc có thể dẫn đến bệnh như các loại corticide, Tetracyclin, các thuốc kháng ung thư, thuốc hocmon sinh dục nữ…
• Do vi khuẩn, virus trong quá trình bị viêm gan siêu vi B, C thường có biến chứng gan nhiễm mỡ đặc biệt là viêm gan siêu vi C (nhiều khi còn gọi là hậu viêm gan siêu vi là gan nhiễm mỡ).

Nguyên nhân dẫn đến gan nhiễm mỡ mãn tính và cấp tính

Nếu xét theo cấp độ mãn tính và cấp tính, gan nhiễm mỡ có thể do một số nguyên nhân sau:

Gan nhiễm mỡ cấp tính : Gan nhiễm mỡ gấp tính có thể gặp trong một số trường hợp như mang thai, người bị hội chứng Reye, bệnh ói mửa Jamaican, ảnh hưởng bởi các chất độc dạng hợp chất như carbon tetrachloride, trichloroethylene, phosphorus, fialuridine hoặc người bị ảnh hưởng bởi các loại thuốc tetracycline, valproic acid, amiodarone, glucocorticoids và tamoxifen.

Gan nhiễm mỡ mạn tính: Các yếu tố bao gồm nghiện rượu, béo phì, tiểu đường, tăng lipit máu, phẫu thuật nối hồi, hổng tràng, thiếu hụt dinh dưỡng protein năng lượng, người phải nuôi ăn qua đường tĩnh mạch, những rối loạn di truyền về oxi hóa acid béo ở ty lạp thể, các bệnh gan khác(viêm gan C mãn tính, bệnh Wilson ), bệnh hệ thống (viêm ruột, hội chứng suy giảm miễn dịch mắc phải-AIDS)

Chia sẻ0

Có nhiều yếu tố nguy cơ dẫn đến bệnh mà chúng ta hoàn toàn có thể  tránh được bằng chế độ ăn uống và luyện tập đúng cách, bao gồm :

• Nghiện rượu
• Cholesterol máu cao
• Béo phì
• Tiểu đường

Dưới đây là một số lời khuyên với người bị gan nhiễm mỡ:

Giảm cân : nếu bạn đang trong tình trạng thừa cân, béo phì thì việc giảm cân cũng sẽ giúp giảm bớt đi lượng mỡ trong gan.  Mỗi ngày giảm đi 500 đến 1000 calories đưa vào cơ thể . Áp dụng đều đặn và tuân thủ chặt chẽ thì sau 1 tuần có thể giảm được từ 1 đến 2 pound.

Ăn vừa đủ tinh bột (carbonhydrat) : Những món ăn có hàm lượng tinh bột cao như bánh mì, kẹo, nước ngọt có gas … nên tránh hay giảm tới mức tối thiểu. Giảm tiêu thụ tinh bột hàng ngày cũng có ích giúp việc giảm cân nhanh đạt đến con số lý tưởng. Nếu kiểm soát được lượng đường hấp thu vào cũng đồng nghĩa với việc giảm thêm 1 yếu tố gây trầm trọng thêm bệnh gan nhiễm mỡ là tiểu đường.

Tăng chất xơ : Ăn nhiều chất xơ có lợi ích quan trọng là giúp kiểm soát lượng đường và lượng mỡ trong máu hiệu quả hơn, điều này rất có ý nghĩa trong bệnh gan nhiễm mỡ. Các loại ngũ cốc nguyên cám (gạo lức), salad, bầu bí  … nên thường xuyên có mặt trong bữa ăn hàng ngày. Các loại trái cây hàm lượng xơ cao lại ít calories được khuyên dùng như actiso, trà xanh, cà chua, dâu tây, lê và táo.

Sử dụng chất béo một cách khôn ngoan và thận trọng . Không dùng chất béo chuyển hóa, chỉ nên dùng chất béo không bão hòa chiết xuất từ thực vật : Lượng và loại chất béo bạn dùng ảnh hưởng trực tiếp khiến bệnh cải thiện hay trầm trọng hơn. Chất béo tốt cho bạn là những loại được chiết xuất từ thực vật như dầu cá, dầu thực vật ( olive, hạt cải …), bơ …  Mỡ – một dạng chất béo ở thể rắn trong điều kiện bình thường có chứa nhiều chất béo chuyển hóa bão hòa dạng trans, nếu ùng quá nhiều chất béo dạng này khiến cho mỡ trong máu tăng lên nhanh chóng. Hãy lưu ý đến các loại bơ, magarin, thịt mỡ động vật , món ăn chiên xào nhiều dầu … và tránh xa càng tốt.

Chất béo chiết xuất từ thực vật được khuyên dùng với người gan nhiễm mỡ

Protein từ thịt nạc : Vì lượng tinh bột và chất béo đều được cắt giảm nên để đảm bảo cơ thể vẫn được cung cấp đủ năng lượng, bạn nên chọn thực phẩm chứa nhiều protein. Lời khuyên cho bạn là cá và thịt các loại gia cầm. Thịt nạc là tốt nhất vì không chứa mỡ, cá tươi cũng là sự lựa chọn vô cùng thông mình vì cá chứa nhiều omega 3 dồi dào. Lưu ý các loại cá , thịt đóng hộp, chế biến sẵn không nên chọn vì các loại thực phẩm này chứa nhiều chất bảo quản nhiều Na gây tình trạng tồi tệ hơn cho bệnh.

Người bị gan nhiễm mỡ không  uống rượu. Vì gan nhiễm mỡ được phân loại 1 dạng là gan nhiễm mơ do rượu, đó là lý do thuyết phục nhất bạn nên tránh xa các thức uống kích thích.

Chia sẻ0

Đọc bài viết trước: Điều trị gan nhiễm mỡ từ lối sống – Phần 1

Điều trị gan nhiễm mỡ

Kiêng rượu, bia

Kiêng rượu có thể đảo ngược gan nhiễm mỡ ở những bệnh nhân bị gan nhiễm mỡ liên quan đến rượu. Gan nhiễm mỡ thường tự khỏi trong vòng 2 tuần sau khi ngưng rượu. Hầu như tất cả các cơ quan đồng ý rằng kiêng rượu cải thiện sự sống còn và là nền tảng của quản lý lâu dài ở những bệnh nhân này. Quản lý bệnh nhân với chứng nghiện rượu và gan nhiễm mỡ thường yêu cầu công nhận và điều trị cai rượu.

Ăn kiêng và giảm cân

Không có chế độ ăn kiêng cụ thể là cần thiết ở những bệnh nhân nhiễm mỡ cồn đơn giản. Bệnh nhân gan nhiễm mỡ có cồn có thể thiếu hụt vitamin, khoáng chất và nguyên tố vi lượng.

Một chế độ ăn uống ít chất béo Hiệp hội bệnh tiểu đường Mỹ (ADA) đề nghị, và mục tiêu giảm cân 1-2 kg mỗi tuần được đề nghị. Chế độ ăn uống gắn với cải thiện bao gồm hạn chế carbohydrate hấp thu nhanh chóng và với một tỷ lệ protein có hàm lượng calo cao.

Hạn chế nước ngọt có gas

Những bằng chứng cho thấy rằng chế độ ăn uống fructose cao (ví dụ, nước ngọt và các thực phẩm bảo quản) là những yếu tố để phát triển gan nhiễm mỡ và loại bỏ của họ có thể đảo ngược gan nhiễm mỡ cơ chế xuất hiện có liên quan đến sự suy giảm của adenosine triphosphate (ATP) , cũng như để gia tăng sản xuất acid uric từ fructose dư thừa.

Một chế độ ăn uống nhiều chất béo kết hợp với một chế độ ăn giàu fructose (tương đương với điển hình của Mỹ “chế độ ăn uống thức ăn nhanh”) dẫn đến tổn thương gan nhiều hơn so với một chế độ ăn uống nhiều chất béo một mình đã làm. Trong một nghiên cứu chuột trên một chế độ ăn giàu fructose, tập thể dục (bơi 1 giờ một ngày, 5 ngày một tuần) ngăn cản sự phát triển của bệnh gan nhiễm mỡ.

Bệnh gan nhiễm mỡ không do rượu có thể được ngăn chặn trong hầu hết các bệnh nhân bằng cách tham gia các biện pháp sau:

• Ăn phần thích hợp
• Ăn lựa chọn lành mạnh
• Tập thể dục thường xuyên

Tập thể dục

Tập thể dục thường xuyên giúp bạn có một cơ thể khỏe mạnh

Nhiều nghiên cứu của con người đã chỉ ra rằng tập thể dục xuất hiện chế độ ăn uống để cải thiện kết quả và tăng độ nhạy cảm insulin bằng cách tăng khối lượng cơ bắp. Tập thể dục bao gồm cả tập thể dục tim mạch và trọng lượng đào tạo sẽ được cải thiện NASH. Thể dục tim mạch thường là kết quả trong giảm cân. Trọng lượng đào tạo sẽ tăng khối lượng cơ và cải thiện độ nhạy insulin. Kết hợp 2 hoạt động này giúp làm giảm loạn cơ bản của NASH.

Thậm chí thường xuyên tập thể dục không liên quan với giảm cân đã được chứng minh để cải thiện bệnh gan nhiễm mỡ Một nghiên cứu của Úc đánh giá chỉ 4 tuần đi xe đạp tập thể dục phát hiện ra rằng mặc dù không có sự thay đổi trọng lượng cơ thể, mức cholesterol trong gan được cải thiện Một nghiên cứu California liên quan đến hơn 800 người lớn bị gan nhiễm mỡ được tìm thấy rằng tập thể dục mạnh mẽ được liên kết bằng các vết sẹo ít nghiêm trọng hơn trong gan. Hầu hết các chuyên gia đồng ý rằng đi bộ trong 20 phút 5-7 ngày một tuần có thể ổn định này gan bệnh.

Thuốc điều trị gan nhiễm mỡ

Sử dụng thuốc điều trị giúp hạ lipid

Một số nghiên cứu đã được thực hiện để đánh giá vai trò điều trị của các thuốc hạ lipid và sensitizers insulin trong việc quản lý của gan nhiễm mỡ. Cụ thể, thiazolidinedione (ví dụ, pioglitazone và rosiglitazone), metformin, gemfibrozil, và atorvastatin đều được tìm thấy để mang lại phòng thí nghiệm và cải thiện về mô thử nghiệm nhỏ không kiểm soát được

a.Thiazolidinediones : đã được chứng minh là làm giảm viêm gan ở cả người và chuột, với những ảnh hưởng kéo dài chỉ khi thuốc được sinh ra, các kết quả thuốc này cải thiện độ nhạy cảm insulin và tăng cân phổ quát (mà đã được chứng minh liên quan đến sự gia tăng chất béo toàn bộ cơ thể chứ không phải là tổng số nước cơ thể)

Một thử nghiệm ngẫu nhiên đối chứng giả dược so sánh pioglitazone cộng với chế độ ăn uống với chế độ ăn uống một mình ở 55 bệnh nhân trải qua sinh thiết gan báo cáo cải thiện nồng độ transaminase và gan nhiễm mỡ, tuy nhiên, điểm xơ hóa được cải thiện chỉ trong nhóm pioglitazone trước, không phải sau khi điều trị 6- tháng. Sự khác biệt posttreatment giữa nhóm pioglitazone và nhóm giả dược không có ý nghĩa thống kê. Lớn hơn, các nghiên cứu còn được bảo hành.

b.Gemfibrozil :đã dẫn đến cải thiện sinh hóa, nhưng dữ liệu mô học được thiếu.Ezetimibe đã được nghiên cứu trong một dân số Nhật Bản kết hợp với thay đổi lối sống và mang lại kết quả cải thiện trên sinh thiết gan theo dõi trong 6 của 10 bệnh nhân chỉ sau 6 tháng.  Pentoxifylline đã nhận được nhiều sự chú ý trong các mô hình động vật và thử nghiệm trên người, nhưng công bố kết quả đã được xung đột.Orlistat đã dẫn đến cải thiện mô học và hóa học trong các bệnh nhân sử dụng ma túy trong vài tháng

c.Vitamin E và ursodeoxycholic acid (ursodiol ) đã mang lại những cải tiến trong các quần thể cụ thể. Dữ liệu về sau xung đột ở cả người lớn và trẻ em: Một số nghiên cứu cho thấy sự cải thiện sinh hóa và mô học, trong khi những người khác nghiên cứu cho thấy không có sự khác biệt từ giả dược.

d.Bổ sung axit folic không xuất hiện để làm giảm sinh thiết đã được chứng minh, chẹn thụ thể Angiotensin đã được nghiên cứu trong các mô hình chuột, với kết quả nonuniform.

Phẫu thuật giảm béo

Có bằng chứng để chỉ ra rằng phẫu thuật bariatric với kết quả mất trọng lượng thích hợp trong việc cải thiện hóa học và cải thiện về mô. Roux-en-Y dạ dày bỏ qua với sinh thiết lặp lại trong vòng 2 năm đã mang lại cải thiện 100% bệnh nhân. Một nghiên cứu cho thấy rằng 94% sinh thiết gan lặp lại không còn đáp ứng các tiêu chuẩn bệnh lý cho bệnh gan nhiễm mỡ không do rượu hoặc NASH; Nghiên cứu ban đầu báo cáo có thể xấu đi của chức năng gan sau khi giảm cân nhanh chóng đã không được chứng minh. Vì vậy, phẫu thuật bariatric có thể là một thay thế khả thi trong ứng cử viên thích hợp.

Theo dõi, kiểm tra sức khỏe định kỳ

Kiểm tra sức khỏe định kỳ

Tất cả các bệnh nhân có bệnh gan mãn tính nên được xét nghiệm viêm gan A tổng số kháng thể và chủng ngừa nếu cần thiết. Bác sĩ cũng nên xem xét thử nghiệm cho kháng thể bề mặt viêm gan B và tiêm chủng ở trong tình trạng lâm sàng thích hợp (tức là, tuổi thọ> 20 năm).

Bệnh nhân với bệnh gan nhiễm mỡ nên thăm khám bác sĩ thường xuyên, những người có thể có thể phát hiện bệnh tiến triển thông qua kết quả kiểm tra sức khỏe (ví dụ, nhện telangiectasia, lòng bàn tay ban đỏ, hoặc lách to), phát hiện trong phòng thí nghiệm (ví dụ, tiểu cầu giảm, tăng bilirubin , hoặc giảm albumin), khiếu nại bệnh nhân (ví dụ như, bệnh não, cổ trướng, hoặc mệt mỏi), hoặc kết quả nghiên cứu hình ảnh bất thường (ví dụ, gan xơ gan, lách to, dãn tĩnh mạch, hoặc cổ trướng).

Chia sẻ2

1.Gan nhiễm mỡ là gì?

Hình ảnh gan nhiễm mỡ

Gan nhiễm mỡ là sự tích tụ triglyceride và các chất béo khác trong các tế bào gan. Lượng acid béo trong gan phụ thuộc vào sự cân bằng giữa các quá trình giao hàng và loại bỏ. Một số bệnh nhân gan nhiễm mỡ có thể được đi kèm với viêm gan và chết tế bào gan (viêm gan nhiễm mỡ). Cơ chế tiềm năng pathophysiologic cho gan nhiễm mỡ bao gồm:

• Giảm acid béo beta-oxy hóa ty lạp thể
• Tăng nội sinh axit béo tổng hợp hay phân phối nâng cao của các axit béo cho gan
• Thiếu thành lập công ty hoặc xuất khẩu các chất béo trung tính như lipoprotein mật độ rất thấp (VLDL)

Không có con đường duy nhất của nhân quả đã được tìm thấy. Tuy nhiên, một số nghiên cứu cho thấy mức độ cao hơn của sự hoạt hóa của con đường Hedgehog ở những bệnh nhân với bệnh gan béo tiên tiến nhất.

Thay đổi bệnh lý quan sát thấy ở những bệnh nhân bị bệnh gan do rượu (ALD) có thể được chia thành 3 nhóm sau đây:

• Cồn béo gan (gan nhiễm mỡ đơn giản)
• Viêm gan do rượu
• Liên quan đến xơ gan do rượu

Gan nhiễm mỡ có cồn là một hậu quả sớm và hồi phục của uống rượu quá nhiều.Gan nhiễm mỡ phát triển trong mỗi cá nhân tiêu thụ hơn 60 g rượu mỗi ngày.Nhiều cơ chế của gan nhiễm mỡ do ethanol đã được đề xuất. Mức độ gan tăng của glycerol 3-phosphate (3-GP) sau khi uống ethanol có liên quan đến sự gia tăng trong tỷ lệ của các hình thức giảm của adenine dinucleotide nicotinamide (NAD + ) dạng khử (NADH) trong gan. Nồng độ cao của 3-GP kết quả trong este hóa nâng cao của các axit béo.

Sự gia tăng axit béo tự do cũng đã bị buộc tội bệnh sinh. Số lượng lớn rượu tăng cường lipolysis thông qua kích thích trực tiếp trên trục thượng thận-tuyến yên.Ngoài ra, uống ethanol mãn tính ức chế quá trình oxy hóa của các axit béo trong gan và phát hành VLDL vào máu. Tất cả các cơ chế này có lợi cho gan nhiễm mỡ. Centrilobular nội địa hóa kết quả gan nhiễm mỡ từ các cửa hàng năng lượng giảm gây ra bởi tình trạng giảm oxy huyết tương đối và một sự thay đổi trong chuyển hóa lipid, cùng với một sự thay đổi trong phản ứng oxi hóa khử gây ra bởi quá trình oxy hóa ưu đãi của rượu trong khu vực trung tâm.

Những tiến bộ trong sự hiểu biết về sinh bệnh học của gan nhiễm mỡ có cồn đã cung cấp một số kiến thức hữu ích, bao gồm cả vai trò của peroxisome proliferator kích hoạt thụ thể alpha, là rất quan trọng cho các quy định acid béo chuyển hóa ở gan. Phong tỏa, trong các mô hình động vật, cùng với ethanol tiêu dùng, góp phần vào sự phát triển của gan nhiễm mỡ có cồn. Ngoài ra, cảm ứng của adiponectin, một hormone được tiết ra bởi các tế bào mỡ, đã được liên quan đến các hành động bảo vệ chất béo bão hòa chống lại sự phát triển của gan nhiễm mỡ có cồn ở chuột.

Serum leptin, loại hormone peptide một cytokine chủ yếu được sản xuất bởi các tế bào mỡ, có thể đóng một vai trò quan trọng trong sinh bệnh học của gan nhiễm mỡ. Gan nhiễm mỡ xảy ra với hành động leptin giảm, do thiếu leptin hoặc kháng.Ở những bệnh nhân bị bệnh gan do rượu, mức leptin huyết thanh được độc lập tương quan với cấp của gan nhiễm mỡ.

Điều trị gan nhiễm mỡ

Không có điều trị y khoa cụ thể là cần thiết cho bệnh nhân gan nhiễm mỡ có cồn. Tiết dục và chế độ ăn uống đầy đủ là rường cột của điều trị. Không có điều trị bằng thuốc được chỉ định cho các bệnh nhân bị gan nhiễm mỡ có cồn trừ khi bệnh nhân có viêm gan do rượu. .

Giảm cân và kiểm soát các bệnh đi kèm xuất hiện :

Để làm chậm tiến triển của bệnh gan nhiễm mỡ (bệnh gan nhiễm mỡ không do rượu không cồn) và có thể đảo ngược một số gan nhiễm mỡ và xơ hóa. Trong một thử nghiệm ngẫu nhiên, cải thiện sinh thiết gan đã được nhìn thấy sau khi giảm cân 7% do thay đổi lối sống (cải thiện chế độ ăn uống, tập thể dục, và thay đổi hành vi.Không có điều trị được thành lập là có sẵn cho viêm gan nhiễm mỡ không cồn (NASH).

Mặc dù không có thuốc điều trị đã được chứng minh là có sẵn, một nghiên cứu của Foster và cộng sự tìm thấy rằng mg atorvastatin 20, kết hợp với vitamin C và E, có hiệu quả trong việc làm giảm nguy cơ gan nhiễm mỡ ở người khỏe mạnh với bệnh gan nhiễm mỡ không do rượu sau 4 năm điều trị tích cực.

Năm 2012 thực hành hướng dẫn từ Hiệp hội Nghiên cứu bệnh gan Mỹ (AASLD), College of Gastroenterology (ACG) Hoa Kỳ, và Hiệp hội Gastroenterological Mỹ (AGA) thực hiện các khuyến nghị sau đây có liên quan đến điều trị bệnh gan nhiễm mỡ không do rượu :

• Giảm cân nói chung làm giảm gan nhiễm mỡ, nhưng lên đến 10% giảm cân có thể cần thiết để cải thiện viêm hoại tử
• Bệnh nhân có bệnh gan nhiễm mỡ không do rượu không nên tiêu thụ một lượng nặng nề của rượu

Lựa chọn thực phẩm giàu Vitamin E

• Vitamin E 800 IU / ngày cải thiện mô học gan ở người lớn không bị tiểu đường với sinh thiết đã được chứng minh NASH, do đó nó nên được xem xét như là một dược dòng đầu tiên cho số bệnh nhân này, nhưng không phải ở những bệnh nhân khác, chờ thêm bằng chứng hỗ trợ hiệu quả của nó
• Omega-3 axit béo có thể được xem xét như dòng đầu tiên trong điều trị tăng triglyceride máu ở những bệnh nhân với bệnh gan nhiễm mỡ không do rượu, nhưng nó là quá sớm để đề nghị cho điều trị cụ thể của bệnh gan nhiễm mỡ không do rượu hoặc NASH
• Metformin không được khuyến cáo như là một điều trị cụ thể cho bệnh gan ở người lớn bị NASH
• Pioglitazone có thể được sử dụng để điều trị viêm gan nhiễm mỡ ở những bệnh nhân với sinh thiết đã được chứng minh NASH, nhưng an toàn lâu dài và hiệu quả chưa được thành lập
• Không chống chỉ định ở Foregut phẫu thuật bariatric nếu không đủ điều kiện cá nhân béo phì có bệnh gan nhiễm mỡ không do rượu hoặc NASH nhưng mà không có xơ gan thành lập, tuy nhiên, nó là quá sớm để xem xét phẫu thuật bariatric foregut như một lựa chọn thành lập để điều trị NASH đặc biệt
• Statins có thể được sử dụng để điều trị rối loạn lipid máu ở những bệnh nhân với bệnh gan nhiễm mỡ không do rượu và NASH, nhưng họ không nên được sử dụng đặc biệt để điều trị NASH, chờ bằng chứng từ các thử nghiệm đối chứng ngẫu nhiên

(Còn nữa)

Đọc tiếp: Điều trị gan nhiễm mỡ  từ lối sống (Phần 2)

Chia sẻ0

Hình ảnh gan nhiễm mỡ

Gan nhiễm mỡ đa phần đều không có triệu chứng bởi vì tình trạng lắng đọng mỡ tại gan xảy ra từ từ nên các biểu hiện của nó cũng khó cảm thấy. Chỉ khi nào tốc độ lắng đọng mỡ trong gan xảy ra nhanh, lúc đó gan có thể lớn, bao gan căng ra và khi đó bệnh nhân có thể có cảm giác đau tức hoặc nặng vùng gan. Trong một số trường hợp, tuy nhiên rất hiếm, gan nhiễm mỡ cũng có thể gây tình trạng vàng da, buồn nôn và nôn.

Gan nhiễm mỡ độ 3: được xác định trên siêu âm biểu hiện bởi gia tăng rõ rệt độ hồi âm lan tỏa của nhu mô, mức độ hút âm tăng mạnh đến mức khó xác định được cơ hoành và đường bờ các tĩnh mạch trong gan.

Nguyên nhân gây bệnh

Béo phì, tim mạch gây nên gan nhiễm mỡ

Những nguyên nhân của giai đoạn 3 bệnh gan nhiễm mỡ khác nhau tùy thuộc vào từng cá nhân. Giai đoạn thứ ba của bệnh phát triển do:

• Mắc một số bệnh: như bệnh tiểu đường, béo phì và cao huyết áp.
• Thuốc: Khởi phát cũng có thể xảy ra sau khi sử dụng các loại thuốc bao gồm amiodarone, thuốc chống siêu vi, aspirin, corticosteroid, methotrexate, nifedipine, perhexiline, tamoxifen, tetracyclin và acid valproic, sử dụng quá nhiều đường…
• Sử dụng rượu trong thời gian dài: gan nhiễm mỡ do cồn: uống rượu nhiều đều gây ra gan nhiễm mỡ và lâu dài dẫn đến xơ gan

Các triệu chứng gan nhiễm mỡ

Biểu hiện mệt mỏi ở bệnh nhân

Các triệu chứng sớm của bệnh thường nhẹ và phần lớn thời gian là không được chú ý bởi các bệnh nhân và các bác sĩ.Một cảm giác chung của tình trạng bất ổn và mệt mỏi có thể phát triển cá nhân, cùng với vàng da. Tuy nhiên, khi các triệu chứng trở nên nặng hơn, to gan và lá lách là phổ biến, cùng với cơ lãng phí và làn da nhạy cảm. Về cơ bản, gan không cung cấp các enzym cần thiết cho việc sửa chữa tế bào và lọc máu. .

Chẩn đoán gan nhiễm mỡ

Thực hiện xét nghiệm máu định kỳ

Một trong những cách phổ biến nhất để kiểm tra bệnh bằng cách thực hiện một bài kiểm tra men gan. Điều này có thể được thực hiện một cách đơn giản với một xét nghiệm máu, sẽ hiển thị một bác sĩ nếu bệnh nhân có nồng độ transaminase, nhận dạng các vấn đề về gan. Nghiên cứu bổ sung cũng có thể được tiến hành để đo lường mức độ tổn thương gan, chẳng hạn như sinh thiết hoặc siêu âm. Để loại trừ nhiễm trùng, các bác sĩ thường sử dụng các xét nghiệm máu khác để kiểm tra viêm gan siêu vi, một bệnh chuyển qua các dịch cơ thể, gây ra hiệu ứng tương tự như bệnh gan nhiễm mỡ.

Điều trị gan nhiễm mỡ

Nói chung về điều trị gan nhiễm mỡ chủ yếu là dự phòng và làm giảm nguy cơ gây ra gan nhiễm mỡ, dựa vào yếu tố thường gặp ở Việt Nam là do rượu và do tăng lipid máu. Vì vậy trước hết cần tránh uống rượu bia nhiều, hạn chế ăn nhiều đường và mỡ, tập thể dục thường xuyên, tránh các thuốc gây độc cho gan và điều trị theo nguyên nhân gây ra bệnh gan nhiễm mỡ.

Lựa chọn thực phẩm tươi

Vì béo phì là một trong những nguyên nhân chính của gan nhiễm mỡ, ăn một chế độ ăn uống lành mạnh là rất quan trọng, tránh các yếu tố nguy cơ khác như rượu hoặc sử dụng ma túy sẽ tiếp tục gây hại cho cơ quan. Dần dần, mất kiểm soát trọng lượng cũng cho thấy có hiệu quả trong điều trị bệnh. Tuy nhiên, bệnh nhân nên chắc chắn không để mất cân quá nhiều quá nhanh, vì làm như thế có thể có ảnh hưởng sức khỏe tiêu cực cũng.Một số nghiên cứu được tiến hành bởi Hiệp hội Mỹ cho nghiên cứu bệnh gan cũng cho thấy rằng một số thuốc insulin đã được chứng minh là có thành công hạn chế.

Ngưng ngay những thuốc có khả năng gây độc cho gan và thay thế bằng những thuốc an toàn theo hướng dẫn của bác sĩ.

Các bệnh rối loạn chuyển hóa (như tiểu đường…): khống chế lượng đường trong máu luôn ở mức độ bình thường.

Viêm gan siêu vi: kiểm soát tình trạng viêm và những diễn tiến bất lợi dẫn đến xơ gan.

Chú ý, ngoài việc áp dụng một chế độ thuốc men để nhằm đào thải bớt sự lắng đọng mỡ quá mức trong cơ thể cũng như để khống chế diễn tiến bất lợi của các bệnh lý cơ bản là nguyên nhân gây nhiễm mỡ gan, ở góc độ dinh dưỡng, có thể tự giảm thiểu tình trạng lắng đọng mỡ ở gan

Lựa chọn thực phẩm cho người bị gan nhiễm mỡ

• Hạn chế ăn thực phẩm giàu cholesterol như các loại đồ lòng, phủ tạng, da…động vật, lòng đỏ trứng
• Hạn chế chất béo: ưu tiên chọn dầu thực vật (trừ dầu dừa), hạn chế mỡ động vật (trừ mỡ cá).
• Ăn chất đạm vừa phải đúng với khả năng của gan.
• Một số thức ăn giảm m ỡ tốt như: dầu đậu nành, đậu hà lan, cà chua tươi chín, ớt vàng, rau ngót, rau cần tây, diếp cá, tỏi, chanh, cam, quýt, bưởi, táo chín… trà xanh, hoa hòe…
• Bổ sung lượng rau, trái cây tươi trong thực đơn mỗi ngày
• Kết hợp với chế độ luyện tập thể dục mỗi ngày: đi bộ, chạy bộ, tham gia một số môn thể thao…

Chia sẻ0